Soạn bài Tiếng gà trưa – ngữ văn 7 tập 1 – sách Cánh Diều
Hướng dẫn soạn bài Tiếng gà trưa – ngữ văn 7 tập 1 – sách Cánh Diều chi tiết, đầy đủ nhất. Thông qua việc thực hành trả lời các câu hỏi trong phần hướng dẫn và bài tập, chúng ta có thể củng cố kiến thức cơ bản về tác phẩm này.
1. Chuẩn bị.
Yêu cầu (trang 49 Sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1):
– Xuân Quỳnh (1942-1988), là một tượng đài nữ nhà thơ Việt Nam, để lại dấu ấn đặc biệt trong thế giới văn học. Tác phẩm thơ của Xuân Quỳnh không chỉ là bản ghi chép về cảm xúc, mà còn là bức tranh sống động về con người và cuộc sống. Tính cách luôn hết mình của bà được thể hiện rõ qua từng dòng thơ, từ hạnh phúc đắm say đến những lúc đau khổ và suy tư sâu sắc.
Nhà thơ đã kết hợp sự đằm thắm của một người phụ nữ, người vợ, và người mẹ trong từng câu thơ của mình. Tác phẩm của Xuân Quỳnh không chỉ là những dòng thơ, mà còn là những trang văn tâm sự, làm nổi bật vẻ đẹp và tình cảm của người phụ nữ thông qua ngôn ngữ tinh tế và sâu sắc.
Nổi tiếng với nhiều tác phẩm như “Thuyền và biển”, “Sóng”, “Thơ tình cuối mùa thu”, “Tiếng gà trưa”, Xuân Quỳnh đã được Nhà nước Việt Nam tôn vinh bằng việc trao Giải thưởng Nhà nước và Giải thưởng Hồ Chí Minh, là những huy chương danh giá nhất trong lĩnh vực văn học, nhận được sự công nhận và tôn trọng từ cộng đồng văn nghệ.
Trong khi đó, ký ức mà em giữ lại với gia đình cũng là một chặng đường hạnh phúc không kém. Chuyến du lịch biển năm ngoái, với bố, mẹ, em và em trai, là những khoảnh khắc gắn kết gia đình. Từ công viên, vườn bách thú đến những buổi tắm biển hạnh phúc, mọi hoạt động đều là những kỷ niệm vô cùng trân quý. Trong những chuyến đi như vậy, gia đình cùng chia sẻ niềm vui, tạo nên những ký ức đẹp và đong đầy tình thân. Đó là những khoảnh khắc đáng nhớ mà em chắc chắn sẽ giữ mãi trong trái tim.
2. Đọc hiểu.
* Nội dung chính:Bài thơ kể về những kỉ niệm đẹp đẽ của tác giả gắn với hình ảnh tiếng gà và người bà trìu mến.
* Trả lời câu hỏi giữa bài:
Câu 1 (trang 49 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1):
– Những dòng không phải năm chữ: 8, 14, 28
– Số dòng trong mỗi khổ thơ là không giống nhau.
Câu 2 (trang 49 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1):
– Vần: vần cách (xa-ta, trắng-nắng), vần liền (ôi-ống, nghe-nghe-nghe)
– Nhịp: 2/3, 1/4, 3/2
Câu 3 (trang 50 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1):
Những hình ảnh và kỉ niệm gợi lại tiếng gà trưa là “tiếng gà nhảy ổ”, “xóm nhỏ”, “nắng trưa”.
Câu 4 (trang 51 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1):
Từ diễn tả cảm xúc của người cháu: “chắt chiu”, “lo”, “mong”, “mang”, “hạnh phúc”, “yêu”, “vì”, “trứng hồng tuổi thơ”.
Câu 5 (trang 51 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1):
Dòng thơ có cấu trúc giống nhau:
– “Vì lòng yêu Tổ quốc
Vì xóm làng thân thuộc”
* Trả lời câu hỏi cuối bài:
Câu 1 (trang 51 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Cảm xúc nào là cảm xúc xuyên suốt bài thơ tiếng gà trưa? cảm xúc đó khơi gợi từ điều gì? em hiểu người xưng cháu trong bài thơ là ai?
– Cảm xúc được thể hiện xuyên suốt bài thơ là tình cảm bà cháu thắm thiết, thiêng liêng được thể hiện qua hình ảnh tiếng gà trưa.
– Bài thơ khơi gợi cảm xúc từ hình ảnh và âm thanh của tiếng gà trưa, một âm thanh quen thuộc và đặc trưng của cuộc sống nông thôn Việt Nam. Tiếng gà trưa không chỉ là âm thanh của một con gà gáy mà còn là biểu tượng của quê hương, gia đình, và những ký ức đẹp về tuổi thơ.
– Người xưng “cháu” trong bài thơ là Xuân Quỳnh (tác giả)
Câu 2 (trang 51 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Dòng thơ “tiếng gà trưa” được lặp lại mấy lần trong bài? tiếng gà trưa đã khơi gợi ở người cháu những hình ảnh và kỉ niệm gì của tuổi thơ? em ấn tượng với hình ảnh hoặc kỉ niệm nào nhất? vì sao?
