Soạn bài Giá trị của tập truyện và kí – Ngữ văn lớp 12 Chân trời sáng tạo (Tập 2)

Hướng dẫn soạn bài Giá trị của tập truyện và kí – Ngữ văn lớp 12 Chân trời sáng tạo (Tập 2) chi tiết, đầy đủ nhất. Thông qua việc thực hành trả lời các câu hỏi trong phần hướng dẫn và bài tập, chúng ta có thể củng cố kiến thức cơ bản về tác phẩm này.

Đọc văn bản

Nội dung chính: Văn bản phân tích giá trị của tập truyện và ký của Nguyễn Ái Quốc qua các khía cạnh nội dung, tư tưởng, và hình thức nghệ thuật.

Sau khi đọc

Câu 1 (trang 73 sách giáo khoa Ngữ văn 12 Tập 2): Xác định bố cục, nội dung và mối liên hệ giữa các phần trong văn bản.

Trả lời:

Bố cục:

• Phần 1: Đánh giá giá trị của tập truyện và ký (Nguyễn Ái Quốc) từ góc độ nội dung và tư tưởng.
• Phần 2: Đánh giá giá trị của tập truyện và ký (Nguyễn Ái Quốc) từ phong cách nghệ thuật (đề tài, phương pháp, hình thức sáng tác).

Nội dung chính: Văn bản bàn luận về giá trị của tập truyện và ký của Nguyễn Ái Quốc từ hai góc độ: nội dung, tư tưởng và hình thức nghệ thuật, thẩm mỹ.

Mối liên hệ: Các phần trong văn bản có mối liên hệ logic, từ việc giới thiệu tổng quan đến việc phân tích sâu về nội dung và nghệ thuật trong tập truyện và ký.

Câu 2 (trang 73 sách giáo khoa Ngữ văn 12 Tập 2): Nhận xét về ngôn ngữ nghị luận trong văn bản (biện pháp tu từ, cách sử dụng từ ngữ, câu khẳng định, phủ định,…).

Trả lời:

Yếu tố ngôn ngữ nghị luận:

• Biện pháp tu từ: Sử dụng hình ảnh ẩn dụ và các biện pháp liệt kê, trùng điệp để làm nổi bật ý tưởng.
• Sử dụng từ ngữ: Chọn lọc từ ngữ sắc bén và phù hợp với chủ đề, kết hợp với các câu khẳng định và phủ định để nhấn mạnh luận điểm.

Chi tiết tiêu biểu:

• Tạo hình ảnh sinh động với sự lãng mạn trong cách miêu tả và cảm nhận.
• Hư cấu và diễn tả các tình huống chiến đấu, như sự đấu tranh của các nhân vật chống lại các thế lực phản động.
• Đả kích các đối tượng tiêu cực, phê phán và chỉ trích mạnh mẽ.
• Miêu tả một cách cô đọng nhưng phong phú, phản ánh sự đa dạng của các chủ đề trong tập truyện và ký.
• Nhấn mạnh tầm quan trọng của Nguyễn Ái Quốc trong lịch sử cách mạng mà không tự phụ.
• Dùng tiếng Pháp một cách thành thạo để thể hiện sự tinh tế và hiểu biết sâu sắc.

Tác dụng:

• Thể hiện giá trị thẩm mỹ và lãng mạn trong hình tượng nghệ thuật của tập truyện và ký.
• Đưa ra các bằng chứng phong phú, chọn lọc, làm nổi bật luận điểm và tăng cường sức thuyết phục.
• Từ ngữ được chọn lọc kỹ lưỡng, thể hiện tính chiến đấu và sự tinh tế trong tác phẩm của Nguyễn Ái Quốc.
• Sử dụng các kiểu câu khẳng định, phủ định, nhấn mạnh tính nghệ thuật điêu luyện và khả năng kết hợp các yếu tố đối lập trong ngôn ngữ.

Câu 3 (trang 73 sách giáo khoa Ngữ văn 12 Tập 2): Dựa vào văn bản trên, bạn hãy nêu một số nét khái quát về giá trị cơ bản của tập Truyện và Ký.

Trả lời:

Về giá trị nội dung và tư tưởng: Các tác phẩm trong tập Truyện và Ký của Nguyễn Ái Quốc đều có nội dung sâu sắc và phong phú, phản ánh sự kết hợp giữa các chủ đề quốc tế và đặc biệt là Việt Nam. Các tác phẩm không chỉ thể hiện sự chỉ trích mạnh mẽ đối với kẻ thù của cách mạng, bao gồm thực dân và tay sai phong kiến, mà còn ca ngợi tinh thần yêu nước và lòng tự hào dân tộc. Chúng cũng làm nổi bật những gương sáng về đạo đức, dũng cảm và lòng tự tôn của nhân dân.

