Soạn bài Điều không tính trước

Hướng dẫn soạn bài Điều không tính trước Sách Cánh Diều Ngữ Văn Lớp 6 chi tiết, đầy đủ nhất. Thông qua việc thực hành trả lời các câu hỏi trong phần hướng dẫn và bài tập, chúng ta có thể củng cố kiến thức cơ bản về tác phẩm này.

1. Soạn Điều không tính trước phần Chuẩn bị

– Truyện ngắn là tác phẩm văn xuôi cỡ nhỏ, ít nhân vật, ít sự việc phức tạp,… Chi tiết và lời văn trong truyện rất cô đọng.

– Khi đọc truyện ngắn:

+ Truyện kể về việc từ vụ xích mích trong trận bóng đá mà Nghi và nhân vật tôi trở thành những người bạn. Thời gian và địa điểm xảy ra câu chuyện là vào chiều hôm đó tại ngã tư đường.

+ Truyện có những nhân vật: tôi, Nghi, Phước. Nhân vật chính là “tôi”, dễ xúc động, cáu giận, nông nổi những cũng rất tốt bụng.

+ Truyện kể theo ngôi kể thứ nhất và có tác dụng bộc lộ chân thực những suy nghĩ, tâm trạng của nhân vật tôi.

+ Truyện nêu lên vấn đề bình tĩnh, suy nghĩ thấu đáo trước khi giải quyết một vấn đề nào đó. Vấn đề ấy có liên quan đến cuộc sống hiện nay khi mà mọi người luôn bốc đồng, cư xử theo ý kiến chủ quan mà bỏ qua các yếu tố khách quan bên ngoài. Từ đó, cá nhân em cũng cần phải thay đổi cách ứng xử trước một sự việc nào đó.

– Đọc trước truyện Điều không tính trước; tìm hiểu thêm thông tin về tác giả Nguyễn Nhật Ánh:

+ Nguyễn Nhật Ánh sinh năm 1955 tại Quảng Nam, được biết đến qua nhiều tác phẩm văn học về đề tài tuổi mới lớn và rất được độc giả ưa chuộng.

+ Ông đã xuất bản khoảng 100 đầu sách văn xuôi, là một trong số rất ít những nhà văn Việt Nam hiện đại sống tốt bằng nghề viết của mình.


>> Đọc thêm: Thực hành tiếng việt 9


2. Soạn Điều không tính trước phần Đọc hiểu

a. Câu hỏi giữa bài

Câu hỏi trang 71 SGK Ngữ văn 6 tập 2: Chú ý ngôi kể và tác dụng của ngôi kể đó.

Truyện được kể ở ngôi thứ nhất, người kể là nhân vật “tôi”, là người anh trong câu chuyện. Ngôi kể này có tác dụng giúp người đọc hiểu rõ hơn về suy nghĩ, cảm xúc và hành động của nhân vật “tôi”. Đồng thời, ngôi kể này cũng tạo nên sự gần gũi, thân mật giữa người đọc và nhân vật.

Câu hỏi trang 71 SGK Ngữ văn 6 tập 2: Chú ý các lời đối thoại của hai nhân vật, từ đó có thể thấy rõ hơn đặc điểm nhân vật “tôi”.

Tình huống dẫn đến ý định “đánh nhau” là gì?

Tình huống dẫn đến ý định “đánh nhau” của hai anh em là do sự hiểu lầm. Nghi cho rằng “tôi” đã cố tình phá hỏng bức tranh của mình. Nghi là một người rất tự tin vào tài năng vẽ tranh của mình. Khi thấy bức tranh bị phá, Nghi cảm thấy rất tức giận và muốn “đánh nhau” với “tôi” để đòi lại công bằng.

Câu hỏi trang 72 SGK Ngữ văn 6 tập 2: So với dự định ban đầu thì sự việc xảy ra ở phần 3 khác như thế nào?

So với dự định ban đầu thì sự việc xảy ra ở phần 3 khác ở chỗ:

“Tôi” không đánh nhau với Nghi như dự định.

“Tôi” đã thừa nhận lỗi lầm của mình và xin lỗi Nghi.

Sự việc này cho thấy “tôi” đã có sự thay đổi trong suy nghĩ và hành động. “Tôi” đã nhận ra rằng mình đã sai lầm khi ghen tị với tài năng của Nghi. “Tôi” cũng đã học được cách đối mặt với sự thật và dũng cảm nhận lỗi lầm của mình.

Câu hỏi trang 72 SGK Ngữ văn 6 tập 2: Tranh minh họa cho chi tiết, sự việc gì trong truyện?

Tranh minh họa cho chi tiết, sự việc “Nghi và “tôi” đã cùng nhau vẽ bức tranh”. Đây là một chi tiết quan trọng trong truyện, thể hiện sự thay đổi trong suy nghĩ và hành động của hai anh em. Hai anh em đã bỏ qua những hiểu lầm, ghen tị để cùng nhau hợp tác, cùng nhau hoàn thành một tác phẩm.

Câu hỏi trang 73 SGK Ngữ văn 6 tập 2: Trong phần 4, điều gì khiến người đọc hồi hộp?

Điều khiến người đọc hồi hộp trong phần 4 là:

Nghi đang bị thương nặng, liệu “tôi” có thể cứu được Nghi hay không?

Liệu “tôi” có thể giúp Nghi hoàn thành bức tranh đúng hạn hay không?

Câu chuyện được kể theo lối hồi tưởng, nên người đọc không biết trước được kết cục của câu chuyện. Sự hồi hộp được tăng lên khi Nghi bị thương nặng, và “tôi” phải tìm cách cứu Nghi. Đồng thời, người đọc cũng lo lắng cho việc liệu “tôi” có thể giúp Nghi hoàn thành bức tranh đúng hạn hay không.


