Soạn văn bài Người cầm quyền khôi phục uy quyền – Sách kết nối tri thức lớp 10 tập 2

Hướng dẫn soạn bài Người cầm quyền khôi phục uy quyền – Sách kết nối tri thức lớp 10 tập 2 chi tiết, đầy đủ nhất. Thông qua việc thực hành trả lời các câu hỏi trong phần hướng dẫn và bài tập, chúng ta có thể củng cố kiến thức cơ bản về tác phẩm này.

1. Có thể chia đoạn trích làm mấy phần? Hãy xác định mối liên hệ giữa các phần ấy.

Đoạn trích Người cầm quyền khôi phục uy quyền có thể chia làm 3 phần:

• Phần 1 (từ đầu đến “mở cửa triều đình”): Giăng Van Giăng nhận diện tình huống và đưa ra quyết định.

• Phần 2 (từ “Bước vào phòng giam” đến “tôi sẽ giải thoát cho anh”): Giăng Van Giăng giải cứu Phăng-tin.

• Phần 3 (từ “Phăng-tin ôm lấy anh” đến hết): Giăng Van Giăng cùng Phăng-tin đến nơi an toàn.

Mối liên hệ giữa các phần của đoạn trích là:

• Phần 1 là tiền đề, cơ sở cho phần 2 và phần 3. Chính việc Giăng Van Giăng nhận diện tình huống và đưa ra quyết định đã dẫn đến những hành động giải cứu Phăng-tin và đứa con nhỏ của ông ta ở hai phần sau.
• Phần 2 là phần trung tâm của đoạn trích, thể hiện hành động giải cứu Phăng-tin của Giăng Van Giăng.
• Phần 3 là phần kết thúc của đoạn trích, thể hiện kết quả của hành động giải cứu Phăng-tin.

2. Bạn cảm nhận như thế nào về thái độ và cách ứng xử của Giăng Van-giăng đối với Phăng-tin? Theo bạn, Giăng Van-giăng có thể đã “thì thầm bên tai Phăng-tin” điều gì ngay sau khi chị qua đời?

Tôi cảm thấy rất trân trọng và cảm động trước thái độ và cách ứng xử của Giăng Van-giăng đối với Phăng-tin. Ông ta đã thể hiện sự yêu thương, thấu hiểu và bao dung đối với một người phụ nữ lầm lỡ. Thái độ của Giăng Van-giăng đối với Phăng-tin được thể hiện rõ nét ngay từ khi ông ta nhận ra tình huống nguy cấp của cô. Ông ta đã quyết định phải làm gì đó để cứu giúp Phăng-tin, bất chấp nguy hiểm và những khó khăn mà ông ta có thể phải đối mặt.

Theo tôi, Giăng Van-giăng có thể đã “thì thầm bên tai Phăng-tin” những lời sau ngay sau khi chị qua đời:

“Phăng-tin thân mến, anh đã đến đây để cứu em. Anh đã làm được điều đó. Em đã được giải thoát. Em có thể yên tâm mà ra đi. Anh sẽ luôn ở bên cạnh em, yêu thương và che chở cho em.” Những lời nói này thể hiện tình yêu thương, sự trân trọng của Giăng Van-giăng dành cho Phăng-tin. Nó cũng thể hiện niềm tin của ông vào một tương lai tươi sáng hơn cho Phăng-tin và đứa con nhỏ của cô.

3. Qua lời của người kể chuyện, nhân vật Gia-ve hiện lên như thế nào? Hãy nhận xét về thái độ của người kể chuyện đối với nhân vật này.

Qua lời của người kể chuyện, nhân vật Gia-ve hiện lên như một kẻ lạnh lùng, tàn nhẫn, không có trái tim.