Về giá trị nghệ thuật: Tập Truyện và Ký thể hiện phong cách nghệ thuật đặc sắc với sự kết hợp giữa truyền thống và hiện đại. Các tác phẩm được viết bằng lối văn nhẹ nhàng, thoải mái, nhưng lại chứa đựng nội dung sâu sắc và tư tưởng cao cả. Hình thức viết rất đa dạng, với sự pha trộn giữa tinh thần lãng mạn cách mạng và phong cách phóng khoáng. Nguyễn Ái Quốc đã sử dụng tiếng Pháp một cách tinh tế và khéo léo, kết hợp với phong cách châm biếm và hài hước, tạo ra một ấn tượng mạnh mẽ và dễ tiếp thu.

Câu 4 (trang 73 sách giáo khoa Ngữ văn 12 Tập 2): Nêu một số thao tác nghị luận trong văn bản và chỉ ra tác dụng của chúng đối với việc thể hiện giá trị nội dung, nghệ thuật của tập truyện, ký.

Trả lời:

Chứng minh: Văn bản sử dụng phương pháp chứng minh bằng cách mô tả chi tiết các tình huống và nhân vật, như hình ảnh một chân dung vĩ đại hay các tình huống hư cấu, để minh họa sự mạnh mẽ của cách mạng và những tư tưởng chống lại kẻ thù. Điều này giúp làm nổi bật giá trị nội dung và tư tưởng của các tác phẩm.

Bình luận: Các đoạn bình luận, như việc so sánh các câu chuyện dí dỏm với các câu chuyện đả kích mạnh mẽ, làm nổi bật tính cách mạng và hương vị đặc trưng của văn hóa Việt Nam. Điều này giúp hiểu rõ hơn về tác dụng giáo dục và định hướng đấu tranh của các tác phẩm.

Phân tích: Phân tích các bài viết trong tập truyện và ký cho thấy sự đa dạng và phong phú của các chủ đề, từ các tin thời sự nóng hổi đến những giấc mơ lịch sử và tương lai. Phân tích này giúp làm rõ sự kết hợp giữa nội dung phong phú và hình thức nghệ thuật đa dạng, đồng thời nhấn mạnh tính chất đậm đà của các tác phẩm trong việc phản ánh các vấn đề toàn cầu và địa phương.

Câu 5 (trang 73 sách giáo khoa Ngữ văn 12 Tập 2): Tìm hiểu sự nghiệp văn học của Hồ Chí Minh và cho biết ý kiến của bạn về một trong hai nhận định sau:

a, “Điểm nổi bật trong phương pháp sáng tác của Hồ Chủ tịch là tính lãng mạn cách mạng.” (Phạm Huy Thông)

b, “… xét toàn bộ tác phẩm của Người, cũng lại có thể coi rằng, trước sau, Người suốt đời là tác giả của chỉ một đề tài: đấu tranh cách mạng.” (Phạm Huy Thông)

Trả lời:

a, “Điểm nổi bật trong phương pháp sáng tác của Hồ Chủ tịch là tính lãng mạn cách mạng.”

Phạm Huy Thông đã chỉ ra rằng sự lãng mạn cách mạng là một đặc điểm nổi bật trong phương pháp sáng tác của Hồ Chí Minh. Hồ Chí Minh đã sử dụng văn chương để khơi dậy lòng yêu nước và tinh thần cách mạng, với một phong cách viết đầy cảm hứng và lạc quan, phản ánh niềm tin vào tương lai tươi sáng của đất nước.

b, “… xét toàn bộ tác phẩm của Người, cũng lại có thể coi rằng, trước sau, Người suốt đời là tác giả của chỉ một đề tài: đấu tranh cách mạng.”

Phạm Huy Thông nhấn mạnh rằng, dù có nhiều thể loại và hình thức trong các tác phẩm của Hồ Chí Minh, chủ đề chính xuyên suốt là đấu tranh cách mạng. Hồ Chí Minh đã luôn coi văn học như một công cụ để phục vụ cho sự nghiệp cách mạng, và mọi tác phẩm của Người đều tập trung vào mục tiêu đấu tranh cho tự do và độc lập.

Với những hướng dẫn soạn bài Giá trị của tập truyện và kí – Ngữ văn lớp 12 Chân trời sáng tạo (Tập 2) chi tiết như trên. Hy vọng sẽ giúp các bạn nắm được những ý chính của tác phẩm này. Chúc các bạn có những bài soạn thật tốt, để thuận tiện trong quá trình tiếp thu bài giảng.