Soạn bài Người cầm quyền khôi phục uy quyền
Hướng dẫn Soạn bài Người cầm quyền khôi phục uy quyền chi tiết, đầy đủ nhất. Thông qua việc thực hành trả lời các câu hỏi trong phần hướng dẫn và bài tập, chúng ta có thể củng cố kiến thức cơ bản về tác phẩm này.
Phần đọc – hiểu văn bản
Câu 1 (trang 80 sgk Ngữ văn lớp 11 Tập 2):
Nghệ thuật đối lập hai nhân vật Giăng Van-giăng và Gia-ve qua đối thoại, hành động
Trong đoạn trích “Người cầm quyền khôi phục uy quyền”, nhà văn Victor Hugo đã sử dụng nghệ thuật đối lập hai nhân vật Giăng Van-giăng và Gia-ve qua đối thoại, hành động để làm nổi bật những phẩm chất cao đẹp của Giăng Van-giăng và sự tàn ác, bất nhân của Gia-ve.
Trên phương diện đối thoại, hai nhân vật Giăng Van-giăng và Gia-ve có những nét đối lập rõ rệt:
- Giăng Van-giăng là người nhân hậu, yêu thương con người, luôn sẵn sàng giúp đỡ người khác. Ông nói với Gia-ve: “Tôi có thể cho anh một đồng bạc, nhưng tôi không thể cho anh một người đàn ông.”
- Gia-ve là người tàn ác, bất nhân, chỉ biết tuân theo mệnh lệnh của pháp luật. Ông nói với Giăng Van-giăng: “Anh có thể cho tôi một đồng bạc, nhưng tôi không thể cho anh một sự khoan hồng.”
Những lời đối thoại của hai nhân vật đã làm nổi bật sự khác biệt về nhân cách, đạo đức của họ. Giăng Van-giăng là người có trái tim nhân hậu, luôn sẵn sàng giúp đỡ người khác, ngay cả với kẻ thù của mình. Gia-ve là người tàn ác, bất nhân, chỉ biết tuân theo mệnh lệnh của pháp luật, bất chấp sự công bằng, lẽ phải.
Trên phương diện hành động, hai nhân vật Giăng Van-giăng và Gia-ve cũng có những nét đối lập rõ rệt:
- Giăng Van-giăng là người dũng cảm, dám đấu tranh cho lẽ phải. Ông sẵn sàng tự thú mình là kẻ vượt ngục để cứu một người vô tội bị Gia-ve bắt oan.
- Gia-ve là người hèn nhát, chỉ biết tuân theo mệnh lệnh của pháp luật. Ông không dám chống lại mệnh lệnh của cấp trên, dù biết đó là sai trái.
Những hành động của hai nhân vật đã làm nổi bật sự khác biệt về bản lĩnh, phẩm chất của họ. Giăng Van-giăng là người có bản lĩnh, dám đấu tranh cho lẽ phải, ngay cả khi phải đối mặt với nguy hiểm. Gia-ve là người hèn nhát, chỉ biết tuân theo mệnh lệnh của pháp luật, bất chấp sự công bằng, lẽ phải.
Ý nghĩa của biện pháp đối lập
Biện pháp đối lập hai nhân vật Giăng Van-giăng và Gia-ve qua đối thoại, hành động có ý nghĩa quan trọng trong việc thể hiện chủ đề và tư tưởng của tác phẩm.
Thứ nhất, biện pháp này đã làm nổi bật vẻ đẹp nhân cách của Giăng Van-giăng. Giăng Van-giăng là một người có trái tim nhân hậu, luôn sẵn sàng giúp đỡ người khác, ngay cả với kẻ thù của mình. Ông là một người dũng cảm, dám đấu tranh cho lẽ phải, ngay cả khi phải đối mặt với nguy hiểm.
Thứ hai, biện pháp này đã lên án sự tàn ác, bất nhân của xã hội tư sản đương thời. Gia-ve là một đại diện tiêu biểu cho xã hội tư sản đương thời. Ông là người tàn ác, bất nhân, chỉ biết tuân theo mệnh lệnh của pháp luật, bất chấp sự công bằng, lẽ phải.