• Lạnh lùng, tàn nhẫn: Gia-ve là một nhân vật đại diện cho chế độ phong kiến chuyên quyền, bạo ngược. Ông ta là một kẻ chuyên bắt bớ, tra tấn những người dân nghèo khổ, lầm lỡ. Khi gặp Phăng-tin, Gia-ve đã tỏ ra lạnh lùng, tàn nhẫn, không hề có một chút cảm thông nào. Ông ta đã ra lệnh cho lính bắt Phăng-tin và đưa cô về nhà tù để chờ ngày hành quyết.
• Không có trái tim: Gia-ve là một kẻ luôn tuân thủ những quy định của pháp luật một cách máy móc, không có suy nghĩ, cảm xúc. Ông ta không quan tâm đến hoàn cảnh, số phận của những người mà mình phải bắt bớ, tra tấn. Ngay cả khi Phăng-tin đã chết, Gia-ve vẫn không có một chút cảm xúc nào, mà chỉ lạnh lùng ra lệnh cho lính “đưa xác về nhà xác”.

Thái độ của người kể chuyện đối với nhân vật Gia-ve là thái độ phê phán, lên án. Người kể chuyện đã sử dụng những ngôn từ, hình ảnh miêu tả mang tính châm biếm, giễu cợt để lột tả bản chất của nhân vật này.

4. Phân tích sự thay đổi trong ngôn ngữ và thái độ của Giăng Van-giăng đối với Gia-ve theo diễn biến của đoạn trích.

– Đầu đoạn trích (trước khi Phăng-tin chết): Giăng Van-giăng nói năng lễ phép với Gia-ve, xưng là “tôi – ông”, bị Gia-ve “túm lấy cổ áo”, bị xưng hô “mày – tao” nhưng vẫn bình tĩnh, nhún nhường, cầu xin Gia-ve.

– Phần sau của đoạn trích, sau khi Phăng-tin mất: hành động quyết liệt, dứt khoát, kết tội Gia-ve (“Anh đã giết chết người đàn bà này rồi đó”), tìm vũ khí tự vệ (“giật gẫy trong chớp mắt” một “cái thanh giường”), sẵn sàng đối diện với Gia-ve bằng tư thế ngang hàng (“nhìn Gia-ve trừng trừng”), chủ động yêu cầu Gia-ve (“tôi khuyên anh đừng quấy rầy tôi lúc này”). Cách xưng hô đã thay đổi sang vị thế ngang hàng (“tôi – anh”).

5. Quyền năng của người kể chuyện ngôi thứ ba có được thể hiện trong đoạn trích này không? Vì sao? 

– Quyền năng của người kể chuyện ngôi thứ b có được thể hiện trong đoạn trích này, tuy nhiên không phải được thể hiện ở tất cả các tình tiết truyện.

– Biểu hiện của quyền năng của người kể chuyện ngôi thứ ba: người kể chuyện biết hết những sự việc sẽ xảy ra, biết được cả một số tâm tư, suy nghĩ của nhân vật khi thực hiện hành động đó.

+ Người kể chuyện ngôi thứ ba đưa ra ra thái độ tâm tư của nhân vật Gia-ve khi hắn vừa mới gặp gvg: “Hắn coi gvg như một kẻ đấu thầu bí hiểm…”. Động từ “coi” ở đây cho thấy người kể chuyện đã xâm nhập vào thế giới nội tâm của nhân vật Gia-ve.

+ Người kể chuyện xâm nhập vào thế giới nội tâm của Phăng-tin để miêu tả các cung bậc cảm xúc của chị: “Chị còn trông thấy một sự vô lý vô lý đến nỗi ngay trong những cơn sốt mê sảng hãi hùng nhất chị cũng không hề thấy có điều như vậy”.

– Tuy nhiên vẫn có những đoạn người kể chuyện ngôi thứ ba không sử dụng quyền năng toàn tri của mình. Ở đoạn cuối, người kể chuyện đã không nêu rõ cho người đọc biết nhân vật gvg thầm thì điều gì vào tai Phăng-tin. Khi không sử dụng quyền năng toàn tri, người kể chuyện ngôi thứ ba đã để người đọc tự tưởng tượng theo mạch truyện.

