Soạn bài Huyện Trìa xử án
Hướng dẫn Soạn bài Huyện Trìa xử án – Ngữ văn 10 Chân trời sáng tạo chi tiết, đầy đủ nhất. Thông qua việc thực hành trả lời các câu hỏi trong phần hướng dẫn và bài tập, chúng ta có thể củng cố kiến thức cơ bản về tác phẩm này.
TRƯỚC KHI ĐỌC
Câu hỏi (trang 118 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1)
Các con vật nghêu, sò, ốc, hến, hà, hàu, trìa,… là những loài động vật thân mềm, sống ở nước mặn hoặc nước lợ. Chúng có thân hình nhỏ bé, mềm mại, di chuyển chậm chạp.
Tên các con vật này được dùng để đặt tên cho các nhân vật trong tác phẩm văn học là một cách chơi chữ thú vị, mang tính sáng tạo. Nó góp phần tạo nên sự độc đáo, hấp dẫn cho tác phẩm, đồng thời cũng mang hàm ý sâu sắc.
ĐỌC VĂN BẢN
- Chú ý nội dung tự giới thiệu trong lời xưng danh của nhân vật quan huyện ở đoạn này.
Nhân vật quan huyện trong lời tự xưng danh luôn tỏ sự tự đặc, tự mãn về bản thân.
- Theo dõi: Chú ý mục đích xử kiện của Huyện Trìa qua lời xưng danh của nhân vật này.
Mục đích xử kiện của Huyện Trìa qua lời danh xưng của nhân vật này: Vì hắn ta luôn coi trọng tiền bạc, sắc đẹp, không quan tâm đến công lý. Cho nên những ai đút lót càng nhiều càng được quan xử thắng.
- Dự Đoán: Những điều Trùm Sò (kẻ mất trộm) khai báo ở đây, liệu có được Huyện Trìa và Đề Hầu chú ý đến khi xét xử không?
Theo em những điều Trùm Sò khai báo ở đây sẽ không được Huyện Trìa và Đê Hầu chú ý đến khi xét xử vì thái độ của Huyện Trìa và Đề Hầu rất thờ ơ, không quan tâm.
- Đoạn này Đề Hầu đang nói về ai, với ai?
Đoạn này Đề Hầu đang nói về Huyện Trìa và đây là lời Đề Hầu tự nói với mình
- Lời phán quyết này của Huyện Trìa có dựa trên sự thật và có mang lại kết cục công bằng cho các bên: Vợ chồng Trùm Sò và Thị Hến?
– Lời phán quyết này của Huyện Trìa chưa thực sự dựa trên sự thật mà hầu hết xét xử theo cảm tính.
– Điều này chỉ mang lại lợi ích cho Thị Hến và mọi lỗi lầm đều hướng về vợ chồng Trùm Sò.
SAU KHI ĐỌC
Nội dung chính: Là câu chuyện kể về một tên quan tham lam, háo sắc tên Trìa.
Câu 1: (trang 123 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1)
*Đối thoại:
- Đề Hầu: Bắt tới chốn huyện nha,/ Xin ngài ra xử đoán.
- Huyện Trìa: Lão Đề lấy tờ khai,/ Cứ mực thẳng, cung cho ngay, bày cho thiệt/ Kẻo hai đàng của nói có, vọ nói không.
- Thị Hến: Trông ơn quan lớn/ Đoái xét phận hèn/ Phụ mẫu dân quyền quý ấy bề trên/ Ti tiện nữ đơn cô là phận dưới.
*Độc thoại:
– Đề Hầu: Mụ đà nên tệ/ Ông Huyện cũng xằng,/ Phen này ông bày mặt thú lang/ Huếch với mục ắt râu trụi lủi.
*Bàng thoại:
- Huyện Trìa:Tri huyện Trìa là mỗ/ Nội hạt tiếng khen khen ta/ Cầm đường ngày tháng vào ra/ Hoa nguyệt hôm mai thong thả.
- Nhân vật Huyện Trìa có số lượt lời nhiều nhất
- Chỉ ra một số dấu hiệu cho thấy các lời thoại của nhân vật trong văn bản trên mang đặc điểm của thơ hoặc văn vần.
