Soạn bài Thực hành tiếng Việt trang 64

Hướng dẫn Soạn bài Thực hành tiếng Việt trang 64 – Ngữ văn 8 Kết nối tri thức chi tiết, đầy đủ nhất. Thông qua việc thực hành trả lời các câu hỏi trong phần hướng dẫn và bài tập, chúng ta có thể củng cố kiến thức cơ bản về tác phẩm này.

Câu 1 (trang 64 sgk Ngữ văn 8 Tập 1): Tìm câu chủ đề trong các đoạn văn sau, từ đó, xác định kiểu đoạn văn (diễn dịch, quy nạp). Phân tích tác dụng của từng cách thức tổ chức đoạn văn.

1. Ta thường nghe: Kỷ Tín đem mình chết thay, cứu thoát cho Cao Đế; Do Vu chìa lưng chịu giáo, che chở cho Chiêu Vương; Dự Nhượng nuốt than để báo thù cho chủ; Thân Khoái chặt tay cứu nạn cho nước; Kính Đức, một chàng tuổi trẻ, thân phò Thái Tông thoát khỏi vòng vây Thế Sung; Cảo Khanh, một bề tôi xa, miệng mắng Lộc Sơn, không theo mưu kế nghịch tặc. Từ xưa các bậc trung thần nghĩa sĩ bỏ mình vì nước, đời nào không có? Giả sử các bậc đó cứ khư khư theo thói nữ nhi thường tình, thì cũng chết già ở xó cửa, sao có thể lưu danh sử sách, cùng trời đất muôn đời bất hủ được!

(Trần Quốc Tuấn, Hịch tướng sĩ)

1. Đồng phục không chỉ đẹp mà còn góp phần tạo nên bản sắc của mỗi trường. Cậu này là học sinh Trường THCS Lê Quý Đôn, bạn ấy thuộc Trường THCS Lương Thế Vinh, còn cô bé kia học ở Trường THCS Đặng Thai Mai… tất cả đều được nhận ra nhờ bộ đồng phục mà họ mặc. Trong cuộc thi “nhóm bạn lý tưởng” ở huyện, “màu cờ sắc áo” không chỉ thể hiện ở tài trí của năm bạn trong đội hình thi đấu trên sân khấu, mà còn ở các nhóm cổ động viên tưng bừng, nổi bật trong bộ đồng phục của trường mình trên khán đài.

Dẫn theo Ngữ văn 6, tập hai

(Kết nối tri thức với cuộc sống), NXB Giáo dục Việt Nam, 2021, tr. 67)

Trả lời:

1. Đoạn văn quy nạp:

Câu chủ đề: Giả sử các bậc đó cứ khư khư theo thói nữ nhi thường tình, thì cũng chết già ở xó cửa, sao có thể lưu danh sử sách, cùng trời đất muôn đời bất hủ được!

Đoạn văn này có sự quy nạp rõ ràng, trong đó câu chủ đề được đặt ở cuối đoạn văn, tạo ra một sự ngạc nhiên và suy luận. Các câu đầu tiên giới thiệu tấm gương về các bậc trung nghĩa, tạo ra sự chìm đắm của độc giả vào bối cảnh trước khi đưa ra nhận định quan trọng. Cách thức này giúp làm tăng tính hấp dẫn và giữ sự chú ý của độc giả đến cuối đoạn văn.

1. Đoạn văn diễn dịch:

Câu chủ đề: Đồng phục không chỉ đẹp mà còn góp phần tạo nên bản sắc của mỗi trường.

Đoạn văn này đã tổ chức tốt bằng cách đặt câu chủ đề ngay ở đầu đoạn, rõ ràng làm nổi bật ý nghĩa của đồng phục. Các câu sau tiếp tục diễn dịch và mô tả chi tiết về đặc sắc của từng trường thông qua bộ đồng phục. Cách thức này giúp độc giả theo dõi và hiểu rõ về những điểm đặc sắc của mỗi trường.

Câu 2 (trang 64 sgk Ngữ văn 8 Tập 1): Hãy sắp xếp các câu sau thành đoạn văn diễn dịch, sau đó sắp xếp lại thành đoạn văn quy nạp và cho biết dựa vào cơ sở nào, em sắp xếp như vậy.

(1) Một cô Tấm (trong truyện “Tấm Cám”) bao lần bị hại, cuối cùng vẫn được làm hoàng hậu, nhưng mụ dì ghẻ và Cám – những kẻ lắm mưu mô tàn ác thì bị trừng phạt đích đáng.

(2) Một Thạch Sanh (truyện “Thạch Sanh”) chất phác, thật bụng tin người, dẫu trải qua bao khổ nạn, oan khuất rồi đến lúc cũng cưới được công chúa và lên ngôi, còn Lý Thông lừa lọc, xảo trá thì trời đất không dung tha.

(3) Ở hiền gặp lành, ác giả ác báo là ước mơ công bằng được nhân dân gửi gắm vào truyện cổ tích.

