Soạn bài Cốm Vòng
Hướng dẫn soạn bài Cốm Vòng – Sách Chân trời sáng tạo Ngữ Văn 7 (tập một) chi tiết, đầy đủ nhất. Thông qua việc thực hành trả lời các câu hỏi trong phần hướng dẫn và bài tập, chúng ta có thể củng cố kiến thức cơ bản về tác phẩm này.
Câu 1 (trang 78, SGK Ngữ văn 7 tập 1)
Em đã từng ăn cốm chưa? Hãy chia sẻ cảm nhận của em về mùi vị của cốm.
Trả lời
Lần đầu tiên em được ăn cốm là khi em còn nhỏ, trong một chuyến du lịch Hà Nội. Em đã rất ấn tượng bởi hương vị của cốm. Mùi cốm thơm nhẹ, thoang thoảng, như hương của những bông lúa non. Vị cốm ngọt thanh, dẻo thơm, khiến em cảm thấy rất thích thú. Vị ngọt của cốm không quá gắt, mà rất dịu nhẹ, khiến người ta ăn mãi mà không thấy ngán.
Câu 2 (trang 78, SGK Ngữ văn 7 tập 1)
Dựa vào nhan đề, em hãy dự đoán nội dung của văn bản
Trả lời
Qua nhan đề “Cốm Vòng”, em dự đoán văn bản giới thiệu về nguồn gốc, cách làm hoặc hương vị của cốm Vòng, một loại cốm đặc sản của Hà Nội
Câu 3 (trang 78, SGK Ngữ văn 7 tập 1)
Em hình dung thế nào về hình ảnh cô gái làng Vòng được tác giả miêu tả trong đoạn này?
Trả lời
Em hình dung các cô gái có vẻ đẹp giản dị, chân chất, xinh xắn và dễ thương. Hình ảnh cô gái đội nón lá gợi lên vẻ đẹp dịu dàng, duyên dáng của các cô gái làng Vòng. Hình ảnh các cô gái vắt vẻo trên chiếc xe đạp chở đầy cốm gợi lên vẻ đẹp khỏe khoắn, chịu khó của các cô gái.
Câu 4 (trang 80, SGK Ngữ văn 7 tập 1)
Để làm ra sản phẩm cốm, cần bao nhiêu công đoạn?
Trả lời
Để làm ra sản phẩm cốm, cần trải qua 6 công đoạn chính
- Thu hoạch
- Làm sạch
- Rang lúa
- Xay cốm
- Sàng thóc
- Hồ cốm
Câu 5 (trang 80, SGK Ngữ văn 7 tập 1)
Tìm những từ ngữ, hình ảnh thể hiện tình cảm, cảm xúc của tác giả trong các đoạn văn sau:
Vì thế, ăn miếng cốm cho ra miếng cốm, người ta cũng cần phải tỏ ra một chút gì thanh lịch cao quý; phải biết tiếc từng hạt rơi, hạt vãi, và nhất là phải ăn từng chút một, lấy ngón tay nhón lấy từng chút một, chứ không được phũ phàng
Ta vừa nhai nhỏ nhẹ, vừ ngẫm nghĩ đến tính chất thơm của cốm thoang thoảng mùi lúa đòng đòng, tính chất ngọt của cốm phiêu phiêu như khí trời trong sạch và ta sẽ thấy rằng ăn một miếng cốm vào miệng là ta nuốt cả hương thơm của những cánh đồng quê của ông cha ta vào lòng. Dịu dàng biết chừng nào! Mà cảm khái nhường bao!
Đó là tình cảm, cảm xúc như thế nào?
Trả lời
Trong đoạn văn thứ nhất, tác giả thể hiện tình cảm, cảm xúc của mình qua những từ ngữ, hình ảnh sau:
- “Tỏ ra một chút gì thanh lịch cao quý”: từ “thanh lịch cao quý” thể hiện sự trân trọng, nâng niu của tác giả đối với cốm.
- “Biết tiếc từng hạt rơi, hạt vãi”: từ “tiếc” thể hiện sự quý trọng của tác giả đối với từng hạt cốm.
- “Ăn từng chút một, lấy ngón tay nhón lấy từng chút một”: cách ăn này thể hiện sự nhẹ nhàng, tinh tế của người thưởng thức cốm.
Trong đoạn văn thứ hai, tác giả thể hiện tình cảm, cảm xúc của mình qua những từ ngữ, hình ảnh sau:
- “Thoang thoảng mùi lúa đòng đòng”: từ “thoang thoảng” gợi lên hương thơm dịu nhẹ, tinh tế của cốm.
- “Phiêu phiêu như khí trời trong sạch”: từ “phiêu phiêu” gợi lên vị ngọt thanh, nhẹ nhàng của cốm.
- “Nuốt cả hương thơm của những cánh đồng quê của ông cha ta vào lòng”: từ “nuốt” gợi lên sự hòa quyện giữa hương thơm của cốm và hương thơm của cánh đồng quê.
- “Dịu dàng biết chừng nào! Mà cảm khái nhường bao!”: hai từ cảm thán “dịu dàng” và “cảm khái” thể hiện tình cảm yêu mến, trân trọng của tác giả đối với cốm.
Tình cảm, cảm xúc của tác giả trong hai đoạn văn trên đều thể hiện sự yêu mến, trân trọng đối với cốm. Tác giả coi cốm là một món ăn tinh tế, mang đậm hương vị của quê hương, đất nước.