Đoạn: Nộ hát tiếng khen khen ta
Cầm đường ngày tháng vào ra
Hoa nguyệt hôm mai thong thả…
=> Đây là gieo vần ”a”. Cách gieo vần đặc trưng trong thơ ca.
- Một số từ ngữ được tách riêng ra và đặt trong ngoặc đơn vì đó như đoạn đệm chuyển lời trong tuồng, nâng cảm xúc của nhân vật lên cao.
Câu 2: (trang 123 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1)
– Trước phiên tòa: Mâu thuẫn giữa Huyện Trìa và Đề Hầu
- Dẫn chứng: Đã biết mặt lão Đề hay nói bậy/ Mồm xà cáng vinh râu ngoen ngoét.
=> Huyện Trìa đã biết được tính cách của Đề hầu từ trước: một người hay nói bật, điêu toa, không có thiện cảm.
– Trong phiên tòa: Huyện Trìa và Thị Hến.
- Trước đây, hai người này chỉ ở mối quan hệ bề trên kẻ dưới.
- Khi phiên tòa diễn ra: Thấy cô đơn chút chạnh lòng thương/ Phải nâng lên hầu gần quan/Ai dám nói vu oan giá họa.
=> Huyện Trìa dường như đã mềm lòng trước Thị Hến và có ý thiên vị, phân xử thắng cho nàng.
Câu 3: (trang 123 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1)
– Lời bàng thoại tự họa cho thấy chân dung của Huyện Trìa cho thấy ông ta là người tự cao, luôn cho mình tài giỏi
– Lời độc thoại tự bộc lộ tính cách hách dịch, đố kỵ của Huyện Trìa trong quan hệ với thuộc cấp (Đê Hầu).
– Lời đối thoại, phán quyết phơi bày lối xưng hô thớ lợ, xử kiện thiên vị, bất minh với động cơ mờ ám của Huyện Trìa
=> Đây là viên quan mang nhiều thói hư tật xấu như háo sức, dại gái, sợ vợ, ham tiền, thích nhàn hạ hưởng thụ,…
Câu 4: (trang 123 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1)
Trong cả đoạn trích, tác giả đã bày tỏ thái độ mỉa mai, châm biếm trước những thói hư tật xấu, cách cư xử giữa các nhân vật.
Câu 5: (trang 124 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1)
– Đề tài: Phê phán thói hư tật xấu của quan lại phong kiến và sự bất công trong xã hội.
– Cảm hứng chủ đạo của văn bản: là cảm hứng phê phán những thói hư tật xấu của người đời
– Theo em, Tích truyện của vở tuồng Nghêu, Sò, Ốc, Hến được lấy từ truyền thuyết dân gian
– Phương thức sáng tác: lưu truyền bằng miệng dựa vào:
- Nội dung của văn bản mang đậm tính chất dân gian
- Cách kể chuyện của tác giả mang đậm tính chất truyền miệng
- Văn bản có nhiều dị bản
Câu 6: (trang 124 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1)
Từ lời phán cuối cùng của Huyện Trìa, lời than của Trùm Sò, lời tri ân của Thị Hến, có thể thấy rằng kết quả mà Huyện Trìa đưa ra là một kết quả oan sai, không công bằng (thiên vị cho Thị Hến). Bởi nếu như có sự công bằng thì vợ chồng Trùm Sò không phải than thở khi nghe quyết định của phiên tòa.
=> Có thể thấy đây là một kết quả không hề có sự công bằng, thể hiện sự vô lương tâm của viên quan.
Câu 7: (trang 124 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1)
Một số lưu ý rút ra được là:
– Cần đọc kĩ từ 2-3 lần.
– Đề tài, nội dung chính của văn bản
– Chú ý những từ ngữ, hình ảnh đặc biệt trong câu thoại của từng nhân vật.
– Ý nghĩa, quan điểm được thể hiện trong văn bản
Với những hướng dẫn Soạn bài Huyện Trìa xử án – Ngữ văn 10 Chân trời sáng tạo chi tiết như trên. Hy vọng sẽ giúp các bạn nắm được những ý chính của tác phẩm này. Chúc các bạn có những bài soạn thật tốt, để thuận tiện trong quá trình tiếp thu bài giảng.
