Soạn bài Thực hành tiếng Việt

Hướng dẫn Soạn bài Thực hành tiếng Việt – Sách Cánh Diều Lớp 11 chi tiết, đầy đủ nhất. Thông qua việc thực hành trả lời các câu hỏi trong phần hướng dẫn và bài tập, chúng ta có thể củng cố kiến thức cơ bản về tác phẩm này.

* Biện pháp tu từ đối:

Câu 1: Chỉ ra các cặp câu hoặc vế câu đối nhau trong những câu thơ dưới đây. Phân tích một cặp đối để thấy các từ ngữ và cấu trúc câu trong cặp ấy đối nhau về những mặt nào.

a) Vế câu đối nhau: lở thì đục – bồi thì trong.

→ Cấu trúc đối về mặt nghĩa tương phản.

b) Cặp câu đối nhau:

   – Lom khom dưới núi, tiều vài chú,

Lác đác bên sông, chợ mấy nhà.

→ Hai câu thơ đối ý với nhau (lom khom dưới núi – lác đác bên sông; tiều vài chú – chợ mấy nhà), cấu trúc đối về mặt nghĩa tương hỗ., bổ sung ý cho nhau.

   – Nhớ nước đau lòng, con quốc quốc,

Thương nhà mỏi miệng, cái gia gia.

c) Cặp câu đối nhau:

   – Sóng biếc theo làn hơi gợn tí,

Lá vàng trước gió khẽ đưa vèo.

→ Hai câu thơ đối ý với nhau (hơi gợn tí – khẽ đưa vèo), cấu trúc đối về mặt nghĩa tương hỗ., bổ sung ý cho nhau.

   – Tầng mây lơ lửng, trời xanh ngắt,

Ngõ trúc quanh co, khách vắng teo.

Câu 2: Tìm biện pháp đối trong trong đoạn thơ dưới đây (trích Truyện Kiều của nguyễn Du). Biện pháp đối trong đoạn trích giúp người đọc hình dung về hai chị em Thúy Vân, Thúy Kiều như thế nào?

– Biện pháp đối được sử dụng trong đoạn trích: khuôn trăng – nét ngài, đầy đặn – nở nang, học – ngọc, cười – thốt, mây – tuyết, thua – nhường, nước tóc – màu da.

– Việc sử dụng biện pháp đối trong trong đoạn trích giúp người đọc hình dung rõ nét chân dung của hai chị em Thúy Kiều, Thúy Vân. Đó là một vẻ đẹp chuẩn mực, lí tưởng của phụ nữ phong kiến.

Câu 3: Biện pháp đối được vận dụng trong các đoạn văn sau như thế nào? Phân tích tác dụng của biện pháp tu từ đó trong các đoạn văn.

a) mạnh mẽ – to lớn, sự nguy hiểm – khó khăn, lũ bán nước – lũ cướp nước.

→ Tác dụng: cho thấy sức mạnh của tình yêu nước nồng nàn của nhân dân ta, nó có thể giúp ta tạo nên một sức mạnh vô địch để chiến thắng kẻ thù.

b) từng trải – nhẹ nhàng, kiên định – duyên dáng, hào hoa – thanh thoát, sang trọng – không xa hoa, cởi mở – không lố bịch, nhố nhăng.

→ Tác dụng: nhấn mạnh vẻ đẹp, nếp sống đầy văn hóa thanh lịch của người Hà Nội đã được hun đúc lại qua hàng ngàn năm.

c) sông kết vào với biển – sông tan biến vào trong biển

→ Tác dụng: nhấn mạnh sự “hòa nhập chứ không hòa tan” của con người khi bước vào giai đoạn hội nhập.

Câu 4: Viết một đoạn văn (khoảng 6 – 8 dòng) giới thiệu một câu đối Tết mà em đã sưu tầm. Đoạn văn cần giúp người đọc thấy được cái hay của biện pháp đối trong câu đối ấy.

Câu đối Tết

Tết đến xuân về, nhà nhà đều trang hoàng, sắm sửa để đón một năm mới an khang, thịnh vượng. Trong không khí ấy, những câu đối Tết được treo ở cổng, cửa ra vào, phòng khách,… mang lại cho không gian thêm phần tươi vui, rực rỡ.

Câu đối Tết là một loại hình văn học dân gian ngắn gọn, thường được viết theo thể đối, thể hiện những mong ước, ước vọng của con người về một năm mới tốt đẹp, may mắn.

Một trong những câu đối Tết mà tôi sưu tầm được là:

Tân niên xuân đáo gia đình an

Lộc biếc mai vàng phú quý tề

Câu đối này sử dụng biện pháp đối về âm, nghĩa, ý.

Về âm, câu đối đối thanh, đối vần hài hòa, nhịp nhàng, tạo cảm giác vui tươi, phấn khởi.

Về nghĩa, câu đối đối ý, đối nghĩa. “Tân niên” đối với “lộc biếc”, “xuân đáo” đối với “mai vàng”, “gia đình an” đối với “phú quý tề”. Những từ ngữ này đều mang ý nghĩa tốt đẹp, thể hiện mong ước của con người về một năm mới an khang, thịnh vượng, gia đình hạnh phúc.

Câu đối này không chỉ mang ý nghĩa tốt đẹp mà còn có giá trị nghệ thuật cao. Biện pháp đối được sử dụng khéo léo, tinh tế, tạo nên một câu đối Tết hay, ý nghĩa.

Câu đối Tết là một nét đẹp văn hóa của dân tộc ta. Nó không chỉ mang ý nghĩa chúc mừng năm mới mà còn thể hiện những mong ước, ước vọng của con người về một năm mới tốt đẹp, may mắn.

Với những hướng dẫn Soạn bài Thực hành tiếng Việt – Sách Cánh Diều Lớp 11 chi tiết như trên. Hy vọng sẽ giúp các bạn nắm được những ý chính của tác phẩm này. Chúc các bạn có những bài soạn thật tốt, để thuận tiện trong quá trình tiếp thu bài giảng.