Soạn bài Sự Tích Hồ Gươm

Hướng dẫn soạn bài Sự Tích Hồ Gươm sách Cánh Diều – Ngữ Văn Lớp 6 chi tiết, đầy đủ nhất. Thông qua việc thực hành trả lời các câu hỏi trong phần hướng dẫn và bài tập, chúng ta có thể củng cố kiến thức cơ bản về tác phẩm này.

1. Soạn văn 6 Sự tích Hồ Gươm phần Chuẩn bị

Xem lại hướng dẫn đã nêu trong mục Chuẩn bị ở bài Thánh Gióng để vận dụng vào đọc hiểu văn bản này.

Đọc trước truyện Sự tích Hồ Gươm, hãy tưởng tượng và miêu tả nơi cất giữa thanh gươm mà Rùa vàng nhận từ tay Lê Lợi

Gợi ý: Có thể tưởng tượng và miêu tả khung cảnh hồ Gươm như sau:

  • Màu nước hồ trong xanh có thể nhìn thấy đáy hồ, như chiếc gương khổng lồ để mây trời soi bóng với những gợn sóng lăn tăn trên mặt hồ.
  • Xung quanh hồ là những hàng cây xanh mướt bốn mùa, tỏa bóng xuống hồ. Đặc biệt là hàng liễu rủ xuống như cô thiếu nữ đang soi gương chải tóc.

2. Soạn văn Sự tích hồ gươm phần Đọc hiểu

2.1 Soạn Sự tích Hồ Gươm Câu hỏi giữa bài

1.Ba lần kéo lưới của Lê Thận có điều gì đáng chú ý?

Ba lần kéo lưới của Lê Thận có những điều đáng chú ý sau:

Điều đầu tiên đáng chú ý là sự trùng hợp ngẫu nhiên. Ba lần Lê Thận kéo lưới đều gặp một thanh sắt. Điều này có thể được giải thích là do Lê Thận là người đánh cá, thường xuyên phải kéo lưới trên sông nước. Do đó, việc gặp một thanh sắt trong lưới là điều không quá khó xảy ra. Tuy nhiên, sự trùng hợp này cũng có thể được coi là một điềm báo lành, báo hiệu cho sự xuất hiện của gươm thần.

Điều thứ hai đáng chú ý là sự kiên trì của Lê Thận. Dù ba lần kéo lưới đều gặp một thanh sắt, nhưng Lê Thận không nản lòng, bỏ cuộc. Thay vào đó, anh vẫn tiếp tục kiên trì kéo lưới, cho đến khi tìm được thanh sắt thứ ba, chính là lưỡi gươm thần. Sự kiên trì của Lê Thận là một biểu tượng cho tinh thần dũng cảm, bất khuất của nhân dân ta trong cuộc đấu tranh chống giặc ngoại xâm.

Điều thứ ba đáng chú ý là sự ngẫu nhiên và hợp lý. Việc Lê Thận tìm thấy lưỡi gươm thần là một sự ngẫu nhiên, nhưng sự ngẫu nhiên này lại được giải thích một cách hợp lý. Theo truyền thuyết, lưỡi gươm thần được cho là do Long Vương cho nghĩa quân Lam Sơn mượn để đánh giặc Minh. Do đó, việc Lê Thận tìm thấy lưỡi gươm thần ở sông nước là điều hoàn toàn có thể xảy ra.


>> Khám phá thêm: Viết bài văn kể lại một truyện truyền thuyết hoặc cổ tích


2.Tranh minh họa nhân vật và sự việc gì của truyện?

Minh họa cho nhân vật: Lê Thận và sự việc kéo lưới 3 lần đều chỉ  được duy nhất một thanh sắc ( lưỡi gươm thần)

3.Chú ý những chi tiết kì ảo trong văn bản.

