Soạn bài Tháng Riêng, mơ về trăng non rét ngọt – Kết nối tri thức – Ngữ văn lớp 7 tập 1

Hướng dẫn soạn bài Tháng Riêng, mơ về trăng non rét ngọt – Kết nối tri thức – Ngữ văn lớp 7 tập 1 chi tiết, đầy đủ nhất. Thông qua việc thực hành trả lời các câu hỏi trong phần hướng dẫn và bài tập, chúng ta có thể củng cố kiến thức cơ bản về tác phẩm này.

TRƯỚC KHI ĐỌC

Câu 1 (trang 107, SGK Ngữ văn 7, tập 1)

Bài hát về mùa xuân:

  • Mùa xuân đến rồi – Thanh Thảo
  • Có một mùa xuân nho nhỏ – Thanh Hải
  • Mùa xuân thầm lặng – Trần Tiến

Bức tranh, bức ảnh về mùa xuân:

  • Bức tranh “Mùa xuân của tôi” của Nguyễn Phan Chánh
  • Bức tranh “Thiếu nữ bên hoa đào” của Nguyễn Đức Nùng

Câu 2: (trang 107 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1)

Em cũng thích không khí vui tươi, rộn ràng của mùa xuân. Mùa xuân là mùa của lễ hội, của những ngày tết đoàn viên. 

ĐỌC VĂN BẢN

Gợi ý trả lời câu hỏi trong bài đọc:

  1. Có phải “ai cũng chuộng mùa xuân” không?

Ai cũng chuộng mùa xuân là một điều hết sức tự nhiên

  1. Những loài cây sắp trổ lá, đơm hoa vào mùa xuân.

Mùa xuân là mùa của trăm hoa đua nở, cây cối đâm chồi nảy lộc như: cây đào, cây mai, cây quất, cây hoa ban, …

  1. Không gian đặc trưng của mùa xuân ở miền Bắc.

Không gian mùa xuân của miền Bắc: Cây cối bắt đầu đâm chồi nảy lộc; thời tiết trong lành, mát mẻ. Bầu trời trong xanh, cao vời vợi, không một gợn mây; là mùa của lễ hội, của những ngày tết đoàn viên. 

  1. Chú ý những cảm giác của tác giả trong mùa xuân

Tác giả đã thể hiện niềm vui sướng, háo hức khi nghĩ về mùa xuân, khao khát được trở về quê hương, được ngắm nhìn những cảnh vật thân thương ấy.

  1. Bức tranh mùa xuân tuyệt đẹp thời điểm sau rằm tháng Giêng

– Đào hơi phai nhưng nhụy vẫn còn phong

– Cỏ không còn mát xanh nhưng để lại một mùi hương man mác

– Mưa xuân thay thế cho mưa phùn khi trời đã hết nồm

– Những màu xanh tươi hiện lên bầu trời chứ không còn là nền trời đùng đục như pha lê mờ.

– Trên giàn hoa lí, vài con ong siêng năng đã đi kiếm nhụy hoa

– Trên nền trời trong xanh có những làn sóng hồng hồng

=> Bức tranh thiên nhiên tươi đẹp, tràn đầy nhựa sống

  1. Khung cảnh đêm trăng tháng Giêng

– Đêm xanh biêng biếc, nhìn lên thấy rõ từng cánh sếu bay.

– Trời vẫn rét tình tứ đêm khuya

– Đêm không mưa, trời sáng lung linh như ngọc

=> Khung cảnh nên thơ, trữ tình

SAU KHI ĐỌC

Gợi ý trả lời câu hỏi trong bài đọc:

Nội dung chính: là nỗi nhớ quê hương, đất nước tha thiết của tác giả. Nỗi nhớ ấy được thể hiện qua những hình ảnh, cảm xúc chân thành, giản dị nhưng vô cùng sâu sắc.

Câu 1: (trang 110 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1)

Chi tiết miêu tả không gian đặc trưng của mùa xuân Hà Nội:

Vào đầu tháng Giêng: Có mưa riêu riêu, gió lành lạnh; Có tiếng nhạn kêu trong đêm xanh; Có tiếng trống chèo vọng lại từ những thôn xóm xa xa, có câu hát huê tình của cô gái đẹp như thơ mộng,…

Sau rằm tháng Giêng: Đào hơi phai nhưng nhụy vẫn còn phong; Cỏ không còn mát xanh nhưng để lại một mùi hương man mác; Mưa xuân thay thế cho mưa phùn khi trời đã hết nồm; Những màu xanh tươi hiện lên bầu trời chứ không còn là nền trời đùng đục như pha lê mờ; Trên giàn hoa lí, vài con ong siêng năng đã đi kiếm nhụy hoa; Trên nền trời trong xanh có những làn sóng hồng hồng

Không gian gia đình: nhang trầm, đèn nến, bầu không khí gia đình đoàn tụ êm đềm, trên kính dưới nhường, bàn thờ Phật, bàn thờ Thánh, bàn thờ Tổ tiên; bữa cơm giản dị có cà om với thịt thăn điểm những lá tía tô thái nhỏ hay bát canh trứng cua vắt chanh…

Câu 2: (trang 110 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1)

Trong cái rét ngọt mùa xuân, sức sống của thiên nhiên và con người đều được trỗi dậy:

Thiên nhiên: Những loài hoa, loài cây được đâm chồi nảy lộc ở ngoài vườn, mưa riêu riêu, gió lạnh, bầu trời trong xanh….