(4) Một người em (truyện “Cây khế”) thật thà, hiền lành, bị anh đối xử bất công, ai ngờ cuộc sống về sau lại giàu sang hạnh phúc, trong khi người anh tham lam thì bỏ mạng giữa biển khơi.

Trả lời:

– Đoạn văn diễn dịch: (3) – (1) – (2) – (4)

– Đoạn văn quy nạp: (1) – (2) – (4) – (3)

– Cơ sở để sắp xếp: Câu (3) là câu nêu luận điểm, các câu (1), (2), (4) là câu dẫn chứng phục vụ cho việc chứng minh luận điểm ấy.

Câu 3 (trang 65 sgk Ngữ văn 8 Tập 1): “Lòng yêu nước ban đầu là lòng yêu những vật tầm thường nhất” (I-li-a Ê-ren-bua). Hãy xem đây là câu chủ đề, từ đó, viết hai đoạn văn, một đoạn văn đặt câu chủ đề ở đầu đoạn (diễn dịch) và đoạn văn đặt câu chủ đề ở cuối đoạn (quy nạp).

Trả lời:

**Đoạn văn diễn dịch:

Lòng yêu nước ban đầu không gì khác ngoài sự yêu thương đối với những vật đơn giản nhất. Trong danh tiếng của mình, dân tộc Việt Nam tự hào về tinh thần yêu nước – một truyền thống trải dài qua bao thế hệ. Điều đặc biệt là tinh thần này không chỉ là quá khứ, mà nó vẫn tồn tại và phát triển mạnh mẽ ngay trong hiện tại.

Thế hệ trẻ ngày nay biểu lộ lòng yêu nước không chỉ thông qua những hành động lớn lao mà còn những điều tưởng như vô cùng đơn giản. Chúng ta yêu âm nhạc nhẹ nhàng của lời kể chuyện của bà, lòng ấm áp từ tiếng hát ru của mẹ. Yêu không gian thân thuộc của xóm làng, tình cảm với cánh đồng lúa chín thơm. Đôi khi, lòng yêu nước hiện đại còn được thể hiện qua những nỗ lực học tập, với ước mơ về một tương lai trở về quê hương xây dựng nên một Việt Nam giàu đẹp.

Ngoài ra, lòng quyết tâm bảo vệ và phát triển những giá trị văn hóa truyền thống cũng là một biểu hiện mạnh mẽ của lòng yêu nước. Đó là ý chí vững vàng trong việc bảo vệ đất nước mỗi khi gặp gian nguy, như chiến tranh, thiên tai hay đối mặt với dịch bệnh. Dù là những hành động nhỏ bé hay những nỗ lực lớn lao, tình yêu nước này tin chắc sẽ mãi mãi tồn tại trong lòng mỗi người. Bởi vì tình yêu đất nước không chỉ là một giá trị hiện tại mà còn là một truyền thống tốt đẹp được dân tộc Việt Nam xây dựng và giữ gìn qua hàng nghìn năm.

**Đoạn văn quy nạp :

Thế hệ trẻ ngày nay đã thừa hưởng một di sản tốt đẹp từ những bậc tiền bối – tinh thần yêu nước. Yêu nước, đơn giản nhìn chung, là sự kết nối tình cảm, sự gắn bó và niềm tự hào của con người đối với quê hương. Trong những thời kỳ bình yên, tình yêu nước bắt nguồn từ những điều giản dị nhất – tình cảm với xóm làng thân thuộc, hương thơm của cánh đồng lúa chín hay những bước chân trên con đường học vụ.

Nó cũng có thể được thể hiện qua những hành động lớn lao như cố gắng học tập chăm chỉ, liên tục rèn luyện để trở thành người có ích cho xã hội. Ý chí quyết tâm bảo vệ và giữ gìn chủ quyền lãnh thổ của dân tộc không chỉ hiện lên trong môi trường chiến tranh hay đối mặt với thiên tai, mà còn trong từng hành động nhỏ nhất của cuộc sống hàng ngày.

Tuy nhiên, vẫn còn những người sống theo lối sống thực dụng và ích kỷ, chỉ coi trọng vật chất mà quên mất những giá trị tinh thần quan trọng. Họ đã quên đi nguồn cội của bản thân, sống mà không biết ơn và không trân trọng nguồn gốc của mình. Điều này là đáng lên án và cần phải được tránh xa.

Do đó, thế hệ trẻ cần nhìn nhận đúng giá trị của lòng yêu nước để có cuộc sống ý nghĩa. Hãy nhớ rằng, lòng yêu nước ban đầu xuất phát từ tình cảm với những vật thường nhật, từ những điều giản dị nhất mà chúng ta thường xuyên bỏ qua.

Với những hướng dẫn Soạn bài Thực hành tiếng Việt trang 64 – Ngữ văn 8 Kết nối tri thức chi tiết như trên. Hy vọng sẽ giúp các bạn nắm được những ý chính của tác phẩm này. Chúc các bạn có những bài soạn thật tốt, để thuận tiện trong quá trình tiếp thu bài giảng.