Thứ ba, biện pháp này đã khẳng định sức mạnh của nhân cách con người. Giăng Van-giăng là một người có nhân cách cao đẹp, dù bị xã hội vùi dập nhưng vẫn giữ được phẩm chất tốt đẹp của mình.
Nhìn chung, biện pháp đối lập hai nhân vật Giăng Van-giăng và Gia-ve qua đối thoại, hành động là một biện pháp nghệ thuật đặc sắc của nhà văn Victor Hugo. Biện pháp này đã góp phần làm cho đoạn trích “Người cầm quyền khôi phục uy quyền” trở nên hấp dẫn và có ý nghĩa sâu sắc.
Câu 2 (trang 80 sgk Ngữ văn lớp 11 Tập 2):
– Mọi chi tiết về ngôn ngữ, hành động, cử chỉ đều quy chiếu nhân vật Gia-ve vào ẩn dụ về một con ác thú săn mồi.
– Giăng Van-Giăng được quy chiếu về hình ảnh của một con người của tình yêu thương, của một vị cứu tinh cao cả.
Câu 3 (trang 80 sgk Ngữ văn lớp 11 Tập 2):
Phát ngôn của ai?
Đoạn văn từ câu “Ông nói gì với chị?” đến câu “có thể là những sự thật cao cả” là phát ngôn của nhà văn Victor Hugo. Ông đã trực tiếp bộc lộ những suy nghĩ, cảm xúc của mình về những gì đã diễn ra trong câu chuyện.
Thuật ngữ văn học dùng để chỉ tên loại ngôn ngữ này là gì?
Loại ngôn ngữ này được gọi là bình luận ngoại đề hay trữ tình ngoại đề. Bình luận ngoại đề là những đoạn văn, đoạn thơ mà tác giả hay người kể chuyện trực tiếp bộc lộ những tình cảm, ý nghĩ, quan niệm của mình đối với nhân vật, đối với cuộc sống thể hiện trong tác phẩm.
Ở đây, trong câu chuyện kể nó có tác dụng như thế nào?
Bình luận ngoại đề trong đoạn trích “Người cầm quyền khôi phục uy quyền” có tác dụng như sau:
- Nhấn mạnh những phẩm chất cao đẹp của Giăng Van-giăng. Nhà văn đã bày tỏ sự ngưỡng mộ, trân trọng trước tấm lòng nhân hậu, vị tha của Giăng Van-giăng.
- Khẳng định sức mạnh của tình yêu thương. Tình yêu thương đã giúp Giăng Van-giăng vượt qua những khó khăn, thử thách, giữ được phẩm chất tốt đẹp của mình.
- Thể hiện tư tưởng nhân đạo của nhà văn. Nhà văn đã lên án xã hội bất công, tàn bạo đã chà đạp lên những người lương thiện.
Cụ thể, trong đoạn văn, nhà văn đã bình luận về những lời nói của Giăng Van-giăng với Thị Miếng. Nhà văn cho rằng những lời nói đó là “những tiếng nói của lương tâm, của lòng nhân hậu, của tình yêu thương”. Những lời nói đó đã thể hiện tấm lòng nhân hậu, vị tha của Giăng Van-giăng. Ông sẵn sàng giúp đỡ người khác, ngay cả khi người đó là kẻ thù của mình.
Bình luận ngoại đề đã góp phần làm cho đoạn trích trở nên hấp dẫn và có ý nghĩa sâu sắc hơn. Nó giúp người đọc hiểu rõ hơn về nhân vật Giăng Van-giăng, về tư tưởng nhân đạo của nhà văn.
Câu 4 (trang 80 sgk Ngữ văn lớp 11 Tập 2):
Những dấu hiệu của nghệ thuật lãng mạn chủ nghĩa trong đoạn trích “Người cầm quyền khôi phục uy quyền”
Nghệ thuật lãng mạn chủ nghĩa là một trào lưu văn học xuất hiện ở châu Âu vào thế kỷ XVIII, thế kỷ XIX. Trào lưu này đề cao vai trò của trí tưởng tượng, cảm xúc, đề cao cái đẹp, cái phi thường, đề cao cá nhân, đề cao tinh thần đấu tranh cho tự do, công lí.