– Dòng thơ “Tiếng gà trưa” được lặp lại 3 lần.
-“Tiếng gà trưa” đã làm cho tâm hồn của em trỗi dậy, mở ra những hình ảnh và ký ức đậm đà về những ngày tháng khó khăn và nghèo khổ, khi em sống cùng bà nội yêu thương. Trong em, tiếng gà trưa không chỉ là âm thanh của một con gà gáy mà nó hóa thân thành những lời gọi mời của tuổi thơ của tác giả, như một điệu nhảy của thời gian.
– Hình ảnh này ấn tượng em nhất bởi nó không chỉ là tiếng gà gáy mà còn là một loại âm thanh kỳ diệu, như là một gưỡng cửa mở vào khoảnh khắc quay về quá khứ của tác giả. Mỗi âm vang của tiếng gà trưa đều là như một khoảnh khắc hồi tưởng về những ngày tháng khó khăn, những chiều trời nồng ấm và bữa cơm giản dị bên bà. Đó không chỉ là một tiếng gọi thuần túy mà còn là sợi dây liên kết tình thân thương, là những kí ức đẹp về người bà hiền hậu, những cảm xúc trìu mến và yêu thương của tác giả dành cho người bà lựa chọn. Tiếng gà trưa đã khắc sâu trong em những chương trình hạnh phúc, làm cho kí ức về những ngày tháng tưởng như khó khăn nhưng lại tràn đầy hạnh phúc và yêu thương
Câu 3 (trang 51 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Người bà hiện lên qua những hình ảnh và chi tiết nào? qua đó em có cảm nhận thế nào về người bà và những tình cảm của cháu dành cho bà?
– Người bà hiện lên qua hình ảnh, chi tiết: “Tay bà khum soi trứng”, “chắt chiu”, “bà lo”, “bán gà”, “bà ơi”, “quần áo mới”.
– Người bà là một biểu tượng của tình thương và đức hi sinh không ngừng. Dù cuộc sống đầy thách thức, với những khó khăn và vất vả, bà vẫn bao dung, tận tâm chăm sóc từng khoảnh khắc để đảm bảo cuộc sống của cháu tràn ngập hạnh phúc và ấm no. Bà không chỉ giàu lòng nhân ái mà còn giàu tâm huyết, hy sinh mọi điều tốt nhất cho sự phát triển của người cháu.
Người cháu cảm nhận rõ sự đồng lòng và nỗ lực không ngừng của bà. Biết ơn tấm lòng và công lao của bà, người cháu đã trưởng thành với niềm hiếu kính và tình cảm sâu sắc. Mỗi kỉ niệm, mỗi khoảnh khắc cùng bà trở nên quý giá và ngọt ngào trong trái tim người cháu. Sự hiểu biết và biết ơn đã làm cho mối quan hệ giữa bà và người cháu trở nên mạnh mẽ và trân trọng hơn, khiến cho mỗi ký ức được giữ lại là một kho báu quý giá không thể đong đếch. Cuộc sống có thể khó khăn, nhưng sự hi sinh và tình thương của người bà đã làm cho nó trở nên ý nghĩa và đáng quý.
Câu 4 (trang 51 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Theo em, vì sao chúng ta luôn nghĩ về những người thân yêu trong gia đình mỗi khi xa nhà hoặc gặp khó khăn?
Khi ở nhà, cuộc sống diễn ra như một bức tranh quen thuộc, nơi mọi người thân thường xuyên gặp gỡ và chia sẻ những khoảnh khắc bình dị. Môi trường ấm áp và quen thuộc khiến cho mọi sự kiện diễn ra một cách tự nhiên và không có cảm giác xa lạ. Tuy nhiên, khi bước chân ra khỏi mái ấm gia đình, đến những nơi mới, sống trong một môi trường hoàn toàn khác, không thường xuyên gặp gỡ người thân, lúc đó cảm giác cô đơn bắt đầu hiện hữu.
Cảm giác cô đơn, sự nhớ mong và nghĩ về những người thân yêu là điều mà mỗi người trải qua khi ở xa nhà. Đó là những khoảnh khắc sâu tận trong tâm hồn, khiến cho những ký ức, những ngày tháng ở bên nhau trở nên quý giá hơn bao giờ hết. Những khoảnh khắc đơn giản như những bữa cơm gia đình, những cuộc trò chuyện nhỏ nhoi đều trở thành những điểm nhấn trong kí ức, khiến cho lòng ta ngày càng trân trọng những giây phút được bên cạnh người thân yêu của mình. Đây chính là lúc ta thấu hiểu và đánh giá cao những khoảnh khắc gắn bó và yêu thương trong gia đình.
Với những hướng dẫn soạn bài Tiếng gà trưa – ngữ văn 7 tập 1 – sách Cánh Diều chi tiết như trên. Hy vọng sẽ giúp các bạn nắm được những ý chính của tác phẩm này. Chúc các bạn có những bài soạn thật tốt, để thuận tiện trong quá trình tiếp thu bài giảng.
