Soạn bài Thực hành tiếng Việt trang 13 Ngữ văn lớp 12 Chân trời sáng tạo (Tập 2)
Hướng dẫn soạn bài Thực hành tiếng Việt trang 13 Ngữ văn lớp 12 Chân trời sáng tạo (Tập 2) chi tiết, đầy đủ nhất. Thông qua việc thực hành trả lời các câu hỏi trong phần hướng dẫn và bài tập, chúng ta có thể củng cố kiến thức cơ bản về tác phẩm này.
Câu 1 (trang 13 sgk Ngữ văn 12 Tập 2): Màu xanh được miêu tả trong các đoạn thơ có gì đặc biệt?
Trả lời:
Sự đặc biệt của màu xanh trong các đoạn thơ:
Hàn Mặc Tử, “Đây thôn Vĩ Dạ”: Màu xanh ở đây là biểu hiện của sự tươi tắn và tràn đầy sức sống của thiên nhiên, với hình ảnh “mướt quá, xanh như ngọc” thể hiện sự trong lành và quyến rũ của cảnh vật.
Phan Vũ, “Hà Nội – Phố”: Màu xanh được nhắc đến không chỉ là màu sắc mà còn mang một ý nghĩa sâu xa, liên quan đến cảm giác về thời gian và sự nhòe mờ của ký ức, tạo nên một không gian huyền bí và mơ hồ.
Thi Hoàng, “Ở giữa cây và nền trời”: Màu xanh của bầu trời và cây cối không chỉ là hình ảnh tự nhiên mà còn gợi cảm giác của sự tinh khiết và sự sống mãnh liệt, với màu xanh dương và biếc tạo nên sự hài hòa và thanh thản.
Nguyễn Du, “Truyện Kiều”: Màu xanh của cỏ non và các yếu tố tự nhiên khác tạo ra hình ảnh về sự mới mẻ và sự thanh thoát, làm nổi bật vẻ đẹp thanh bình của thiên nhiên.
Câu 2 (trang 13 sgk Ngữ văn 12 Tập 2): Trong tiếng Việt có những từ ngữ được cấu tạo theo mô hình: ngân hàng + X (như ngân hàng đề thi,…). Hãy tìm thêm những từ ngữ được cấu tạo theo mô hình này.
Trả lời:
Ngân hàng + X: Ngân hàng dữ liệu, ngân hàng thông tin, ngân hàng vốn, ngân hàng tài sản, ngân hàng chất lượng.
Trí tuệ + X: Trí tuệ nhân tạo, trí tuệ cảm xúc, trí tuệ tập thể, trí tuệ đa dạng.
Câu 3 (trang 13 sgk Ngữ văn 12 Tập 2): Cho câu sau: Nê-pan (Nepal) có 8 ngọn núi cao nhất thế giới, nổi tiếng với các vùng ngoại ô, công viên quốc gia, những cánh rừng tuyệt đẹp, phù hợp với hoạt động thám hiểm, du lịch, đi bộ đường dài (trekking).
Trả lời:
Tại sao sử dụng từ “trekking”:
Độ chính xác và rõ ràng: “Trekking” là thuật ngữ chính xác để mô tả hoạt động đi bộ đường dài qua các địa hình khó khăn, không có từ ngữ tiếng Việt tương đương có thể truyền đạt đầy đủ ý nghĩa này.
Kết nối quốc tế: Sử dụng “trekking” giúp bài viết dễ dàng tiếp cận với khách du lịch quốc tế, những người quen thuộc với thuật ngữ này, tạo sự thân thiện và dễ hiểu.
Những từ ngữ tiếng nước ngoài trong lĩnh vực du lịch:
- Tourism: Du lịch.
- Resort: Khu nghỉ dưỡng.
- Cruise: Du thuyền.
- Guidebook: Sách hướng dẫn du lịch.
- Itinerary: Lịch trình du lịch.
- Adventure: Phiêu lưu.
- Destination: Điểm đến.
- Excursion: Chuyến tham quan.
Ảnh hưởng của việc sử dụng từ ngữ tiếng nước ngoài:
Việc sử dụng từ ngữ tiếng nước ngoài trong lĩnh vực du lịch có thể ảnh hưởng đến việc giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt. Mặc dù những từ này giúp dễ dàng giao tiếp với khách du lịch quốc tế và làm cho thông tin trở nên chính xác hơn, nhưng chúng cũng có thể làm giảm sự sử dụng và phát triển của từ ngữ tiếng Việt bản địa. Để bảo vệ sự trong sáng của tiếng Việt, nên cân nhắc sử dụng các từ ngữ tiếng Việt tương đương khi có thể hoặc tạo ra các thuật ngữ mới phù hợp với văn hóa và ngôn ngữ Việt Nam.
Câu 4 (trang 14 sgk Ngữ văn 12 Tập 2): Vì sao có nhiều từ ngữ tiếng nước ngoài (như album, email, file,…) được người Việt ưa dùng trong nhiều bối cảnh giao tiếp, trong khi vẫn có giải pháp thay thế (ví dụ: dùng tập ảnh thay cho album, thư điện tử thay cho email, tập tin thay cho file)?
Trả lời: Hiện nay, nhiều từ ngữ tiếng nước ngoài như “album”, “email”, “file” được người Việt ưa dùng trong giao tiếp vì một số lý do chính:
Tiện ích và phổ biến: Những từ ngữ tiếng nước ngoài thường ngắn gọn, dễ nhớ và được sử dụng rộng rãi trên toàn cầu. Việc sử dụng chúng giúp trao đổi thông tin trở nên nhanh chóng và dễ dàng hơn trong môi trường quốc tế.