Câu 6 (trang 81, SGK Ngữ văn 7 tập 1)
Tìm một số chi tiết thể hiện sự hòa quyện giữa cảm xúc, suy nghĩ của tác giả với vẻ đẹp của thiên nhiên, tạo vật trong văn bản và nêu tác dụng của chúng
Trả lời
Chi tiết thể hiện sự hòa quyện giữa cảm xúc, suy nghĩ của tác giả với vẻ đẹp của thiên nhiên, tạo vật trong văn bản:
- Ta vừa nhai nhỏ nhẹ, vừa ngẫm nghĩ đến tính chất thơm của cốm thoang thoảng mùi lúa đòng đòng, tính chất ngọt của cốm phiêu phiêu như khí trời trong sạch và ta sẽ thấy rằng ăn một miếng cốm vào miệng là ta nuốt cả hương thơm của những cánh đồng quê của ông cha ta vào lòng.
- Một ngày đầu tháng Tám, đi dạo những vùng trồng lúa đó, ta sẽ thấy ngào ngạt mùi lúa chín xen với mùi cỏ, mùi đất của quê hương làm cho ta nhẹ nhõm và đôi khi…phơi phới.
Tác dụng:
Nó giúp tác phẩm trở nên sinh động, hấp dẫn hơn, đồng thời thể hiện rõ nét tình yêu quê hương, đất nước của tác giả
Câu 7 (trang 81, SGK Ngữ văn 7 tập 1)
Đọc văn bản, em cảm nhận được điều gì về tâm hồn của nhà văn Vũ Bằng?
Qua văn bản “Cốm Vòng”, em cảm nhận được tâm hồn của nhà văn Vũ Bằng là một tâm hồn nhẹ nhàng, tinh tế, yêu thiên nhiên, trân trọng những giá trị truyền thống. Điều này được thể hiện qua cách tác giả miêu tả vẻ đẹp của cốm, của làng Vòng, của mùa thu Hà Nội. Tác giả đã sử dụng những từ ngữ, hình ảnh giàu tính gợi cảm để khắc họa vẻ đẹp tinh tế, thanh cao của cốm. Tác giả đã dành nhiều tình cảm, cảm xúc để miêu tả vẻ đẹp của cốm, đồng thời thể hiện sự trân trọng đối với món ăn này.
Câu 8 (trang 81, SGK Ngữ văn 7 tập 1)
Xác định chủ đề của văn bản. Dựa vào đâu em xác định như vậy?
Trả lời
Chủ đề của văn bản “Cốm Vòng” là vẻ đẹp của cốm Vòng và tình yêu quê hương, đất nước của tác giả Vũ Bằng.
Căn cứ xác định: dựa vào những từ ngữ, hình ảnh tác giả sử dụng để miêu tả cốm
Câu 9 (trang 81, SGK Ngữ văn 7 tập 1)
Em hãy chỉ ra một số đặc điểm của tùy bút được thể hiện qua văn bản
Một số đặc điểm của tùy bút được thể hiện qua văn bản:
- Văn bản đã ghi chép một cách chân thực, sinh động về vẻ đẹp của cốm Vòng, của làng Vòng, của mùa thu Hà Nội. Tác giả đã sử dụng nhiều từ ngữ, hình ảnh giàu tính gợi cảm để khắc họa vẻ đẹp của những điều mà tác giả đã trông thấy, nghe thấy, cảm nhận được.
- Văn bản không chỉ ghi chép những điều trông thấy, nghe thấy, cảm nhận được mà còn thể hiện cảm xúc, suy nghĩ của tác giả một cách chân thành, sâu sắc.
- Văn bản “Cốm Vòng” có kết cấu tự do, phóng khoáng, không bị gò bó bởi những quy tắc chặt chẽ. Tác giả có thể thoải mái ghi chép những điều mà mình cảm nhận được, không cần tuân theo một trình tự nhất định.
Câu 10 (trang 81, SGK Ngữ văn 7 tập 1)
“Ờ mà thật vậy, sao cứ phải là lá sen mới gói được cốm? Mà sao cứ phải là rơm tươi của cây lúa mới đem buộc được gói cốm?”. Hãy viết từ 3 đến 5 câu trình bày cách lí giải của em về câu hỏi trên
Dường như tác giả đã biết được câu trả lời cho hai câu hỏi trên. Lá sen có hương thơm dịu nhẹ, thanh mát, giúp cốm giữ được hương vị thơm ngon vốn có. Khi gói cốm bằng lá sen, hương thơm của lá sen sẽ quyện hòa với hương thơm của cốm, tạo nên một hương vị đặc trưng, không thể lẫn với bất kỳ món ăn nào khác.
Rơm tươi có độ cứng vừa phải, giúp cốm không bị nát và giữ được hình dáng. Khi gói cốm bằng rơm tươi, những hạt cốm sẽ được ôm trọn trong những cọng rơm, tạo nên một hình dáng xinh xắn, bắt mắt. Lá sen và rơm tươi là hai nguyên liệu không thể thiếu trong việc gói cốm.
Với những hướng dẫn soạn bài Cốm Vòng – Sách Chân trời sáng tạo Ngữ Văn 7 (tập một) chi tiết như trên. Hy vọng sẽ giúp các bạn nắm được những ý chính của tác phẩm này. Chúc các bạn có những bài soạn thật tốt, để thuận tiện trong quá trình tiếp thu bài giảng.