Trong đoạn trích “Người cầm quyền khôi phục uy quyền”, nhà văn Victor Hugo đã sử dụng nhiều thủ pháp nghệ thuật đặc trưng của chủ nghĩa lãng mạn, thể hiện những dấu hiệu của trào lưu này như sau:
- Nhân vật anh hùng, phi thường
Giăng Van-giăng là nhân vật trung tâm của đoạn trích. Ông là một người có những phẩm chất cao đẹp như lòng nhân hậu, sự dũng cảm, sự vị tha. Ông sẵn sàng hi sinh tất cả, kể cả mạng sống của mình, để giúp đỡ người khác.
Nhân vật Giăng Van-giăng là một nhân vật anh hùng, phi thường. Ông là một con người vượt lên trên những quy luật thông thường của cuộc sống. Ông là một biểu tượng của sự đấu tranh cho cái thiện, cái đẹp, cái công lí.
- Cốt truyện mang tính kịch tính
Cốt truyện của đoạn trích “Người cầm quyền khôi phục uy quyền” mang tính kịch tính cao. Mở đầu đoạn trích, Giăng Van-giăng đang có một cuộc sống bình yên, hạnh phúc bên Phăng-tin. Tuy nhiên, sự xuất hiện của Gia-ve đã khiến cho cuộc sống của ông bị đảo lộn. Giăng Van-giăng đã phải tự thú mình là kẻ vượt ngục để cứu một người vô tội.
Cốt truyện mang tính kịch tính đã tạo nên sự hấp dẫn cho đoạn trích. Nó khiến cho người đọc cảm thấy hồi hộp, căng thẳng, lo lắng cho số phận của nhân vật.
- Sự sử dụng ngôn ngữ giàu hình ảnh, biểu cảm
Nhà văn Victor Hugo đã sử dụng ngôn ngữ giàu hình ảnh, biểu cảm trong đoạn trích. Điều này thể hiện rõ ở những câu văn như:
“Một nụ cười không sao tả được, một nụ cười của tình yêu thương, của sự an ủi, của sự hy sinh, của sự tha thứ, của sự rạng rỡ, của sự tuyệt vọng, của một người mẹ sửa sang cho con trước khi đi xa, của một người tình nhìn người yêu lần cuối cùng, của một kẻ chết nhìn trời đất lần cuối cùng.”
Những câu văn này đã sử dụng nhiều hình ảnh, biện pháp tu từ, tạo nên sự gợi hình, gợi cảm, khiến cho người đọc cảm nhận được những cung bậc cảm xúc phức tạp của nhân vật.
- Bình luận ngoại đề của tác giả
Bình luận ngoại đề là một thủ pháp nghệ thuật đặc trưng của chủ nghĩa lãng mạn. Trong đoạn trích, nhà văn Victor Hugo đã sử dụng nhiều bình luận ngoại đề để thể hiện những suy nghĩ, cảm xúc của mình về nhân vật, về cuộc sống.
Ví dụ, ở đoạn cuối của đoạn trích, nhà văn đã viết:
“Ông nói gì với chị?… Có thể là những sự thật cao cả, những lời nói của lương tâm, của lòng nhân hậu, của tình yêu thương.”
Bình luận ngoại đề này đã thể hiện sự ngưỡng mộ, trân trọng của nhà văn trước tấm lòng nhân hậu, vị tha của Giăng Van-giăng.
Tóm lại, đoạn trích “Người cầm quyền khôi phục uy quyền” đã thể hiện những dấu hiệu của nghệ thuật lãng mạn chủ nghĩa. Những dấu hiệu này đã góp phần làm cho đoạn trích trở nên hấp dẫn, có ý nghĩa sâu sắc và thể hiện được tư tưởng nhân đạo của nhà văn Victor Hugo.
Phần luyện tập
Câu 1 (trang 80 sgk Ngữ văn lớp 11 Tập 2):
Trong đoạn trích “Người cầm quyền khôi phục uy quyền”, nhà văn Victor Hugo đã sử dụng nhiều thủ pháp nghệ thuật để khắc họa nhân vật Phăng-tin trong tình thế tuyệt vọng.
