Soạn bài Giới thiệu, đánh giá nội dung và nghệ thuật của một tác phẩm văn học
Hướng dẫn Soạn bài Giới thiệu, đánh giá nội dung và nghệ thuật của một tác phẩm văn học – Ngữ văn 10 Chân trời sáng tạo chi tiết, đầy đủ nhất. Thông qua việc thực hành trả lời các câu hỏi trong phần hướng dẫn và bài tập, chúng ta có thể củng cố kiến thức cơ bản về tác phẩm này.
Bước 1: Chuẩn bị nói
Xác định đề tài, mục đích nói, đối tượng người nghe, không gian và thời gian nói
- Đề tài: giới thiệu, đánh giá về nội dung và nghệ thuật của một tác phẩm văn học mà bạn đã đọc và yêu thích (có thể giới thiệu về tác phẩm đã chọn trong bài viết).
- Mục đích nói: giúp người nghe hiểu được nội dung và nghệ thuật của tác phẩm văn học đồng thời hiểu được ý kiến đánh giá của người nói về tác phẩm.
- Đối tượng người nghe có thể là bạn học cùng lớp, giáo viên. • Địa điểm giới thiệu, trao đổi có thể là trong lớp học hoặc trong một hội trường. Việc xác định những vấn đề trên giúp bạn chuẩn bị nội dung bài giới thiệu tốt hơn.
Tìm ý, lập dàn ý
Tìm ý
- Chọn một tác phẩm văn học mà bạn yêu thích và mong muốn giới thiệu, chia sẻ với người khác.
- Đọc kĩ tác phẩm để hiểu rõ nội dung và giá trị của tác phẩm đó.
- Ghi lại một số ý về:
– Tên sách/ tên tác phẩm/ tên nhà xuất bản, năm xuất bản.
– Nội dung tác phẩm: Đối với một tác phẩm truyền, ghi chép một số ý sau: nhân vật, cốt truyện, chủ đề, thông điệp tác giả muốn gửi gắm. Đối với một bài thơ, cần ghi chép một số ý về nội dung chính của từng khổ đoạn thơ, chủ đề, thông điệp.
– Những biện pháp nghệ thuật đặc sắc, tác dụng của chúng.
– Nhận xét, đánh giá về tác phẩm.
Lập dàn ý
Dựa vào những ý đã tìm, bạn có thể phác thảo dàn ý giới thiệu một tác phẩm văn học theo những gợi ý dưới đây:
Luyện tập
Dựa vào phiếu giới thiệu trên, bạn có thể luyện nói một mình hoặc với bạn bè.
Bước 2: Trình bày bài nói
Dựa vào phiếu giới thiệu, bảng kiểm (trang 25) và một số gợi ý sau để trình bày:
– Giới thiệu tên và nội dung tác phẩm:
Tác phẩm mà tôi muốn giới thiệu với các bạn có nhan đề…, được viết bởi nhà văn…; Câu chuyện xảy ra ở…; Truyện gồm các sự kiện sau…; Các nhân vật trong câu chuyện này gồm…; Nhân vật chính là…
Tác phẩm mà tôi muốn giới thiệu với các bạn có nhan đề…, được viết bởi nhà thơ..; Bài thơ này gồm… khổ thơ đoạn thơ; Trong khổ thơ thứ nhất, tác giả thể hiện… Ở khổ thơ thứ hai, tác giả viết về…; Cảm xúc chủ đạo xuyên suốt cả bài thơ là…
– Giới thiệu những điểm nổi bật về nghệ thuật, chủ đề và thông điệp của tác phẩm: Biện pháp nghệ thuật nổi bật được tác giả sử dụng trong tác phẩm là…; Các biện pháp nghệ thuật đó góp phần thể hiện…; Chủ đề tác phẩm này là…; Tôi nhận thấy, qua tác phẩm này, tác giả muốn gửi gắm thông điệp về..
– Nhận xét, đánh giá về tác phẩm: Nét đặc sắc, thành công nổi bật của tác phẩm này, theo tôi là…; Sức hấp dẫn của tác phẩm được tạo nên từ..
