Soạn bài viết truyện kể sáng tạo – Ngữ văn 9 – Cánh diều

Trong chương trình Ngữ văn 9 – Cánh Diều, bài học “Viết truyện kể sáng tạo” là một cơ hội tuyệt vời để học sinh phát huy trí tưởng tượng và khả năng viết lách của mình. Thông qua việc sáng tạo và kể lại những câu chuyện do chính mình nghĩ ra, học sinh không chỉ rèn luyện kỹ năng ngôn ngữ mà còn học cách xây dựng cốt truyện hấp dẫn, phát triển nhân vật và truyền tải thông điệp ý nghĩa một cách hiệu quả.

Thực hành viết theo các bước

Mở đầu

Tôi là Me-ri, một cô gái trẻ đầy nhiệt huyết nhưng cũng không thiếu phần cẩn trọng. Hôm ấy, tôi đã đối mặt với sự thật khi thám tử Hôm vạch trần âm mưu tàn độc của Uyn-di-banh và cả cha dượng tôi.

Diễn biến

Khi thám tử Hôm tiết lộ những sự thật kinh hoàng, tôi nhìn thấy Uyn-di-banh, người từng hứa sẽ mang lại hạnh phúc cho mẹ con tôi, ngồi gục xuống ghế, đầu cúi thấp như một kẻ thất bại hoàn toàn. Hóa ra, hắn ta, kẻ mà tôi đã tin tưởng, lại chính là người âm mưu lợi dụng sự đồng lõa của vợ, mẹ tôi, để giả dạng thành Hót-mơ Ên-giô, khiến tôi rơi vào tình trạng tồi tệ nhất cuộc đời mình. Tôi không thể ngờ rằng, người đàn ông ấy lại dùng chính tình cảm của tôi làm công cụ để thực hiện mục đích xấu xa của mình.

Kết thúc

Sau khi mọi chuyện sáng tỏ, tôi không khỏi bàng hoàng. Tất cả như một cơn ác mộng nhưng may mắn thay, thám tử Hôm đã xuất hiện đúng lúc để cứu tôi ra khỏi cái bẫy đầy cạm bẫy ấy. Tôi biết ơn ông ấy vì đã giúp tôi tránh khỏi những sai lầm kinh khủng trong cuộc đời và nhận ra ai mới thực sự là người đáng tin tưởng. Từ đó, tôi quyết định phải mạnh mẽ hơn, không để bất kỳ ai lợi dụng lòng tin của mình thêm một lần nào nữa.

Đoạn mẫu

Tôi là Me-ri, một cô gái trẻ, luôn tràn đầy hy vọng và tin tưởng vào cuộc sống. Nhưng không ngờ, niềm tin đó đã bị Uyn-di-banh, người mà tôi từng gọi là cha, lợi dụng để thực hiện âm mưu xấu xa. Khi thám tử Hôm vạch trần sự thật, tôi không khỏi bàng hoàng. Từng lời ông nói như một nhát dao cứa vào lòng tôi, khi tôi nhận ra rằng, người đàn ông mà tôi luôn ngưỡng mộ lại chính là kẻ đứng sau tất cả những rắc rối mà tôi phải gánh chịu.

Khi thám tử Hôm đối mặt với Uyn-di-banh, tôi thấy rõ sự sụp đổ hoàn toàn của một con người đã từng là trụ cột trong gia đình tôi. Uyn-di-banh cúi đầu, lặng lẽ thừa nhận tất cả trước ánh mắt sắc bén của thám tử. Tôi cảm thấy một sự nhẹ nhõm, nhưng đồng thời cũng là nỗi đau đớn khi nhận ra sự thật tàn nhẫn: Uyn-di-banh đã lợi dụng mẹ tôi và cả tôi để che giấu những hành vi đen tối của mình.

Tôi hoàn toàn ngỡ ngàng trước sự thật, nhưng cũng rất cảm ơn thám tử Hôm đã giúp tôi mở mắt nhìn rõ thực tế. Tôi quyết định rằng, từ nay về sau, sẽ không để ai có cơ hội lợi dụng lòng tin của mình thêm một lần nào nữa. Cuộc đời tôi từ đây sẽ thay đổi, không còn sự ngây thơ và tin tưởng mù quáng vào những người xung quanh. Tôi sẽ mạnh mẽ hơn, tỉnh táo hơn và không bao giờ để bản thân rơi vào cạm bẫy của những kẻ xấu xa.