Ngôn ngữ
Ngay từ đầu đoạn trích, Phăng-tin đã thể hiện sự tuyệt vọng qua ngôn ngữ:
“Phăng-tin, mặt tái mét, run rẩy như một con chim bị bắn trọng thương, cố gắng ngồi dậy, nhưng không được. Chị ta nhìn Giăng Van-giăng và kêu lên bằng một giọng khàn khàn:
- Ông nghĩ thế nào? Ông nghĩ thế nào?”
Câu hỏi của Phăng-tin thể hiện sự lo lắng, sợ hãi, bất an. Chị ta không biết chuyện gì sẽ xảy ra với mình và đứa con.
Khi Giăng Van-giăng nói rằng ông sẽ giúp chị ta, Phăng-tin đã thể hiện niềm tin tuyệt đối vào ông:
“Phăng-tin, ôm lấy Giăng Van-giăng, kêu lên:
- Ông là người duy nhất trên đời có thể giúp tôi! Ông có thể làm được tất cả!”
Câu nói của Phăng-tin thể hiện niềm tin mãnh liệt của chị ta vào Giăng Van-giăng. Chị ta tin rằng ông sẽ có thể giúp chị ta vượt qua mọi khó khăn, thử thách.
Hành động
Khi Gia-ve xuất hiện, Phăng-tin đã thể hiện sự tuyệt vọng tột cùng:
“Phăng-tin, như bị sét đánh, ngã vật xuống gối, đầu đập vào thành giường rồi ngoẹo xuống ngực, miệng há hốc, mắt mở to và lờ đờ.”
Cử chỉ ngã vật ra sàn của Phăng-tin thể hiện sự suy sụp, gục ngã của chị ta. Chị ta không còn sức lực để chống đỡ nữa.
Tuy nhiên, ngay sau đó, Phăng-tin đã thể hiện một sức mạnh khác thường:
“Thế rồi, chị ta bỗng nhiên ngồi bật dậy, hai mắt sáng lên, hai má ửng hồng, và nói với Giăng Van-giăng một cách kiên quyết:
- Ông không phải đi! Ông không được đi! Ông phải ở lại với tôi!”
Câu nói và hành động của Phăng-tin đã thể hiện sự quyết tâm, kiên cường của chị ta. Chị ta không muốn Giăng Van-giăng phải chịu thêm bất cứ đau khổ nào.
Sức mạnh khác thường của Phăng-tin
Sức mạnh khác thường của Phăng-tin là sức mạnh của tình yêu thương, của sự hy sinh. Chị ta sẵn sàng hy sinh tất cả, kể cả mạng sống của mình, để bảo vệ người mình yêu thương.
Sức mạnh của Phăng-tin cũng là sức mạnh của con người trước những khó khăn, thử thách. Chị ta không chịu khuất phục trước số phận, chị ta luôn tìm cách vươn lên, chiến đấu để bảo vệ những gì mình yêu thương.
Tóm lại, nghệ thuật khắc họa nhân vật Phăng-tin trong tình thế tuyệt vọng của nhà văn Victor Hugo đã thể hiện được những phẩm chất cao đẹp của người phụ nữ này. Chị ta là một người có tình yêu thương sâu sắc, có ý chí, nghị lực phi thường.
Câu 2 (trang 80 sgk Ngữ văn lớp 11 Tập 2):
Phăng-tin là một nhân vật phụ trong đoạn trích “Người cầm quyền khôi phục uy quyền” của nhà văn Victor Hugo. Tuy nhiên, nhân vật này đóng vai trò quan trọng trong diễn biến cốt truyện.
Phăng-tin là nhân vật tạo ra những mâu thuẫn, đối lập giữa Giăng Van-giăng và Gia-ve. Sự xuất hiện của Phăng-tin đã khiến cho cuộc sống của Giăng Van-giăng bị đảo lộn. Giăng Van-giăng phải tự thú mình là kẻ vượt ngục để cứu Phăng-tin khỏi sự truy bắt của Gia-ve.