6. Trong đoạn trích Người cầm quyền khôi phục uy quyền, nhân vật nào thật sự có uy quyền? Do đâu bạn khẳng định như vậy?

Trong đoạn trích Người cầm quyền khôi phục uy quyền, nhân vật Giăng Van-giăng mới là người thật sự có uy quyền. Uy quyền của ông không phải được tạo nên từ chức quyền, địa vị, mà được tạo nên từ phẩm chất, nhân cách của ông.

Thứ nhất, Giăng Van-giăng là người có lòng yêu thương, trắc ẩn. Ông đã không ngần ngại bỏ qua nguy hiểm, gian khó để giải cứu Phăng-tin, một người phụ nữ mà ông chưa từng gặp mặt. Hành động này của ông thể hiện tấm lòng nhân hậu, bao dung, sẵn sàng giúp đỡ người khác của ông.

Thứ hai, Giăng Van-giăng là người kiên định, dũng cảm. Ông đã không hề sợ hãi trước uy quyền của Gia-ve, một tên cai ngục tàn nhẫn, chuyên quyền. Ông đã dám tự thú về thân phận thật của mình, bất chấp việc điều đó có thể khiến ông phải chịu án tử hình.

Thứ ba, Giăng Van-giăng là người có trí tuệ, tài năng. Ông đã có thể giả làm viên cai ngục một cách hoàn hảo, khiến Gia-ve không thể nhận ra. Ông cũng đã có thể thuyết phục Phăng-tin tin tưởng, đồng hành cùng ông.

7. Trong đoạn trích này, theo bạn, điều gì mới làm nên uy quyền của một con người?

– Điều thực sự làm nên uy quyền của một con người đấy là việc người ta đại diện cho cái thiện, đại diện cho chính nghĩa, thể hiện lòng thương người và khiến cho những người khác phải nể phục mình. Uy quyền được tạo nên từ sự bình tĩnh, ung dung, hiên ngang, đường hoàng, không phải được tạo nên từ sự bạo lực, ép buộc.

KẾT NỐI ĐỌC – VIẾT

Bạn có cảm thấy hứng thú khi đọc những tác phẩm tự sự được kể bởi người kể chuyện toàn tri hay không? Hãy viết đoạn văn (khoảng 150 chữ) trình bày ý kiến của mình về vấn đề này.

Đối với những tiểu thuyết dài, nhiều tình tiết, nhiều nhân vật, việc tác phẩm được kể bởi người kể chuyện toàn tri giúp người đọc có thể nắm bắt mạch truyện tốt hơn, dễ dàng hơn, hiểu rõ được tâm tư, tình cảm, thái độ của từng nhân vật. Tuy nhiên đối với những tác phẩm tự sự ngắn, việc người kể chuyện ngôi thứ ba thực hiện chức năng toàn trí có thể sẽ tước đi cơ hội tưởng tượng và ảnh hưởng đến trải nghiệm của người đọc đọc. Nếu tác phẩm tự sự được kể bởi người kể chuyện toàn tri, tác phẩm đó sẽ chỉ có một cách lý giải, có một thái độ đánh giá được hướng dẫn sẵn, và khó có được được sự đồng sáng tạo nơi người đọc. Vì vậy, sự phối kết hợp giữa việc người kể chuyện thực hiện và không thực hiện chức năng toàn tri trong từng đoạn truyện có thể đem đến hiệu quả tốt nhất cho một tác phẩm tự sự.

Với những hướng dẫn soạn bài Người cầm quyền khôi phục uy quyền – Sách kết nối tri thức lớp 10 tập 2 chi tiết như trên. Hy vọng sẽ giúp các bạn nắm được những ý chính của tác phẩm này. Chúc các bạn có những bài soạn thật tốt, để thuận tiện trong quá trình tiếp thu bài giảng.