Soạn bài Ôn tập 2

Hướng dẫn soạn bài Ôn tập 2 – Sách Chân trời sáng tạo trang 55 Ngữ Văn 11 tập 1 chi tiết, đầy đủ nhất. Thông qua việc thực hành trả lời các câu hỏi trong phần hướng dẫn và bài tập, chúng ta có thể củng cố kiến thức cơ bản về tác phẩm này.

Câu 1 (trang 55, SGK Ngữ Văn 11, tập một):

Hãy lập bảng tóm tắt luận đề, luận điểm, lí lẽ, bằng chứng, mục đích của người viết trong các văn bản nghị luận đã học trong bài.

Trả lời

Câu 2 (trang 55, SGK Ngữ Văn 11, tập một):

Theo bạn, điều gì làm nên sự hấp dẫn, thuyết phục cho nhan đề của văn bản nghị luận?

Trả lời

Theo tôi, nhan đề của văn bản nghị luận hấp dẫn, thuyết phục cần đáp ứng các tiêu chí sau:

• Tính ngắn gọn, súc tích: Nhan đề nên ngắn gọn, súc tích, đi thẳng vào vấn đề mà bài viết đề cập. Điều này sẽ giúp người đọc dễ dàng ghi nhớ và nắm bắt nội dung chính của bài viết.
• Tính lôi cuốn, gây ấn tượng: Nhan đề cần lôi cuốn, gây ấn tượng, kích thích trí tò mò của người đọc, khiến họ muốn tìm hiểu nội dung bài viết. Điều này có thể được thực hiện thông qua việc sử dụng những từ ngữ, câu văn sáng tạo, giàu hình ảnh, cảm xúc.
• Tính chính xác, phù hợp: Nhan đề cần chính xác, phù hợp với nội dung của bài viết. Điều này sẽ giúp người đọc có được những thông tin cơ bản và chính xác về vấn đề mà bài viết đề cập.

Câu 3 (trang 55, SGK Ngữ Văn 11, tập một):

Yếu tố thuyết minh, tự sự, miêu tả có tác dụng như thế nào đối với văn bản nghị luận?

Trả lời

Yếu tố thuyết minh, tự sự, miêu tả là những yếu tố quan trọng góp phần tạo nên sự hấp dẫn, thuyết phục cho văn bản nghị luận.

Yếu tố thuyết minh có tác dụng giải thích, cung cấp những thông tin cơ bản xung quanh một vấn đề, khái niệm, đối tượng nào đó, làm cho việc luận bàn trở nên xác thực. Ví dụ, trong bài văn nghị luận về tác hại của việc sử dụng điện thoại di động quá nhiều, người viết có thể sử dụng yếu tố thuyết minh để giải thích về tác hại của sóng điện từ đối với sức khỏe con người, hoặc giải thích về những nguy cơ tiềm ẩn của việc nghiện điện thoại di động.

Yếu tố tự sự đảm nhiệm việc kể câu chuyện làm bằng chứng cho luận điểm mà người viết nêu lên. Ví dụ, trong bài văn nghị luận về vai trò của lòng dũng cảm, người viết có thể sử dụng yếu tố tự sự để kể về một câu chuyện về lòng dũng cảm của một người nào đó. Câu chuyện này sẽ giúp người đọc hiểu rõ hơn về ý nghĩa của lòng dũng cảm, và từ đó có thể đồng tình với luận điểm của người viết.

Yếu tố miêu tả được dùng để tái hiện rõ nét, sinh động hơn những đối tượng có liên quan. Ví dụ, trong bài văn nghị luận về vẻ đẹp của quê hương, người viết có thể sử dụng yếu tố miêu tả để miêu tả về vẻ đẹp của thiên nhiên, con người quê hương. Những hình ảnh miêu tả sinh động sẽ giúp người đọc cảm nhận được vẻ đẹp của quê hương một cách chân thực và sâu sắc hơn.

Việc sử dụng các yếu tố thuyết minh, tự sự, miêu tả trong văn bản nghị luận cần được cân nhắc, lựa chọn phù hợp với nội dung của bài viết và mục đích của người viết. Nếu sử dụng quá nhiều hoặc sử dụng không phù hợp, các yếu tố này có thể khiến bài viết trở nên lan man, thiếu mạch lạc, hoặc làm giảm tính thuyết phục của bài viết.