Phăng-tin là nhân vật giúp bộc lộ những phẩm chất cao đẹp của Giăng Van-giăng. Tình yêu thương, sự hy sinh của Phăng-tin đã khiến cho Giăng Van-giăng thức tỉnh những phẩm chất tốt đẹp của mình. Ông sẵn sàng hy sinh tất cả, kể cả mạng sống của mình, để giúp đỡ Phăng-tin.
Phăng-tin là nhân vật thể hiện tư tưởng nhân đạo của nhà văn Victor Hugo. Nhà văn đã lên án xã hội bất công, tàn bạo đã chà đạp lên những người lương thiện. Ông cũng ca ngợi vẻ đẹp của tình yêu thương, sự hy sinh của con người.
Nhìn chung, vai trò của Phăng-tin trong diễn biến cốt truyện của đoạn trích là rất quan trọng. Nhân vật này đã góp phần làm cho đoạn trích trở nên hấp dẫn, có ý nghĩa sâu sắc và thể hiện được tư tưởng nhân đạo của nhà văn Victor Hugo.
Câu 3 (trang 80 sgk Ngữ văn lớp 11 Tập 2):
Trong đoạn trích “Người cầm quyền khôi phục uy quyền” của nhà văn Victor Hugo, sự phân tuyến nhân vật được thể hiện rõ nét qua hai nhân vật chính là Giăng Van-giăng và Gia-ve.
Giăng Van-giăng là một người có phẩm chất cao đẹp như lòng nhân hậu, sự dũng cảm, sự vị tha. Ông sẵn sàng hi sinh tất cả, kể cả mạng sống của mình, để giúp đỡ người khác.
Gia-ve là một người tàn ác, bất nhân, chỉ biết tuân theo mệnh lệnh của pháp luật, bất chấp sự công bằng, lẽ phải.
Sự phân tuyến nhân vật theo kiểu thiện – ác như vậy có nét gì gần gũi với hệ thống nhân vật của văn học dân gian.
- Trước hết, sự phân tuyến nhân vật theo kiểu thiện – ác là một nét đặc trưng của văn học dân gian. Trong văn học dân gian, các nhân vật thường được chia thành hai tuyến đối lập nhau: thiện – ác, chính nghĩa – phi nghĩa, tốt – xấu,… Sự phân tuyến nhân vật như vậy giúp cho người đọc dễ dàng nhận diện các nhân vật, đồng thời thể hiện được tư tưởng, quan điểm của tác giả.
- Thứ hai, sự phân tuyến nhân vật theo kiểu thiện – ác thể hiện niềm tin của nhân dân vào cái thiện, cái đẹp. Trong văn học dân gian, nhân vật thiện thường được xây dựng với những phẩm chất cao đẹp, được nhân dân yêu mến, ủng hộ. Nhân vật ác thường bị nhân dân lên án, trừng trị. Sự phân tuyến nhân vật như vậy thể hiện niềm tin của nhân dân vào cái thiện, cái đẹp sẽ chiến thắng cái ác, cái xấu.
- Thứ ba, sự phân tuyến nhân vật theo kiểu thiện – ác góp phần tạo nên tính kịch tính, hấp dẫn cho tác phẩm. Sự đối lập giữa các nhân vật tạo nên những xung đột, mâu thuẫn gay gắt, khiến cho người đọc cảm thấy hồi hộp, căng thẳng, lo lắng cho số phận của các nhân vật.
Trong đoạn trích “Người cầm quyền khôi phục uy quyền”, sự phân tuyến nhân vật theo kiểu thiện – ác đã góp phần làm nổi bật những phẩm chất cao đẹp của Giăng Van-giăng, đồng thời lên án sự tàn ác, bất nhân của Gia-ve. Sự phân tuyến nhân vật như vậy đã góp phần thể hiện tư tưởng nhân đạo của nhà văn Victor Hugo.
Với những hướng dẫn Soạn bài Người cầm quyền khôi phục uy quyền chi tiết như trên. Hy vọng sẽ giúp các bạn nắm được những ý chính của tác phẩm này. Chúc các bạn có những bài soạn thật tốt, để thuận tiện trong quá trình tiếp thu bài giảng.