Độ chính xác: Các thuật ngữ tiếng nước ngoài thường mang ý nghĩa cụ thể và chính xác, đặc biệt trong các lĩnh vực kỹ thuật, công nghệ và kinh doanh, nơi mà các từ ngữ này đã trở nên quen thuộc và chuẩn hóa.
Sự quen thuộc: Sự phổ biến của tiếng Anh và các ngôn ngữ khác trong truyền thông, giải trí, và công nghệ đã làm cho người Việt quen thuộc với các thuật ngữ này, dẫn đến việc chúng trở thành lựa chọn tự nhiên trong giao tiếp hàng ngày.
Câu 5 (trang 14 sgk Ngữ văn 12 Tập 2): Xác định ý nghĩa của từ ngữ được in đậm trong các trường hợp sau. Trong các trường hợp này, trường hợp nào từ ngữ được dùng theo nghĩa mới?
- Nơi đây, vào mùa đông lạnh giá, các dòng sông đóng băng và những ngọn núi phủ tuyết trắng xóa tạo nên một khung cảnh vô cùng ấn tượng.
- Đây là nguyên nhân chính khiến cho thị trường bất động sản đóng băng.
Trả lời:
- Trong câu “Nơi đây, vào mùa đông lạnh giá, các dòng sông đóng băng và những ngọn núi phủ tuyết trắng xóa tạo nên một khung cảnh vô cùng ấn tượng,” từ “đóng băng” được dùng theo nghĩa gốc, chỉ trạng thái nước chuyển từ lỏng sang rắn do nhiệt độ thấp.
- Trong câu “Đây là nguyên nhân chính khiến cho thị trường bất động sản đóng băng,” từ “đóng băng” được dùng theo nghĩa bóng, chỉ tình trạng thị trường bất động sản trở nên trì trệ, không có sự giao dịch hoặc hoạt động.
Câu 6 (trang 14 sgk Ngữ văn 12 Tập 2): Chỉ ra sự độc đáo trong cách kết hợp từ ngữ ở đoạn trích sau (chú ý các cụm từ/câu được in đậm):
tiếng ghi ta nâu
bầu trời cô gái ấy
tiếng ghi ta lá xanh biết mấy
tiếng ghi ta tròn bọt nước vỡ tan
tiếng ghi ta ròng ròng
máu chảy
không ai chôn cất tiếng đàn
tiếng đàn như cỏ mọc hoang
(Thanh Thảo, Đàn ghi ta của Lor-ca)
Trả lời:
Sự độc đáo trong cách kết hợp từ ngữ của đoạn trích từ bài thơ “Đàn ghi ta của Lor-ca” của Thanh Thảo thể hiện qua việc sử dụng các hình ảnh và cảm xúc chuyển đổi đa dạng. Điệp ngữ “tiếng ghi ta” được lặp lại với những hình ảnh độc đáo như “tiếng ghi ta nâu”, “tiếng ghi ta lá xanh”, “tiếng ghi ta tròn bọt nước”, tạo nên sự phong phú về cảm giác thính giác và thị giác. Sự chuyển đổi từ âm thanh thành hình ảnh cụ thể và ẩn dụ như “máu chảy”, “cỏ mọc hoang” làm cho đoạn thơ trở nên sinh động và sâu sắc. Việc dùng các hình ảnh mạnh mẽ và tưởng tượng (như “tiếng đàn như cỏ mọc hoang”) mang lại một giọng điệu mới lạ, thể hiện sự phong phú và cảm xúc mạnh mẽ của bài thơ.
Câu hỏi (trang 14 sgk Ngữ văn 12 Tập 2): Viết một đoạn văn (khoảng 150 chữ) về một vài hình ảnh bạn ấn tượng nhất trong hai bài thơ vừa học.
Trả lời:
Trong hai bài thơ “Đây thôn Vĩ Dạ” của Hàn Mặc Tử và “Đàn ghi ta của Lor-ca” của Thanh Thảo, hình ảnh nổi bật để lại ấn tượng sâu sắc. Trong “Đây thôn Vĩ Dạ”, hình ảnh “dòng nước buồn thiu hoa bắp lay” tạo nên một không gian buồn tẻ và lắng đọng, thể hiện nỗi cô đơn và chia lìa của tác giả. Cảnh vật như bị bao phủ trong lớp sương mờ của nỗi buồn, phản ánh tâm trạng của nhà thơ. Ngược lại, trong “Đàn ghi ta của Lor-ca”, hình ảnh “tiếng ghi ta lá xanh biết mấy” và “tiếng ghi ta tròn bọt nước vỡ tan” mang đến một cảm giác vừa cụ thể vừa siêu thực, với âm thanh của đàn ghi ta hòa quyện vào các hình ảnh sống động, thể hiện sự kết hợp giữa âm nhạc và cảm xúc. Những hình ảnh này không chỉ đặc sắc mà còn làm nổi bật cảm xúc và thông điệp của từng tác phẩm.
Với những hướng dẫn soạn bài Thực hành tiếng Việt trang 13 Ngữ văn lớp 12 Chân trời sáng tạo (Tập 2) chi tiết như trên. Hy vọng sẽ giúp các bạn nắm được những ý chính của tác phẩm này. Chúc các bạn có những bài soạn thật tốt, để thuận tiện trong quá trình tiếp thu bài giảng.
