Soạn bài Bếp lửa
Hướng dẫn Soạn bài Bếp lửa – Ngữ văn 8 Kết nối tri thức chi tiết, đầy đủ nhất. Thông qua việc thực hành trả lời các câu hỏi trong phần hướng dẫn và bài tập, chúng ta có thể củng cố kiến thức cơ bản về tác phẩm này.
Câu 1 (trang 25 sgk Ngữ văn 8 Tập 2): Bài thơ là lời của nhân vật nào, thể hiện cảm xúc về ai? Cảm xúc đó được gợi lên từ điều gì?
Trả lời:
Những kỷ niệm tuổi thơ ấm áp với người bà hiện về trong bài thơ của người cháu, nổi lên như những hình ảnh huyền bí và thân thuộc. Bức tranh hình của một bếp lửa được tạo nên với sự chân thành và tình cảm: “Bếp lửa chờn vờn sương sớm/ Bếp lửa ấp iu nồng đượm.” Ấm áp như làn sương sớm mềm mại, bếp lửa không chỉ là nơi nấu ăn, mà còn là trái tim của tình yêu thân thiết. Sự “ấp iu nồng đượm” vừa làm nổi bật sự thân thuộc, vừa tạo nên không khí ấm áp, làm cho ký ức tuổi thơ hiện hữu và đậm sắc hơn trong trái tim người cháu.
Câu 2 (trang 25 sgk Ngữ văn 8 Tập 2): Em hãy xác định bố cục của bài thơ.
Trả lời:
– Bố cục: Gồm 4 phần
+ Phần 1: Khổ 1 (3 dòng đầu): Hình ảnh bếp lửa khơi nguồn cảm xúc và hồi ức của người cháu.
+ Phần 2: Khổ 2, 3, 4, 5 (Từ “Lên bốn tuổi” đến “chứa niềm tin dai dẳng”): Hồi tưởng những kỉ niệm tuổi thơ sống bên bà và hình ảnh bà gắn liền với hình ảnh bếp lửa.
+ Phần 3: Khổ 6 (Từ “Lận đận đời bà” đến “thiêng liêng – bếp lửa”): Suy ngẫm về cuộc đời bà và hình ảnh bếp lửa.
+ Phần 4: Khổ 7 (khổ thơ cuối): Người cháu đã trưởng thành và đi xa nhưng vẫn luôn nhớ về bà.
Câu 3 (trang 25 sgk Ngữ văn 8 Tập 2): Nêu cảm nhận của em về hình ảnh người bà và tình cảm người cháu dành cho bà. Những từ ngữ, chi tiết nào trong bài thơ giúp em có cảm nhận như vậy?
Trả lời:
| Nội dung | Từ ngữ, chi tiết thể hiện | Nhận xét |
| Hình ảnh người bà:
– Bà tảo tần, đảm đang, giàu đức hi sinh. – Yêu thương và hết mực chăm sóc cháu. – Mạnh mẽ, vững tin, là chỗ dựa vững vàng cho cháu.
|
– Tám năm ròng cháu cùng bà nhóm lửa.
– Bà hay kể chuyện những ngày ở Huế. – Cháu ở cùng bà, bà bảo cháu nghe Bà dạy cháu làm, bà chăm cháu học – Trong những năm tháng chiến tranh khốc liệt, bà vẫn vững lòng. – Lận đận đời bà biết mấy nắng mưa Mấy chục năm rồi đến tận bây giờ Bà vẫn giữ thói quen dậy sớm. |
Hình ảnh bà cũng là vẻ đẹp của người phụ nữ Việt Nam – tảo tần sớm hôm, chịu thương, chịu khó, giàu tình yêu thương và đức hi sinh. |
| Tình cảm người cháu dành cho bà:
– Tình yêu thương, sự biết ơn, lòng kính yêu, nỗi niềm mong nhớ. |
– Cháu thương bà biết mấy nắng mưa.
– Cháu cùng bà nhóm lửa suốt tám năm ròng. – Nhóm bếp lửa nghĩ thương bà khó nhọc. – Ôi kì lạ và thiêng liêng – bếp lửa – Người cháu dù đã đi xa nhưng vẫn luôn nhớ về bà và bếp lửa,… |
Tình cảm thắm thiết, sâu nặng. |
Câu 4 (trang 26 sgk Ngữ văn 8 Tập 2): Trong bài thơ, hình ảnh bếp lửa được lặp lại nhiều lần. Theo em, việc lặp lại như vậy có tác dụng gì?
Trả lời:
Hình ảnh “bếp lửa” xuất hiện liên tục, không chỉ là ký ức về những ngày thơ ấu đong đầy tình cảm giữa người cháu và bà, mà còn trở thành biểu tượng sâu sắc, thể hiện một loạt những giá trị tinh thần và tình cảm sâu sắc:
“Bếp lửa” không chỉ là nơi nấu nước, nấu ăn, mà còn là trái tim của gia đình, nơi chứa đựng những kỉ niệm ấm áp và thân thuộc. Hình ảnh này được tái hiện thông qua khói, hành động nhóm lửa, và cả ngọn lửa. “Ngọn lửa lòng bà luôn ủ sẵn” thể hiện lòng nồng thắm, sẵn sàng làm tỏa sáng những giá trị tốt đẹp. “Ngọn lửa chứa niềm tin dai dẳng” như một biểu tượng cho lòng tin và lòng trung thành với giá trị của quê hương, đất nước.
Hình ảnh “bếp lửa” trở thành biểu tượng của sự truyền lửa, không chỉ trong gia đình mà còn là trong cộng đồng, là niềm tin được kế thừa và truyền đạt qua các thế hệ. Đây là sự thấu hiểu và tôn trọng sâu sắc từ người cháu đối với bà, cũng như đối với quê hương và lịch sử.
Câu 5 (trang 26 sgk Ngữ văn 8 Tập 2): Bài thơ đã “vẽ” nên bức “chân dung cuộc sống” nào? Điều gì trong bức chân dung ấy gây ấn tượng sâu sắc nhất với em? Vì sao?
Trả lời:
Bức chân dung cuộc sống có thể là:
– Chân dung người bà tần tảo, nhẫn nại, giàu yêu thương.
– Chân dung người cháu đã trưởng thành, đi xa nhưng vẫn luôn nhớ về bà, yêu thương và biết ơn bà.
– Chân dung về kỉ niệm tuổi thơ với cuộc sống thiếu thốn, gian khổ nhọc nhằn.
– Chân dung về tình cảm bà cháu ấm nồng, sâu sắc và thấm thía.
Với những hướng dẫn Soạn bài Bếp lửa – Ngữ văn 8 Kết nối tri thức chi tiết như trên. Hy vọng sẽ giúp các bạn nắm được những ý chính của tác phẩm này. Chúc các bạn có những bài soạn thật tốt, để thuận tiện trong quá trình tiếp thu bài giảng.