+ Ba lần kéo lưới đều khéo được 1 thanh sắt ( lưỡi gươm)

+ Trong túp lều tối tăm thanh gươm bất ngờ sáng rực hai chữ :” Thuận Thiên”

+ Chuôi gươm nạm ngọc phát sáng rực rỡ trên ngọn cây đa

+ Đem tra gươm vào chuôi thì bất ngờ vừa như in

+ Lưỡi gươm  đột nhiên động đậy.

+ Rùa Vàng ngoi lên đòi gươm.

4.Gươm thần giúp cho nghĩa quân Lê Lợi những gì?

Trong truyện Sự tích Hồ Gươm, gươm thần đã giúp cho nghĩa quân Lê Lợi rất nhiều trong cuộc kháng chiến chống quân Minh xâm lược. Cụ thể, gươm thần đã giúp nghĩa quân Lê Lợi:

Tạo nên sức mạnh tinh thần to lớn. Gươm thần là một biểu tượng của sức mạnh và ý chí của dân tộc Việt Nam. Việc Lê Lợi tìm thấy gươm thần đã tạo nên niềm tin và khí thế cho nghĩa quân Lam Sơn, giúp họ có thêm sức mạnh để chiến đấu chống giặc Minh.

Giúp nghĩa quân Lam Sơn giành được nhiều chiến thắng. Gươm thần có thể chém sắt như chém bùn, giúp nghĩa quân Lam Sơn đánh bại nhiều trận đánh lớn của quân Minh, như trận Bạch Đằng, trận Chi Lăng – Xương Giang,…

Giúp Lê Lợi lên ngôi vua. Sau khi giành chiến thắng, Lê Lợi lên ngôi vua, đặt quốc hiệu là Đại Việt. Gươm thần được coi là báu vật của nhà Lê, được lưu truyền qua nhiều đời.


>> Đọc thêm: Kể lại một truyện truyền thuyết hoặc cổ tích


5.Phần 5 nhằm giải thích điều gì?

Phần 5 giải thích cho tên gọi của Hồ Gươm hay còn là  Hồ Hoàn Kiếm

2.2 Soạn Sự tích Hồ Gươm Câu hỏi cuối bài

Câu 1. Em hãy nêu những sự kiện chính trong truyện Sự tích Hồ Gươm?

Dưới đây là những sự kiện chính trong truyện Sự tích Hồ Gươm:

Lê Lợi là một người có lòng yêu nước, thương dân. Khi giặc Minh xâm lược nước ta, Lê Lợi đã đứng lên lãnh đạo nhân dân khởi nghĩa Lam Sơn.

Lê Lợi lãnh đạo khởi nghĩa Lam Sơn

Trong một lần đi thuyền trên sông, Lê Lợi gặp một cụ già râu tóc bạc phơ, tay cầm thanh kiếm vàng. Cụ già trao thanh kiếm cho Lê Lợi và nói: “Này là gươm thần, ban cho người để giết giặc cứu nước”.

Lê Lợi nhận gươm thần

Với sự giúp đỡ của gươm thần, nghĩa quân Lam Sơn đã đánh bại quân Minh, giành lại độc lập cho dân tộc. Sau khi thắng trận, Lê Lợi lên ngôi vua, đặt quốc hiệu là Đại Việt.

Lê Lợi lên ngôi vua

Một hôm, Lê Lợi cùng các tướng sĩ đi dạo trên hồ Tả Vọng. Bỗng nhiên, rùa vàng hiện lên, đòi lại gươm thần. Lê Lợi hiểu ý trời, bèn trao gươm cho rùa vàng. Rùa vàng vẫy đuôi lặn xuống nước, để lại hồ Tả Vọng xanh biếc.

Câu 2. Trong truyện, nhân vật nào nổi bật? Nhân vật ấy có đặc điểm gì?

Nhân vật nổi bật nhất trong truyện Sự tích Hồ Gươm là Lê Lợi. Lê Lợi là một nhân vật lịch sử có thật, là vị vua sáng lập ra nhà Hậu Lê trong lịch sử Việt Nam. 

