SOẠN VĂN BÀI TỰ ĐÁNH GIÁ: THƯ DỤ VƯƠNG THÔNG LẦN NỮA – SÁCH CÁNH DIỀU LỚP 10 TẬP 2
Hướng dẫn soạn bài Tự đánh giá: Thư dụ Vương Thông lần nữa – Sách Cánh Diều lớp 10 tập 2 chi tiết, đầy đủ nhất. Thông qua việc thực hành trả lời các câu hỏi trong phần hướng dẫn và bài tập, chúng ta có thể củng cố kiến thức cơ bản về tác phẩm này.
Đọc văn bản sau và thực hiện những yêu cầu bên dưới:
- (Trang 30- Sách Cánh Diều lớp 10 tập 2)
Thứ tự sắp xếp các câu đúng với trình tự: luận điểm – lí lẽ – dẫn chứng mà Nguyễn Trãi đã trình bày trong bức thư là:
c – b – a
Giải thích:
- Câu c là luận điểm chính của bức thư, khẳng định rằng người dùng binh giỏi là ở chỗ biết rõ thời thế.
- Câu b là lí lẽ của luận điểm, giải thích rằng thời thế có thể thay đổi nhanh chóng, khiến cho cục diện chiến tranh có thể đảo ngược.
- Câu a là dẫn chứng minh họa cho lí lẽ, kể về việc quân Minh đã thất bại trong cuộc chiến tranh xâm lược nước ta do không hiểu rõ thời thế.
Trình tự sắp xếp như sau:
- Luận điểm: Kể ra người dùng binh giỏi là ở chỗ biết rõ thời thế mà thôi. (Câu c)
- Lí lẽ:
- Được thời có thế, thì mất biến thành còn, nhỏ hóa ra lớn; mắt thời thất thế, thì mạnh hóa ra yếu, yên lại chuyển thành nguy. (Câu a)
- Trước đây, các ông bề ngoài thì giả cách giảng hòa, bên trong ngâm mưu gian trả, cử đào hào, đắp lũy, ngồi đợi viện binh, tâm tính không minh bạch, trong ngoài lại khác nhau, sao có thể khiến ta tin tưởng mà không nghi ngờ cho được. (Câu b)
Trình tự sắp xếp này đảm bảo tính logic, mạch lạc của bài viết. Luận điểm được đưa ra trước, sau đó là lí lẽ và dẫn chứng để minh họa cho luận điểm.
- (Trang 30- Sách Cánh Diều lớp 10 tập 2)
Điền nội dung còn thiếu ở cột B:
1) Luôn luôn động binh đao, liên tiếp bày đánh dẹp, dân sống không yên, nhao nhao thất vọng
2) Gian thần chuyên chính, bạo chúa giữ ngôi người cốt nhục hại nhau, chốn cung đình sinh biến.
3) Nước lũ mùa hạ chảy tràn, cầu sàn, rào lũy sụp lở, củi cỏ thiếu thốn, ngựa chết
4) Nay các con đường, cửa ải xa xôi hiểm trở đều bị binh lính và voi chiến của ta dồn giữ, nếu có viện binh đến, thì cũng muôn phần tất phải thua; viện binh đã thua, bọn các ông tất bị bắt.
5) Nay ta dấy nghĩa binh, trên dưới đồng lòng, anh hùng hết sức, quân lính càng luyện, khí giới càng tinh, vừa cày ruộng lại vừa đánh giặc. Còn quân sĩ trong thành thì đều mỏi mệt tự chuốc bại vong.
6) Nước ông quân mạnh, ngựa khỏe, nay đều đóng cả ở biên giới phía bắc để phòng bị quân Nguyên, không rỗi mà nhìn đến phương nam được
– Ghép thứ tự ở cột A với các nội dung Ở cột B:
+ a – 3
+ b – 4
+ c – 6
+ d – 1
+ đ – 2
+ e – 5
- (Trang 31- Sách Cánh Diều lớp 10 tập 2)
Câu trả lời đúng: A
- (Trang 31- Sách Cánh Diều lớp 10 tập 2)
Câu trả lời đúng: C
- (Trang 31- Sách Cánh Diều lớp 10 tập 2)
Hoàn cảnh ra đời của Thư dụ Vương Thông lần nữa
Thư dụ Vương Thông lần nữa được viết vào khoảng đầu năm 1427, khi quân ta đang vây hãm thành Đông Quan. Lúc này, quân Minh đã bị quân ta đánh bại hoàn toàn ở nhiều trận, tình thế vô cùng bi đát. Vương Thông, Tổng binh quân Minh, đang phải đối mặt với nhiều khó khăn, nguy cơ.
Trước tình hình đó, Nguyễn Trãi viết bức thư này với mục đích dụ hàng quân Minh, chấm dứt chiến tranh, mang lại hòa bình cho đất nước.