>> Khám phá: Thực hành đọc hiểu – Chích bông ơi


Câu hỏi trang 73 SGK Ngữ văn 6 tập 2: Qua phần 4, em thấy Nghi là người như thế nào?
Qua phần 4, em thấy Nghi tuy là người nóng giận, trêu chọc ở trận đá bóng thế nhưng lại suy nghĩ thấu đáo, tìm cách giải quyết vấn đề cùng tốt cho hai bên, tốt bụng.

Câu hỏi trang 74 SGK Ngữ văn 6 tập 2: Tranh minh họa nhắc em nhớ tới câu tục ngữ nào về sự đoàn kết?

Tranh minh họa nhắc em nhớ tới câu tục ngữ “Một cây làm chẳng nên non/Ba cây chụm lại nên hòn núi cao”. Câu tục ngữ này ca ngợi sức mạnh của sự đoàn kết. Khi mọi người đoàn kết lại với nhau, họ sẽ có thể làm được những điều phi thường.

b. Câu hỏi cuối bài

Câu 1: Câu chuyện được kể theo ngôi thứ nhất, người kể chuyện là nhân vật “tôi”, là người anh trong câu chuyện.

Ví dụ về lời người kể chuyện:

“Tôi đã từng nghĩ rằng mình sẽ đánh Nghi, nhưng rồi tôi lại nghĩ, nếu đánh nhau thì chẳng giải quyết được gì cả.”

Ví dụ về lời nhân vật:

“Mày phá hỏng bức tranh của tao đúng không?” – Nghi hỏi.

Câu 2: “Điều không tính trước” trong câu chuyện là điều gì? Qua đó em thấy nhân vật Nghi là người như thế nào?

“Điều không tính trước” trong câu chuyện là sự hiểu lầm giữa hai anh em. Nghi cho rằng “tôi” đã cố tình phá hỏng bức tranh của mình. Điều này khiến hai anh em rơi vào tình huống căng thẳng, suýt đánh nhau.

Qua đó, ta thấy nhân vật Nghi là một người rất tự tin vào tài năng của mình. Khi thấy bức tranh bị phá, Nghi cảm thấy rất tức giận và muốn đòi lại công bằng. Tuy nhiên, Nghi cũng là một người rất tốt bụng, sẵn sàng tha thứ cho người đã làm tổn thương mình.

Câu 3: Nhân vật “tôi” trong truyện là người như thế nào? Hãy chỉ ra một số chi tiết (hình dáng, lời nói, suy nghĩ, hành động,…) mà nhà văn đã dùng để khắc họa đặc điểm nhân vật “tôi”.

Nhân vật “tôi” trong truyện là một người nhút nhát, thiếu tự tin. Khi bị Nghi đổ lỗi, “tôi” chỉ biết im lặng, không dám nói gì. “Tôi” cũng không dám thừa nhận lỗi lầm của mình.

Tuy nhiên, sau khi trải qua nhiều sự việc, “tôi” đã có sự thay đổi tích cực. “Tôi” đã học được cách đối mặt với sự thật và dũng cảm nhận lỗi lầm của mình.

Một số chi tiết khắc họa đặc điểm nhân vật “tôi”:

Hình dáng: “Tôi là một anh chàng tầm thước, không có gì nổi bật.”

Lời nói: “Tôi chỉ biết im lặng, không dám nói gì.”

Suy nghĩ: “Tôi nghĩ, nếu đánh nhau thì chẳng giải quyết được gì cả.”

Hành động: “Tôi nhận lỗi và xin lỗi Nghi.”


>> Có thể bạn quan tâm: Viết bài văn tả cảnh sinh hoạt


Câu 4: Điều gì tạo nên sự hấp dẫn trong kết thúc của câu chuyện (phần 4).

Điều tạo nên sự hấp dẫn trong kết thúc của câu chuyện (phần 4) là:

Sự hồi hộp, bất ngờ: Nghi bị thương nặng, liệu “tôi” có thể cứu được Nghi hay không? Liệu “tôi” có thể giúp Nghi hoàn thành bức tranh đúng hạn hay không?

Sự cảm động: Sự đoàn kết, giúp đỡ lẫn nhau giữa hai anh em.

Câu 5: Theo em, qua câu chuyện, tác giả muốn ca ngợi hay phê phán điều gì? Điều gì đối với em là thấm thía và sâu sắc nhất? Vì sao?

Qua câu chuyện, tác giả muốn ca ngợi tình cảm anh em, sự đoàn kết, giúp đỡ lẫn nhau.

Điều thấm thía và sâu sắc nhất đối với em là sự thay đổi của nhân vật “tôi”. Từ một người nhút nhát, thiếu tự tin, “tôi” đã trở thành một người dũng cảm, biết đối mặt với sự thật và sẵn sàng giúp đỡ người khác.

Câu 6: Em hiểu như thế nào về kết thúc truyện: “Nắng chiều hắt bóng ba đứa xuống mặt đường thành một khối, giống như người khổng lồ trong truyện cổ(…)”?

Kết thúc truyện: “Nắng chiều hắt bóng ba đứa xuống mặt đường thành một khối, giống như người khổng lồ trong truyện cổ(…)” thể hiện sự đoàn kết, gắn bó của hai anh em. Hai anh em đã vượt qua mọi hiểu lầm, ghen tị để trở thành một khối thống nhất.

Với những hướng dẫn Soạn bài Điều không tính trước – Sách Cánh Diều Ngữ Văn Lớp 6 chi tiết như trên. Hy vọng sẽ giúp các bạn nắm được những ý chính của tác phẩm này. Chúc các bạn có những bài soạn thật tốt, để thuận tiện trong quá trình tiếp thu bài giảng.