Lê Lợi là một người có trí tuệ sáng suốt, tài năng quân sự xuất chúng. Ông đã lãnh đạo nghĩa quân Lam Sơn đánh bại quân Minh trong nhiều trận đánh lớn, giành lại độc lập cho dân tộc. Lê Lợi cũng là một người có đức độ, nhân từ. Ông luôn quan tâm đến đời sống của nhân dân, chăm lo cho việc xây dựng đất nước.

Câu 3. Những chi tiết nào liên quan đến lịch sử? Theo em, những chi tiết nào là hoang đường, kì ảo?

Những chi tiết liên quan đến lịch sử trong truyện Sự tích Hồ Gươm là:

Cuộc kháng chiến chống quân Minh xâm lược. Đây là một sự kiện có thật trong lịch sử Việt Nam, diễn ra từ năm 1418 đến năm 1427. Cuộc kháng chiến do Lê Lợi lãnh đạo đã giành thắng lợi, đánh đuổi quân Minh ra khỏi bờ cõi nước ta.

Nhân vật Lê Lợi. Lê Lợi là một nhân vật lịch sử có thật, là vị vua sáng lập ra nhà Hậu Lê trong lịch sử Việt Nam. Ông là người có lòng yêu nước, thương dân sâu sắc, có trí tuệ sáng suốt, tài năng quân sự xuất chúng.

Những chi tiết hoang đường, kì ảo trong truyện Sự tích Hồ Gươm là:

Gươm thần: Gươm thần là một thanh gươm có phép thuật, được cho là do Long Vương cho nghĩa quân Lam Sơn mượn để đánh giặc Minh.

Rùa vàng: Rùa vàng là một con vật kì ảo, là sứ giả của trời đất, đại diện cho ý chí của dân tộc.

Lưỡi gươm thần xuất hiện trong ba lần kéo lưới của Lê Thận: Đây là một sự trùng hợp ngẫu nhiên, nhưng cũng có thể được coi là một điềm báo lành, báo hiệu cho sự xuất hiện của gươm thần.

Gươm thần giúp nghĩa quân Lam Sơn đánh bại quân Minh: Đây là một chi tiết kì ảo, thể hiện sức mạnh và ý chí của dân tộc Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống giặc Minh xâm lược.

Rùa vàng đòi lại gươm thần: Đây là một chi tiết kì ảo, thể hiện ý nguyện của dân tộc ta muốn hòa bình, độc lập.


>> Khám phá: Tự Đánh Giá 1


Câu 4. Truyện muốn ca ngợi hay giải thích điều gì? Điều ấy có ý nghĩa như thế nào?

Truyện Sự tích Hồ Gươm muốn ca ngợi và giải thích nhiều điều, trong đó có thể kể đến những điều sau:

Cuộc kháng chiến chống quân Minh xâm lược của nhân dân Việt Nam. Truyện ca ngợi tinh thần yêu nước, ý chí kiên cường bất khuất, tinh thần đoàn kết của nhân dân ta trong cuộc đấu tranh chống giặc ngoại xâm.

Vai trò của Lê Lợi trong cuộc kháng chiến chống quân Minh. Truyện ca ngợi Lê Lợi là một vị anh hùng dân tộc, là người có lòng yêu nước, thương dân sâu sắc, có trí tuệ sáng suốt, tài năng quân sự xuất chúng.

Ý nghĩa của gươm thần trong cuộc kháng chiến chống quân Minh. Truyện cho thấy gươm thần là biểu tượng của sức mạnh và ý chí của dân tộc Việt Nam, là yếu tố quan trọng góp phần vào thắng lợi của cuộc kháng chiến chống quân Minh.

Kết thúc hòa bình, độc lập của đất nước. Truyện thể hiện khát vọng hòa bình, độc lập của dân tộc ta.

Với những hướng dẫn soạn bài Sự Tích Hồ Gươm sách Cánh Diều – Ngữ Văn Lớp 6 chi tiết như trên. Hy vọng sẽ giúp các bạn nắm được những ý chính của tác phẩm này. Chúc các bạn có những bài soạn thật tốt, để thuận tiện trong quá trình tiếp thu bài giảng.