Bước 3: Trao đổi, đánh giá
Trao đổi
- Lắng nghe ý kiến và câu hỏi của người nghe.
- Trả lời và giải thích rõ ràng những câu hỏi, ý kiến của người nghe.
Đánh giá
Lần lượt đóng hai vai: người nói và người nghe. Dựa vào bảng kiểm dưới đây để tự kiểm soát bài nói của mình và góp ý cho bạn.
Bài nói mẫu tham khảo
Xin chào mọi người. Khi nhắc đến tình mẫu tử trong thơ, tôi không thể không nghĩ đến bài thơ “Nắng mới” của Lưu Trọng Lư. Nỗi nhớ về mẹ của chủ thể trữ tình trong bài thơ không mang đến sự đau đớn hay buồn thương đậm sâu, mà thay vào đó, nó là hiện thực hóa tâm trạng hồi tưởng về hình ảnh người mẹ.
Chủ đề chính của bài thơ “Nắng mới” là nỗi nhớ về mẹ của chủ thể trữ tình. Người mẹ được mô tả với những hình ảnh gần gũi, giản dị nhưng vô cùng đẹp đẽ, như “Mỗi lần nắng mới reo ngoài nội/ Áo đỏ người đưa trước dậu phơi; Nét cười đen nhánh sau tay áo/ Trong ánh trưa hè, trước dậu thưa.” Tôi đã đọc nhiều hình ảnh về người mẹ trong thơ văn, nhưng đây là lần đầu tiên tôi cảm nhận được hình ảnh nhẹ nhàng, không khắc khổ, mà vẫn tinh tế và lấp lánh.
Tình cảm nhớ mẹ của chủ thể trữ tình được thể hiện qua những từ ngữ như “não nùng,” “chập chờn,” “nhớ,” và “chửa xóa mờ.” Mặc dù chỉ là những hình ảnh đẹp đẽ nhưng giản dị, nhưng chúng đủ khiến con người ta cảm thấy lòng “não nùng” và “chập chờn.” Nếu những hình ảnh đẹp đẽ như vậy đã tạo ra cảm xúc như thế, thì những hình ảnh khắc khổ, lam lũ sẽ làm con người ta cảm thấy thấu hiểu và chia sẻ mức độ đau khổ đó như thế nào!
Sự chập chờn trong nỗi nhớ thể hiện đây không phải là một kỉ niệm tạm thời, mà là một kỷ niệm liên tục, không ngừng, hồi tưởng liên tục từ kỷ niệm này đến kỉ niệm khác. Không chỉ sử dụng từ ngữ, nhà thơ Lưu Trọng Lư còn ám chỉ nỗi nhớ này qua cách ngắt nhịp trong khổ thơ đầu. Cách ngắt nhịp chủ yếu trong toàn bài là 2/2/3 hoặc 2/5, nhưng lại có một câu thơ được ngắt theo nhịp 3/4, tạo ra sự xen vào, như một điểm nhấn chập chờn. Điều này thực sự làm nổi bật thêm tâm trạng của chủ thể.
Vậy là, có thể khẳng định rằng bài thơ “Nắng mới” không chỉ là một tác phẩm hay về mặt nội dung mà còn xuất sắc về mặt hình thức. Sau khi đọc xong bài thơ, tôi tự nghĩ đến mẹ mình và mong muốn gìn giữ hình ảnh của mẹ, để nó luôn được biểu diễn với sự vui tươi, nhẹ nhàng, đẹp đẽ và thanh thoát.
Với những hướng dẫn Soạn bài Giới thiệu, đánh giá nội dung và nghệ thuật của một tác phẩm văn học – Ngữ văn 10 Chân trời sáng tạo chi tiết như trên. Hy vọng sẽ giúp các bạn nắm được những ý chính của tác phẩm này. Chúc các bạn có những bài soạn thật tốt, để thuận tiện trong quá trình tiếp thu bài giảng.
