Soạn bài Người thứ bảy – Ngữ văn 9 – Cánh diều
Hướng dẫn soạn bài Người thứ bảy – Ngữ văn lớp 9 – Cánh diều chi tiết, đầy đủ nhất. Thông qua việc thực hành trả lời các câu hỏi trong phần hướng dẫn và bài tập, chúng ta có thể củng cố kiến thức cơ bản về tác phẩm này.
Đọc hiểu
Chú ý mối quan hệ giữa nhân vật “tôi” và K.
Nhân vật “tôi” và K có một mối quan hệ thân thiết và gần gũi, mặc dù họ không phải là anh em ruột thịt. Cả hai lớn lên cùng nhau trong một thị trấn nhỏ và luôn chơi đùa, học hành cùng nhau. Dù có sự khác biệt về tính cách và tuổi tác, nhưng mối quan hệ giữa “tôi” và K rất đặc biệt và thân thiết. Nhân vật “tôi” coi K là người bạn duy nhất thực sự thân thiết trong cuộc sống của mình.
Nhân vật K có điểm gì đặc biệt?
Nhân vật K là một cậu bé nhỏ người, yếu đuối, có khuôn mặt với những đường nét mềm mại thường bị nhầm là con gái. K có khó khăn trong giao tiếp, thường bị nhầm lẫn là một đứa trẻ chậm phát triển. Dù K gặp nhiều khó khăn trong việc học và không được đánh giá cao trong lớp, nhưng cậu có một trái tim rất ấm áp và chân thành. Điều này khiến nhân vật “tôi” và K có một mối quan hệ đặc biệt. K thích vẽ và có tiềm năng trở thành một họa sĩ nếu cậu tiếp tục phát triển khả năng này.
Chú ý bối cảnh xảy ra câu chuyện.
Câu chuyện diễn ra tại một thị trấn nhỏ ven biển, nơi mà nhân vật chính và K đang sống. Bối cảnh chính của câu chuyện là trong một ngày có bão lớn vào tháng Chín. Cơn bão được dự báo từ trước và toàn bộ thị trấn đều chuẩn bị đối phó với cơn bão này. Không gian xung quanh ngôi nhà của nhân vật chính trở nên tĩnh lặng, với những dấu hiệu cho thấy cơn bão đang đến gần. Cảnh vật bên ngoài cũng bị ảnh hưởng, với gió dừng, mưa ngớt và cây cối bị gió bão làm rạp xuống nền đất.
Cơn sóng được miêu tả thế nào?
Cơn sóng được miêu tả với một cảm giác nặng nề và đe dọa, nhưng cũng mang lại sự tĩnh lặng kỳ lạ trong không gian. Nhân vật chính leo xuống đê và nhìn ra biển, thấy những đồ vật trôi dạt vào bờ. Hình ảnh biển cả lúc này giống như một nơi cất giữ những bí ẩn từ quá khứ, với sóng biển đẩy những thứ cũ kỹ về phía bờ. Cơn sóng cao hơn, chậm rãi và không phát ra âm thanh nào, chỉ lặng lẽ cuốn mọi thứ đi và biến mất, mang theo cảm giác đầy u uất và kỳ bí.
Điều gì khiến nhân vật “tôi” “không hiểu nổi”?
Nhân vật “tôi” không hiểu nổi việc K, dù đã được cảnh báo về cơn sóng lớn và nguy hiểm, nhưng vẫn không phản ứng và tiếp tục ở lại chỗ nguy hiểm dưới biển. Nhân vật “tôi” đã nghe tiếng gầm rừ đáng sợ của sóng, nhận biết rõ sự nguy hiểm và cố gắng cảnh báo K, nhưng K dường như không nghe thấy gì hoặc không phản ứng như mong đợi. Điều này khiến “tôi” cảm thấy bất lực và hoang mang, không thể hiểu được lý do tại sao K không nghe theo cảnh báo để thoát khỏi nguy hiểm.
Hình dung K trong khoảnh khắc tiếp cận cơn sóng dữ?
