Soạn bài Một lít nước mắt

Hướng dẫn soạn bài Một lít nước mắt – Cánh diều lớp 12 chi tiết, đầy đủ nhất. Thông qua việc thực hành trả lời các câu hỏi trong phần hướng dẫn và bài tập, chúng ta có thể củng cố kiến thức cơ bản về tác phẩm này.

Đọc văn bản: “Một lít nước mắt” và chọn phương án đúng cho mỗi câu hỏi (từ câu 1 đến câu 5) và trả lời các câu hỏi (từ câu 6 đến câu 10):

Câu hỏi 1: (SGK Ngữ văn 12 Tập 1 – Trang 107)

Thông tin nào dưới đây không phải là đặc điểm thể loại của văn bản trên?

A. Ghi chép hằng ngày về cuộc sống và suy nghĩ của nhân vật
B. Bộc lộ suy nghĩ, thái độ và đánh giá của nhân vật
C. Cốt truyện hoàn toàn hư cấu, tưởng tượng
D. Dùng lời độc thoại nhưng ngầm đối thoại với người khác

Trả lời:
Chọn đáp án C

Câu hỏi 2: (SGK Ngữ văn 12 Tập 1 – Trang 107)

Văn bản “Một lít nước mắt” (trích) cho biết hoàn cảnh của nhân vật A-ya như thế nào?

A-ya phải chống chọi với căn bệnh nan y nên đau khổ, tuyệt vọng
B. A-ya phải chống chọi với căn bệnh nan y nhưng vẫn lạc quan, hy vọng
C. A-ya phải chống chọi với căn bệnh nan y nên không tiếp tục học nữa
D. A-ya phải chống chọi với căn bệnh nan y nên suy nghĩ tiêu cực

Trả lời:
Chọn đáp án B

Câu hỏi 3: (SGK Ngữ văn 12 Tập 1 – Trang 107)

Dòng nào sau đây thể hiện thái độ tích cực của nhân vật A-ya đối với cuộc sống?

A. Khi gặp người quen, mình còn chẳng kịp nói lời chào
B. Lúc nào mình cũng cúi gằm mặt xuống
C. Mình phải hít thở và tiếp tục sống
D. Mình cảm giác có ai đó sau lưng

Trả lời:
Chọn đáp án C

Câu hỏi 4: (SGK Ngữ văn 12 Tập 1 – Trang 107)

Phương án nào dưới đây cho thấy tác giả đã sử dụng thủ pháp miêu tả?

A. Mùa xuân rồi cũng qua đi, những cánh hoa bay lả tả lọt qua cửa xe hơi
B. Suốt một năm được nghĩ đến người khác khiến mình cảm thấy thật có ích
C. Khi thức dậy vào buổi sáng, mình thấy đáng sợ hơn buổi tối
D. Mình giờ đã thành một đứa chẳng thể làm gì ngoài khóc lóc

Trả lời:
Chọn đáp án A

Câu hỏi 5: (SGK Ngữ văn 12 Tập 1 – Trang 107)

Câu văn nào dưới đây cho biết sự việc “vừa mới xảy ra” đối với nhân vật?

A. Một năm trước đây, mình vẫn có thể đứng, nói chuyện và cười.
B. Đến một ngày nào đó, không chừng mình sẽ phải nằm bẹp giường.
C. Sáng nay, mình bị ngã, cằm đập xuống đất.
D. Đây là năm cuối mình còn được trải nghiệm cuộc sống ở kí túc xá.

Trả lời:
Chọn đáp án C

Câu hỏi 6: (SGK Ngữ văn 12 Tập 1 – Trang 108)

Tính phi hư cấu của văn bản trên được thể hiện ở những yếu tố nào?

Gợi ý trả lời:

Tính phi hư cấu của văn bản được thể hiện qua những yếu tố sau:

• Nhân vật có thực là Ki-tô A-ya, một nữ sinh Nhật Bản.
• Yếu tố thời gian được miêu tả rất cụ thể: như năm học lớp 12, dịp Giáng sinh, các mốc thời gian 30 phút, 40 phút…
• Diễn biến căn bệnh bại não của A-ya được mô tả chi tiết, từ việc cô bé có thể đi lại bình thường, sau đó phải đứng, bò, và cuối cùng là ngồi một chỗ.
• Các chi tiết chân thực về sự phát triển của trẻ em: tám tháng biết ngồi, mười tháng biết bò, hơn một tuổi biết đi, đều được đề cập một cách chính xác và cụ thể.

Câu hỏi 7: (SGK Ngữ văn 12 Tập 1 – Trang 108)

Phân tích tác dụng của sự kết hợp thủ pháp miêu tả với trần thuật trong phần 2 của đoạn trích “Một lít nước mắt.”