Câu 4 (trang 55, SGK Ngữ Văn 11, tập một):

Bạn hãy ghi lại những cách mở bài, kết bài ấn tượng mà bản thân và các bạn đã thực hiện khi viết bài nghị luận về một vấn đề xã hội.

Trả lời

Mở bài

Trong “Chiến thắng Mtao Mxây”, nhân vật Đăm Săn đã vượt qua đối thủ mạnh mẽ Mtao Mxây để bảo vệ danh dự, tiếng nói của mình và của buôn làng. Đăm Săn đã phải đối mặt với một đối thủ mạnh mẽ, có sức khỏe và võ nghệ phi thường. Tuy nhiên, với ý chí kiên cường, quyết tâm bảo vệ danh dự, Đăm Săn đã chiến thắng Mtao Mxây, bảo vệ được buôn làng của mình.

Kết bài 

“Không có số phận, chỉ có những quyết định của con người làm nên số phận mà thôi”. Quả đúng là như vậy, những tấm gương vượt lên số phận chính mình chính là những tấm gương sáng mà chúng ta cần noi theo. Chính những suy nghĩ và hành động đúng đắn của những tấm gương vượt lên trên số phận đã giúp họ khẳng định giá trị của bản thân mình rằng họ không thua kém bất kì ai trong thế giới rộng lớn này.

Câu 5 (trang 55, SGK Ngữ Văn 11, tập một):

Khi trình bày ý kiến, đánh giá về một vấn đề xã hội, cần lưu ý điều gì để phản hồi hiệu quả các ý kiến trái chiều của người nghe?

Trả lời

Khi trình bày ý kiến, đánh giá về một vấn đề xã hội, cần lưu ý:

• Tôn trọng ý kiến của người nghe: Đây là điều quan trọng nhất cần lưu ý khi phản hồi các ý kiến trái chiều. Dù có đồng tình hay không đồng tình với ý kiến của người nghe, bạn cũng cần thể hiện sự tôn trọng, lắng nghe và thấu hiểu. Điều này sẽ giúp bạn tạo được thiện cảm với người nghe, khiến họ cởi mở hơn khi trao đổi ý kiến.
• Tìm hiểu kỹ vấn đề: Trước khi phản hồi ý kiến trái chiều, bạn cần tìm hiểu kỹ về vấn đề đang được thảo luận. Điều này sẽ giúp bạn có cái nhìn toàn diện hơn về vấn đề, tránh đưa ra những ý kiến thiếu chính xác hoặc thiếu thuyết phục.
• Chủ động trao đổi, thảo luận: Thay vì chỉ đơn giản là phản bác ý kiến của người nghe, bạn nên chủ động trao đổi, thảo luận để tìm ra tiếng nói chung. Điều này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về quan điểm của người nghe, đồng thời đưa ra những ý kiến thuyết phục hơn.
• Tôn trọng sự khác biệt: Mỗi người có một quan điểm riêng về một vấn đề xã hội. Điều quan trọng là chúng ta cần tôn trọng sự khác biệt đó, dù có đồng tình hay không đồng tình. Hãy nhớ rằng, tôn trọng sự khác biệt chính là tôn trọng quyền tự do suy nghĩ, tự do ngôn luận của mỗi người.

Câu 6 (trang 55 SGK Ngữ văn 11, tập một):

Giải thích nghĩa của từ được in đậm trong câu sau. Tìm thêm ít nhất năm kết hợp từ có chứa từ này.

Đối với ngư dân, bắt được cá, mà cá càng to thì niềm vinh dự, lòng kiêu hãnh càng lớn.

Trả lời

Trong câu “Đối với ngư dân, bắt được cá, mà cá càng to thì niềm vinh dự, lòng kiêu hãnh càng lớn”, từ “niềm” có nghĩa là “sự cảm thấy vui mừng, thỏa mãn, tự hào,…”. Trong trường hợp này, “niềm” là niềm vui, niềm hạnh phúc của ngư dân khi bắt được cá, đặc biệt là cá càng to thì niềm vui, niềm hạnh phúc đó càng lớn.