Quan điểm của Nguyễn Trãi trong bức thư
Trong bức thư, Nguyễn Trãi thể hiện quan điểm:
- Quân Minh xâm lược nước ta là bất nghĩa, phi nghĩa.
- Quân Minh đã thất bại, không thể nào chiếm được nước ta.
- Quân dân Đại Việt quyết tâm bảo vệ độc lập, tự chủ của dân tộc.
Nguyễn Trãi đã đưa ra nhiều luận điểm, lập luận sắc bén để làm rõ quan điểm của mình.
- (Trang 31- Sách Cánh Diều lớp 10 tập 2)
Nghệ thuật lập luận trong Thư dụ Vương Thông lần nữa
Nghệ thuật lập luận trong Thư dụ Vương Thông lần nữa của Nguyễn Trãi thể hiện ở những điểm sau:
- Quan niệm thời thế: Nguyễn Trãi khẳng định rằng thời thế thay đổi rất nhanh chóng, người dùng binh giỏi phải biết nắm bắt thời thế. Ông đã đưa ra dẫn chứng lịch sử để chứng minh cho quan điểm này.
- Chỉ rõ âm mưu và tình thế của đối phương: Nguyễn Trãi đã chỉ rõ âm mưu xâm lược nước ta của quân Minh, đồng thời vạch trần tình thế thất bại của chúng.
- Vạch ra các nguyên nhân dẫn đến thất bại của quân Minh: Nguyễn Trãi đã chỉ ra những nguyên nhân chủ quan và khách quan dẫn đến thất bại của quân Minh.
- Đưa ra giải pháp kết thúc chiến tranh: Nguyễn Trãi đã đưa ra giải pháp kết thúc chiến tranh một cách hợp lý, nhân văn, đó là quân Minh rút quân về nước, hòa bình sẽ được lập lại.
Để làm rõ quan điểm của Nguyễn Trãi, nghệ thuật lập luận trong bức thư được thể hiện như sau:
- Quan niệm thời thế: Nguyễn Trãi mở đầu bức thư bằng lời khẳng định: “Kẻ dùng binh giỏi là ở chỗ biết rõ thời thế mà thôi.” Lời khẳng định này thể hiện quan điểm của Nguyễn Trãi về thời thế. Thời thế thay đổi rất nhanh chóng, người dùng binh giỏi phải biết nắm bắt thời thế để giành thắng lợi.
- Chỉ rõ âm mưu và tình thế của đối phương: Nguyễn Trãi đã chỉ rõ âm mưu xâm lược nước ta của quân Minh bằng những lời lẽ đanh thép, sắc bén: “Các ông mang quân sang nước ta, không phải vì nhân nghĩa, mà chỉ để cướp nước, cướp dân, bóc lột, tàn sát.” Ông cũng vạch trần tình thế thất bại của quân Minh: “Trước đây, các ông bề ngoài thì giả cách giảng hòa, bên trong ngâm mưu gian trả, cử đào hào, đắp lũy, ngồi đợi viện binh, tâm tính không minh bạch, trong ngoài lại khác nhau, sao có thể khiến ta tin tưởng mà không nghi ngờ cho được.”
- Vạch ra các nguyên nhân dẫn đến thất bại của quân Minh: Nguyễn Trãi đã chỉ ra những nguyên nhân chủ quan và khách quan dẫn đến thất bại của quân Minh. Nguyên nhân chủ quan là do quân Minh xâm lược nước ta một cách bất nghĩa, phi nghĩa, khiến lòng dân oán thán. Nguyên nhân khách quan là do quân Minh đã đánh giá sai tình hình, sai sức mạnh của quân ta.
- Đưa ra giải pháp kết thúc chiến tranh: Nguyễn Trãi đã đưa ra giải pháp kết thúc chiến tranh một cách hợp lý, nhân văn: “Vương Thông, Mã Kỳ, nếu các ông biết xét kỹ sự thế, nhận rõ thời cơ, chém lấy đầu Phương Chính, Mã Kỳ đem nộp trước cửa quân, thì sẽ tránh cho người trong thành khỏi bị giết, hàn gắn vết thương trong nước, hoa hảo lại thông, can qua dứt hẳn.” Giải pháp này thể hiện mong muốn hòa bình, nhân đạo của Nguyễn Trãi.
Với những hướng dẫn soạn bài Tự đánh giá: Thư dụ Vương Thông lần nữa – Sách Cánh Diều lớp 10 tập 2 chi tiết như trên. Hy vọng sẽ giúp các bạn nắm được những ý chính của tác phẩm này. Chúc các bạn có những bài soạn thật tốt, để thuận tiện trong quá trình tiếp thu bài giảng.