Trong khoảnh khắc cơn sóng dữ ập đến, K được miêu tả là đang đứng dưới biển, với ánh mắt chăm chú nhìn về phía cơn sóng, như thể không hề nhận thức được nguy hiểm đang tới gần. K không có bất kỳ phản ứng nào, như bị tê liệt hoặc bị cuốn hút bởi cảnh tượng trước mặt. Khi cơn sóng lớn lao đến, K dường như bị cuốn đi trong giây lát, không thể chống cự hoặc chạy thoát, và cuối cùng bị nhấn chìm bởi cơn sóng khổng lồ đó.
Hình dung tâm trạng của nhân vật “tôi”.
Nhân vật “tôi” trải qua một loạt các cảm xúc phức tạp khi đối mặt với tình huống cơn sóng dữ đang cuốn K đi. Ban đầu, nhân vật “tôi” cảm thấy bất lực và hoang mang khi chứng kiến K không phản ứng gì trước mối nguy hiểm cận kề. Sự im lặng đáng sợ của cơn sóng và hành động không phòng vệ của K khiến nhân vật “tôi” càng thêm lo lắng và sợ hãi. Khi cơn sóng cuốn đến, nhân vật “tôi” không chạy trốn mà đứng yên, đôi chân dường như bị chôn vào cát, mặc dù tâm trí ngập tràn sự lo lắng. Tâm trạng của “tôi” là một sự pha trộn giữa nỗi kinh hoàng, sự bất lực, và cuối cùng là sự chấp nhận đau đớn trước mất mát không thể tránh khỏi.
Vì sao đây lại là câu chuyện khó tin đối với vài người?
Câu chuyện này có thể khó tin đối với vài người vì sự việc xảy ra mang một màu sắc vừa thực tế vừa siêu thực. Cơn sóng dữ đến một cách đột ngột và cuốn K đi, nhưng hành động của K lại không hề giống với những phản ứng thông thường khi đối mặt với nguy hiểm. K dường như không có bất kỳ hành động tự vệ nào mà lại đứng yên, thậm chí có vẻ như đang cười và mỉa mai tình thế của chính mình. Đối với một số người, điều này có thể là khó tin bởi nó không giống với phản ứng tự nhiên của con người trong tình huống sinh tử. Câu chuyện này vừa chứa đựng yếu tố hiện thực tàn khốc của thiên nhiên, vừa mang một màu sắc siêu thực và bí ẩn khi miêu tả cảm xúc và hành động của K trong khoảnh khắc cuối cùng.
Nhân vật “tôi” ân hận về điều gì?
Nhân vật “tôi” ân hận vì không thể cứu K khỏi cơn sóng dữ. Mặc dù đã cố gắng chạy đến chỗ K để kéo cậu ấy ra khỏi nơi nguy hiểm, nhưng nhân vật “tôi” đã không đủ nhanh và quyết đoán để ngăn chặn thảm kịch xảy ra. Sự ân hận này càng lớn hơn khi “tôi” nhận thấy rằng K dường như đã chấp nhận số phận của mình và không có bất kỳ động thái nào để tự bảo vệ bản thân. Cảm giác tội lỗi của nhân vật “tôi” càng nặng nề hơn khi nghĩ rằng mình đáng lẽ có thể làm được nhiều hơn để cứu bạn.
Vì sao nhân vật “tôi” phải chuyển nơi ở?
Nhân vật “tôi” quyết định chuyển nơi ở vì không thể chịu đựng được sự ám ảnh và nỗi đau do cái chết của K gây ra. Sau khi K bị cơn sóng cuốn đi, nhân vật “tôi” không thể tiếp tục sống trong ngôi nhà gần biển, nơi mọi thứ đều gợi nhớ đến thảm kịch đã xảy ra. Việc chuyển đến một nơi khác giúp nhân vật “tôi” tránh xa những ký ức đau buồn và nỗi ám ảnh về việc không cứu được K. “Tôi” hy vọng rằng việc rời xa nơi này sẽ giúp mình thoát khỏi những cảm xúc tiêu cực và bắt đầu lại cuộc sống mới.
Điều gì đã thay đổi trong con người nhân vật “tôi”?
