Soạn bài Tri thức ngữ văn trang 5 – Ngữ văn lớp 12 Chân trời sáng tạo (Tập 2)
Hướng dẫn soạn bài Tri thức ngữ văn trang 5 – Ngữ văn lớp 12 Chân trời sáng tạo (Tập 2) chi tiết, đầy đủ nhất. Thông qua việc thực hành trả lời các câu hỏi trong phần hướng dẫn và bài tập, chúng ta có thể củng cố kiến thức cơ bản về tác phẩm này.
Yếu tố siêu thực trong thơ trữ tình
Trong thơ trữ tình, yếu tố siêu thực thường thể hiện qua sự kết hợp của những hình ảnh và ý tưởng kỳ lạ, không tuân theo các quy tắc thực tại, nhằm tạo ra những cảm giác bí ẩn và phi logic tương tự như trong những giấc mơ hoặc những ám ảnh vô thức.
Các nhà thơ sử dụng yếu tố siêu thực để xây dựng một thế giới khác biệt, không bị giới hạn bởi logic thông thường. Điều này có thể được thực hiện bằng cách kết hợp những từ ngữ, hình ảnh không liên quan hoặc không tương thích, nhằm phá vỡ các quy tắc tư duy logic và khơi gợi những cảm giác bí ẩn, không dễ giải thích. Ví dụ, trong thơ của Hàn Mặc Tử, việc kết hợp giữa hình ảnh “mặt nhật” (mặt trời) với “máu” và “khối” với “lòng tôi”, “cứng” với “si” tạo ra một hình ảnh vừa kỳ lạ vừa đầy ẩn nghĩa:
Bao giờ mặt nhật tan thành máu
Và khối lòng tôi cứng tợ si
(Hàn Mặc Tử, Những giọt lệ)
Những hình ảnh này không chỉ đơn thuần phản ánh cảm xúc mà còn mang đến một chiều sâu siêu thực, giúp người đọc cảm nhận được sự kỳ bí và phức tạp của nội tâm nhân vật.
Hình tượng và biểu tượng
Hình tượng trong văn học là những hình ảnh hoặc nhân vật được xây dựng một cách sinh động và sáng tạo trong tác phẩm, phản ánh hiện thực và thể hiện tư tưởng, quan điểm của tác giả. Hình tượng không chỉ đơn thuần là những hình ảnh cụ thể mà còn mang ý nghĩa sâu xa, phản ánh sự sáng tạo và tài năng của người nghệ sĩ. Ví dụ, hình tượng Mô-na Li-sa trong bức tranh nổi tiếng của Leonardo da Vinci không chỉ là một bức chân dung mà còn là biểu tượng của vẻ đẹp bí ẩn và tâm trạng phức tạp. Tương tự, hình tượng nàng Kiều trong “Truyện Kiều” của Nguyễn Du không chỉ đại diện cho nhân vật chính mà còn phản ánh những giá trị văn hóa và tư tưởng của xã hội phong kiến Việt Nam. Hình tượng người mẹ anh hùng trong thơ Tố Hữu không chỉ là biểu tượng của lòng yêu nước và đức hy sinh mà còn là hình mẫu của phẩm chất anh hùng.
Biểu tượng là những hình ảnh đặc biệt được sử dụng để gợi lên những tư tưởng hoặc triết lý sâu xa thông qua hình thức cụ thể và trực quan. Ví dụ, cây tre trong văn hóa Việt Nam không chỉ đơn thuần là một loại cây mà còn trở thành biểu tượng của sự kiên cường, bền bỉ và phẩm chất cao quý của con người Việt Nam. Cây tre đại diện cho sức mạnh và sự bền bỉ, những đức tính được trân trọng trong văn hóa dân tộc.
Giữ gìn và phát triển tiếng Việt
Tiếng Việt là một ngôn ngữ phong phú, giàu nhạc tính và khả năng diễn đạt tinh tế, phản ánh đầy đủ tư tưởng và cảm xúc của người Việt. Để giữ gìn và phát triển tiếng Việt, chúng ta cần chú trọng đến việc bảo tồn các đặc trưng ngữ âm, chữ viết, từ vựng, và ngữ pháp của ngôn ngữ. Điều này không chỉ giúp duy trì sự trong sáng và đẹp đẽ của tiếng Việt mà còn đảm bảo rằng ngôn ngữ có thể phản ánh chính xác các khái niệm và tư tưởng mới.
Giữ gìn tiếng Việt đồng nghĩa với việc bảo vệ các giá trị văn hóa dân tộc. Tuy nhiên, trong thời đại hội nhập và phát triển, việc tiếp nhận và tích hợp những yếu tố mới như từ ngữ mới và nghĩa mới là cần thiết để làm phong phú thêm ngôn ngữ và phản ánh sự thay đổi trong xã hội. Tuy nhiên, cần phải tiếp nhận những yếu tố này một cách chọn lọc để tránh làm mất đi vẻ đẹp và bản sắc của tiếng Việt. Việc áp dụng các yếu tố mới không nên dẫn đến sự pha tạp hoặc làm yếu đi cấu trúc ngôn ngữ truyền thống.
Lưu ý:
Việc tiếp nhận các yếu tố mới phải được thực hiện một cách có chọn lọc, tránh sự pha tạp hoặc làm mất đi vẻ đẹp tự nhiên của tiếng Việt. Ngôn ngữ không nên bị lai căng, làm giảm giá trị văn hóa vốn có.
Tuân thủ chuẩn mực ngôn ngữ không có nghĩa là từ chối hoàn toàn những cách diễn đạt mới. Những cách diễn đạt sáng tạo và có tính tu từ có thể làm phong phú ngôn ngữ và tạo ra những hiệu quả nghệ thuật đặc biệt trong văn bản.
Với những hướng dẫn soạn bài Tri thức ngữ văn trang 5 – Ngữ văn lớp 12 Chân trời sáng tạo (Tập 2) chi tiết như trên. Hy vọng sẽ giúp các bạn nắm được những ý chính của tác phẩm này. Chúc các bạn có những bài soạn thật tốt, để thuận tiện trong quá trình tiếp thu bài giảng.