Một số kết hợp có chứa từ “niềm”:

• Niềm vui
• Niềm hạnh phúc
• Niềm tin
• Niềm hy vọng
• Niềm yêu thương
• Niềm khát khao
• Niềm say mê

Câu 7 (trang 55 SGK Ngữ văn 11, tập một):

Theo bạn, việc chủ động chuẩn bị những hành trang vào tương lai có ý nghĩa gì đối với các bạn trẻ hiện nay?

Trả lời

Việc chủ động chuẩn bị những hành trang vào tương lai có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với các bạn trẻ hiện nay. Trong bối cảnh thế giới đang ngày càng phát triển nhanh chóng, biến đổi không ngừng, việc chuẩn bị hành trang vững chắc sẽ giúp các bạn trẻ tự tin bước vào tương lai, có thể thích ứng với mọi thay đổi và đạt được những thành công trong cuộc sống.

Cụ thể, việc chủ động chuẩn bị những hành trang vào tương lai có ý nghĩa như sau:

• Giúp các bạn trẻ có định hướng rõ ràng về tương lai: Việc xác định được mục tiêu, định hướng rõ ràng về tương lai sẽ giúp các bạn trẻ có động lực phấn đấu, không bị chênh vênh khi bước vào đời.
• Trang bị cho các bạn trẻ những kiến thức, kỹ năng cần thiết: Kiến thức và kỹ năng là nền tảng vững chắc giúp các bạn trẻ có thể phát triển bản thân, đáp ứng được yêu cầu của xã hội.
• Tạo cho các bạn trẻ sự tự tin, bản lĩnh: Việc chuẩn bị hành trang vững chắc sẽ giúp các bạn trẻ tự tin, bản lĩnh hơn khi đối mặt với những khó khăn, thử thách trong cuộc sống.

Dưới đây là một số hành trang mà các bạn trẻ cần chuẩn bị cho tương lai:

• Kiến thức: Các bạn trẻ cần tích lũy kiến thức ở nhiều lĩnh vực, bao gồm kiến thức chuyên môn, kiến thức xã hội, kiến thức ngoại ngữ,…
• Kỹ năng: Các bạn trẻ cần rèn luyện các kỹ năng mềm như kỹ năng giao tiếp, kỹ năng làm việc nhóm, kỹ năng giải quyết vấn đề,…
• Thái độ sống tích cực: Các bạn trẻ cần rèn luyện cho mình thái độ sống tích cực, lạc quan, yêu đời,…
• Sức khỏe: Sức khỏe là nền tảng của mọi thành công. Các bạn trẻ cần chú ý chăm sóc sức khỏe thể chất và tinh thần để có thể sẵn sàng đối mặt với mọi thử thách trong cuộc sống.

Mỗi bạn trẻ cần xác định cho mình những hành trang phù hợp với mục tiêu, định hướng của bản thân. Tuy nhiên, dù là hành trang gì thì cũng cần được chuẩn bị một cách bài bản, khoa học.

Cụ thể, các bạn trẻ có thể chuẩn bị hành trang cho tương lai bằng cách:

• Xác định mục tiêu, định hướng rõ ràng: Các bạn trẻ cần suy nghĩ về những điều mình muốn đạt được trong tương lai, từ đó xác định mục tiêu, định hướng phù hợp.
• Tích lũy kiến thức, kỹ năng: Các bạn trẻ cần học tập chăm chỉ, rèn luyện các kỹ năng mềm để trang bị cho mình những hành trang cần thiết.
• Rèn luyện thái độ sống tích cực: Các bạn trẻ cần rèn luyện cho mình thái độ sống tích cực, lạc quan, yêu đời để có thể vượt qua mọi khó khăn, thử thách trong cuộc sống.
• Chăm sóc sức khỏe: Các bạn trẻ cần chú ý chăm sóc sức khỏe thể chất và tinh thần để có thể có một nền tảng vững chắc cho tương lai.

Với những hướng dẫn soạn bài Ôn tập 2 – Sách Chân trời sáng tạo trang 55 Ngữ Văn 11 tập 1 chi tiết như trên. Hy vọng sẽ giúp các bạn nắm được những ý chính của tác phẩm này. Chúc các bạn có những bài soạn thật tốt, để thuận tiện trong quá trình tiếp thu bài giảng.