Nhân vật “tôi” đã trải qua một sự thay đổi sâu sắc sau khi chứng kiến cái chết của K và trải qua những trải nghiệm đau đớn tại bờ biển. Ban đầu, nhân vật “tôi” bị ám ảnh bởi cái chết của K và sống trong nỗi sợ hãi, cảm giác tội lỗi và sự mất mát. Tuy nhiên, theo thời gian, nhân vật “tôi” dần dần nhận ra rằng mình không thể sống mãi trong sự ám ảnh đó và cần phải bước tiếp. “Tôi” cố gắng bắt đầu lại cuộc sống, mặc dù biết rằng điều này không hề dễ dàng. Nhân vật “tôi” học cách đối mặt với nỗi sợ hãi và nhận ra rằng việc sống trong quá khứ chỉ khiến cuộc đời trở nên bế tắc. Sự thay đổi lớn nhất trong “tôi” là sự chấp nhận, bình thản trước những gì đã xảy ra và quyết tâm không để nỗi sợ chi phối cuộc sống nữa.
Tìm hiểu ý nghĩa những lời cuối của “người thứ bảy”.
Những lời cuối của “người thứ bảy” nhấn mạnh đến việc con người thường bị nỗi sợ hãi làm chủ và nó trở thành một phần sâu sắc trong tâm trí, thậm chí đến mức không thể nhận ra. Người thứ bảy khẳng định rằng nỗi sợ lớn nhất chính là bản thân nỗi sợ, vì nó có khả năng làm con người trở nên tê liệt và không thể hành động. Tuy nhiên, nếu vượt qua được nỗi sợ hãi này, con người sẽ có thể sống một cuộc đời trọn vẹn hơn. Lời cuối của người thứ bảy cũng đề cập đến việc đối diện với nỗi sợ và không để nó kiểm soát, bởi vì khi con người nhìn lại, họ sẽ nhận ra rằng nhiều khi những nỗi sợ đó chỉ là ảo tưởng do chính mình tạo ra.
Trả lời câu hỏi cuối bài
Câu 1. Tóm tắt văn bản và xác định nhân vật chính của truyện “Người thứ bảy”.
Tóm tắt văn bản: Truyện kể về một người đàn ông, nhân vật “tôi”, người đã trải qua một biến cố lớn trong cuộc đời khi còn trẻ. Bạn thân của “tôi”, K, đã bị cơn sóng dữ cuốn đi khi cả hai đang chơi gần biển. “Tôi” không thể cứu được K, và điều này trở thành nỗi ám ảnh và tội lỗi lớn trong suốt cuộc đời của “tôi”. Sau nhiều năm, nhân vật “tôi” cố gắng vượt qua nỗi ám ảnh này và bắt đầu lại cuộc sống, nhưng sự việc đó vẫn ám ảnh và ảnh hưởng đến tâm lý của “tôi”. Cuối cùng, nhân vật “tôi” nhận ra rằng nỗi sợ lớn nhất không phải là cái chết của K, mà là nỗi sợ hãi và cảm giác tội lỗi của chính mình.
Nhân vật chính: Nhân vật chính của truyện là “tôi”, người kể chuyện và cũng là người trải qua sự thay đổi lớn về tâm lý sau cái chết của K.
Câu 2. Nêu nội dung chính của mỗi phần được đánh số trong văn bản bằng một câu ngắn gọn.
- Phần 1: Nhân vật “tôi” nhớ lại những ký ức về K và sự kiện cơn sóng dữ đã cướp đi mạng sống của K, khiến “tôi” bị ám ảnh suốt đời.
- Phần 2: Nhân vật “tôi” kể về việc không thể quên được cái chết của K và cảm giác tội lỗi, đau đớn khi không thể cứu bạn.
- Phần 3: Nhân vật “tôi” cố gắng bắt đầu lại cuộc sống mới nhưng vẫn bị ám ảnh bởi cái chết của K và nỗi sợ hãi về sự bất lực của mình.
Câu 3. Phân tích sự chuyển biến tâm lí của nhân vật “tôi” trước và sau cái chết của K; từ đó, nhận xét về tính cách nhân vật “tôi”.
Trước cái chết của K: Nhân vật “tôi” sống một cuộc sống bình thường và có mối quan hệ bạn bè thân thiết với K. “Tôi” không hề nghĩ rằng một sự kiện như vậy sẽ xảy ra và luôn coi K như một phần không thể thiếu trong cuộc sống của mình.