Gợi ý trả lời:

Sự kết hợp giữa thủ pháp miêu tả và trần thuật trong phần 2 của đoạn trích “Một lít nước mắt” tạo nên một hiệu ứng mạnh mẽ, giúp người đọc không chỉ nắm bắt được diễn biến sự việc mà còn cảm nhận sâu sắc cảm xúc và tình cảnh của nhân vật.

Ví dụ, khi A-ya “hé mở cửa phòng,” chi tiết này miêu tả sự rụt rè, e dè của cô bé khi phải báo cho mẹ về tình trạng sức khỏe của mình. Tiếp đó, khi A-ya bò trên hành lang lạnh cóng, cảm giác đau đớn được miêu tả qua chi tiết “đầu gối và lòng bàn tay lẫn bàn chân dần trở nên cứng đờ,” khiến người đọc không chỉ thấy mà còn cảm nhận được nỗi đau đớn, gian khổ mà cô bé phải đối mặt hàng ngày do căn bệnh quái ác. Sự kết hợp này làm tăng thêm độ chân thực và sự đồng cảm của người đọc đối với nhân vật.

Câu hỏi 8: (SGK Ngữ văn 12 Tập 1 – Trang 108)

Dẫn ra một số câu văn cho thấy sự đau khổ, cô đơn nhưng không tuyệt vọng của nhân vật A-ya.

Gợi ý trả lời:

Một số câu văn thể hiện rõ sự đau khổ, cô đơn nhưng không tuyệt vọng của nhân vật A-ya gồm:

• “Vì không giữ được thăng bằng cơ thể… có lẽ thiên đường cũng như vậy chăng?”
• “Mình giờ đã thành một đứa chẳng thể làm gì ngoài khóc lóc… nhưng ít ra mình vẫn đang sống.”
• “Để cải thiện sự xấu xí đó, mỗi khi nhìn vào gương… chuyện gì vui mình cũng cười.”

Câu hỏi 9: (SGK Ngữ văn 12 Tập 1 – Trang 108)

Chi tiết nào trong đoạn trích “Một lít nước mắt” để lại ấn tượng đặc biệt đối với em? Vì sao?

Gợi ý trả lời:

Chi tiết để lại ấn tượng sâu sắc đối với em là khi A-ya nhận ra mình đang bị ám ảnh bởi những cảm giác tự ti và bất lực, rằng “có một phức cảm thấp kém đang lớn lên trong đầu mình.” Đây là khoảnh khắc mà tưởng như cô bé đã gục ngã trước số phận, chìm đắm trong nỗi tuyệt vọng về sự tàn tật và tự trách mình. Tuy nhiên, thay vì buông xuôi, A-ya đã chọn cách đối diện với nỗi đau bằng cách nhìn vào gương và cười, xua đi những nỗi xấu xí trong lòng để giữ lại những gì đẹp đẽ nhất. Chi tiết này khiến em vô cùng cảm phục tinh thần lạc quan, mạnh mẽ và kiên cường của cô bé. Nó như một ngọn đèn sáng, thắp lên trong em lòng yêu đời, yêu cuộc sống và sức mạnh để vượt qua những khó khăn trong cuộc sống.

Câu hỏi 10: (SGK Ngữ văn 12 Tập 1 – Trang 108)

Thái độ của A-ya khi đối mặt với căn bệnh nan y gợi cho em suy nghĩ gì? Điều đó có ý nghĩa như thế nào đối với cuộc sống của em?

Gợi ý trả lời:

Thái độ của A-ya khi đối diện với căn bệnh nan y khiến em suy ngẫm sâu sắc về sức mạnh tinh thần và lòng dũng cảm. Dù căn bệnh ngày càng tồi tệ, A-ya vẫn giữ được sự lạc quan và kiên cường, không để nỗi đau khuất phục. Cô bé trải qua những khoảnh khắc yếu lòng, nhưng luôn biết cách vượt qua, tiếp tục sống với niềm hy vọng và tình yêu cuộc sống. Điều này dạy cho em bài học rằng, dù gặp phải khó khăn hay thử thách nào, điều quan trọng nhất là giữ vững niềm tin, tinh thần lạc quan và không ngừng nỗ lực vươn lên. Nhìn lại bản thân, em nhận thấy mình may mắn và cần phải biết trân trọng những gì đang có. Từ đó, em hiểu rằng cuộc sống chỉ thực sự ý nghĩa khi ta biết đón nhận, vượt qua khó khăn và sống với tinh thần tích cực, yêu đời.

Với những hướng dẫn soạn bài Một lít nước mắt – Cánh diều lớp 12 chi tiết như trên. Hy vọng sẽ giúp các bạn nắm được những ý chính của tác phẩm này. Chúc các bạn có những bài soạn thật tốt, để thuận tiện trong quá trình tiếp thu bài giảng.