Rèn luyện kĩ năng viết

Yêu cầu 1: Chỉ ra các từ ngữ, câu văn thể hiện yếu tố kể, miêu tả và biểu cảm trong đoạn truyện trên.

• Yếu tố kể: Đoạn truyện này chủ yếu kể về hành động của nhân vật Thành trong quá trình bắt dế. Các từ ngữ, câu văn thể hiện yếu tố kể bao gồm:
  • “Thành vạch cây vén cỏ, căng mắt dòng tai như đi tìm mũi kim hạt cải, nhưng không thấy dấu vết gì cả.”
  • “Bỗng có một con ếch nhảy vọt ra, Thành kinh ngạc vội đuổi theo.”
  • “Thành dõi theo hướng, lần tìm thấy một chú dế núp dưới gốc gai.”
  • “Thành chộp vội, nhưng dễ đã chui tọt vào hang.”
  • “Thành vô cùng mừng rỡ liền nhốt vào lồng mang về.”
• Yếu tố miêu tả: Các từ ngữ, câu văn miêu tả chi tiết về cảnh vật, con vật, và hành động của nhân vật, làm cho câu chuyện trở nên sinh động hơn.
  • “Vạch cây vén cỏ, căng mắt dòng tai như đi tìm mũi kim hạt cải.”
  • “Con ếch nhảy vọt ra.”
  • “Dế núp dưới gốc gai.”
  • “Chú dế cực kì to khoẻ… mình to, đuôi dài, cô xanh, cánh vàng.”
  • “Thả vào bồn, nuôi nấng hằng ngày bằng thóc ngâm sữa, thịt cua luộc.”
• Yếu tố biểu cảm: Các từ ngữ, câu văn biểu cảm thể hiện cảm xúc của nhân vật và làm cho câu chuyện trở nên hấp dẫn hơn.
  • “Thành kinh ngạc vội đuổi theo.”
  • “Thành vô cùng mừng rỡ.”
  • “Cả nhà ăn mừng, cho dầu có bắt được trân châu, bảo ngọc cũng không bằng.”

Yêu cầu 2: Nếu bỏ các từ ngữ, câu văn miêu tả và biểu cảm thì đoạn truyện trên sẽ thay đổi như thế nào? Vì sao?

Thay đổi: Nếu bỏ các từ ngữ, câu văn miêu tả và biểu cảm, đoạn truyện trên sẽ trở nên khô khan, thiếu sức sống và không còn hấp dẫn. Câu chuyện chỉ còn là sự liệt kê các sự việc, hành động mà không có sự gắn kết về mặt cảm xúc, hình ảnh. Người đọc sẽ khó cảm nhận được không khí căng thẳng khi Thành tìm bắt dế, sự vui mừng của Thành khi bắt được chú dế, và không thể tưởng tượng ra hình ảnh sinh động của chú dế cũng như quá trình chăm sóc chú dế của gia đình.

Lý do: Miêu tả giúp người đọc hình dung rõ ràng về cảnh vật, con vật và các chi tiết khác, trong khi biểu cảm giúp người đọc đồng cảm với cảm xúc của nhân vật. Khi thiếu các yếu tố này, câu chuyện sẽ mất đi phần lớn sự hấp dẫn và sức mạnh truyền tải cảm xúc của nó.

Kết thúc bài học “Viết truyện kể sáng tạo” trong Ngữ văn 9 – Cánh Diều, học sinh không chỉ hoàn thiện kỹ năng viết truyện mà còn khám phá ra khả năng sáng tạo tiềm ẩn của bản thân. Những câu chuyện mà các em tạo ra không chỉ là sản phẩm trí tuệ, mà còn là cách để các em bày tỏ cảm xúc, quan điểm về cuộc sống. Bài học này sẽ là nền tảng vững chắc cho các kỹ năng viết và sáng tạo sau này.