Sau cái chết của K: Nhân vật “tôi” trải qua một sự thay đổi tâm lý sâu sắc, từ sự sốc và không thể tin vào thực tế, đến sự ám ảnh và cảm giác tội lỗi vì đã không thể cứu bạn mình. “Tôi” dần dần nhận ra rằng nỗi sợ lớn nhất chính là sự bất lực của bản thân và nỗi ám ảnh về việc không thể thay đổi quá khứ.
Nhận xét về tính cách nhân vật “tôi”: Nhân vật “tôi” là một người giàu cảm xúc, trung thành và có tình cảm sâu sắc với bạn bè. Tuy nhiên, “tôi” cũng dễ bị ám ảnh và chịu ảnh hưởng lớn từ những sự kiện đau buồn trong quá khứ, điều này cho thấy tính cách nhạy cảm và dễ bị tổn thương của nhân vật.
Câu 4. Hình ảnh con sóng dữ dội và nụ cười của nhân vật K trong con sóng được nhắc lại nhiều lần có ý nghĩa và tác dụng gì trong việc thể hiện nội dung truyện?
Ý nghĩa: Hình ảnh con sóng dữ dội tượng trưng cho những biến cố bất ngờ và không thể kiểm soát trong cuộc sống. Nụ cười của K khi bị con sóng cuốn đi là biểu tượng cho sự chấp nhận số phận, cũng như một lời nhắc nhở về sự vô thường của cuộc sống. Những hình ảnh này nhấn mạnh sự bất lực của con người trước thiên nhiên và số phận, đồng thời là một phép ẩn dụ cho những nỗi sợ hãi và cảm giác tội lỗi mà nhân vật “tôi” phải đối mặt.
Tác dụng: Việc lặp lại hình ảnh con sóng và nụ cười của K giúp tăng cường cảm giác ám ảnh và nhấn mạnh nỗi đau, tội lỗi mà nhân vật “tôi” trải qua. Nó cũng góp phần làm sâu sắc thêm nội dung truyện về sự đối diện với nỗi sợ hãi và tội lỗi.
Câu 5. Truyện “Người thứ bảy” muốn gửi đến bạn đọc thông điệp gì? Đoạn kết của truyện có phải là nội dung thông điệp ấy không? Vì sao?
Thông điệp: Truyện “Người thứ bảy” muốn gửi đến thông điệp về sự đối diện với nỗi sợ hãi và tội lỗi trong cuộc sống. Đôi khi, nỗi sợ hãi lớn nhất không phải là sự kiện xảy ra, mà là cảm giác tội lỗi và sự ám ảnh về những gì ta không thể thay đổi. Truyện nhắc nhở rằng con người cần học cách chấp nhận và vượt qua những nỗi sợ này để sống một cuộc đời trọn vẹn hơn.
Đoạn kết: Đoạn kết của truyện thực sự là sự thể hiện rõ ràng nhất của thông điệp này. Nó khẳng định rằng khi con người có thể đối diện với nỗi sợ hãi và nhận ra bản chất thực sự của nó, họ sẽ tìm thấy sự bình yên và giải thoát.
Câu 6. Em có ấn tượng sâu sắc nhất về chi tiết (hình ảnh, sự việc, nhân vật, lời thoại,…) nào trong truyện ngắn này? Vì sao?
Ấn tượng sâu sắc nhất: Hình ảnh con sóng dữ dội cuốn K đi và nụ cười của K trước khi bị cuốn đi là chi tiết gây ấn tượng sâu sắc nhất. Hình ảnh này không chỉ mạnh mẽ về mặt thị giác, mà còn chứa đựng nhiều tầng ý nghĩa về sự chấp nhận số phận và sự bất lực của con người trước thiên nhiên và những biến cố không thể kiểm soát. Nó khiến người đọc suy ngẫm về sự vô thường của cuộc sống và cách con người đối diện với những mất mát và nỗi đau trong cuộc đời.
Với những hướng dẫn soạn bài Người thứ bảy – Ngữ văn lớp 9 – Cánh diều chi tiết như trên. Hy vọng sẽ giúp các bạn nắm được những ý chính của tác phẩm này. Chúc các bạn có những bài soạn thật tốt, để thuận tiện trong quá trình tiếp thu bài giảng.