Con người: Sự sống của thiên nhiên khiến nhựa sống của con người căng lên như máu. Con người ta cũng trẻ theo mùa xuân,….

Câu 3: (trang 110 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1)

Cách diễn tả cảm giác của lòng mình khi mùa xuân tới của tác giả:

– Tác giả bộc lộ trực tiếp tình cảm của mình với mùa xuân, với thiên nhiên: “Tôi yêu sông xanh, núi tím; tôi yêu đôi mày ai như trăng mới in ngần….”

– Tác giả đã diễn tả lòng mình, cảm nhận của bản thân mình qua hàng loạt những hình ảnh so sánh:

  • “Thấy một cái thú giang hồ êm ái như nhung”
  • Liên tưởng thú vị:  “Nhựa sống trong người căng lên như máu cũng căng lên trong lộc của loài nai, như mầm non của cây cối, nằm im mãi không chịu được, phải trỗi ra thành các lá nhỏ lí tí giơ tay vẫy những cặp uyên ương đứng cạnh”.
  • Liên tưởng đặc sắc: “Y như những con vật phải nằm thu mình một nơi trốn rét thấy nắng ấm trở về thì lại bò ra để nhảy nhót kiếm ăn”

– Sử dụng hàng loạt những động từ mạnh: phát điên lên, không chịu được, “sống” lại,….

Câu 4: (trang 110 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1)

– Bố cục được triển khai theo một cảm hứng chủ đạo: cảm hứng về mùa xuân

– Chủ để được nêu từ câu mở đầu: “ai cũng chuộng mùa xuân”

– Tác giả lấy chính những trải nghiệm của mình về mùa xuân – “mùa xuân của tôi” để chứng minh lời khẳng định trên

Câu 5: (trang 110 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1)

Tác giả sử dụng cụm từ như Mùa xuân của tôi, mùa xuân thần thánh của tôi, mùa xuân của Hà Nội thân yêu. Qua tất cả những cụm từ được sử dụng đều thể hiện tình cảm trân trọng, yêu thích mùa xuân của tác giả. Tác giả yêu mùa xuân đến mức muốn biến nó như thành của riêng, cảm nhận và ngắm nhìn nó như một điều quen thuộc. Tình cảm ấy cũng thể hiện sự gắn bó, yêu thương quê hương, đất nước của tác giả.

Câu 6: (trang 110 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1)

Câu văn thể hiện lời văn của bài tùy bút như lời trò chuyện tâm linh là: “Mùa xuân ơi, mùa xuân ơi, xin hãy đến mau, mau về đây”.

=> Lời văn khiến người đọc cảm giác gần gũi, thân thương khi gọi mùa xuân trong tiếng gọi thân quen. Bên cạnh đó là sự chân thành, tha thiết của tác giả đối với mùa xuân. 

VIẾT KẾT NỐI VỚI ĐỌC

Viết đoạn văn (khoảng 5 – 7 câu) nêu cảm nhận về cảnh sắc và không khí xuân quê hương em.

Trình bày: Mùa xuân về, quê hương em như khoác lên mình một chiếc áo mới. Cây cối đâm chồi nảy lộc, khoác lên mình màu xanh non mơn mởn. Hoa lá khoe sắc rực rỡ, tô điểm cho bức tranh mùa xuân thêm phần tươi đẹp. Không khí mùa xuân trong lành, mát mẻ. Tiếng chim hót líu lo, tiếng trẻ em nô đùa vang vọng khắp xóm làng. Mọi người đều hối hả chuẩn bị đón Tết. Em rất yêu mùa xuân quê hương. Mùa xuân mang đến cho em và mọi người niềm vui, hạnh phúc. Mùa xuân là mùa của sự khởi đầu mới, của những hy vọng.

 

Với những hướng dẫn soạn bài Tháng Riêng, mơ về trăng non rét ngọt – Kết nối tri thức – Ngữ văn lớp 7 chi tiết như trên. Hy vọng sẽ giúp các bạn nắm được những ý chính của tác phẩm này. Chúc các bạn có những bài soạn thật tốt, để thuận tiện trong quá trình tiếp thu bài giảng.