Soạn bài Phạm Tuyên và ca khúc mừng chiến thắng
Hướng dẫn soạn bài Phạm Tuyên và ca khúc mừng chiến thắng Sách Cánh Diều – Ngữ Văn Lớp 6 chi tiết, đầy đủ nhất. Thông qua việc thực hành trả lời các câu hỏi trong phần hướng dẫn và bài tập, chúng ta có thể củng cố kiến thức cơ bản về tác phẩm này.
1. Phạm Tuyên và ca khúc mừng chiến thắng phần Chuẩn bị
– Văn bản thuật lại một sự kiện theo mối quan hệ nguyên nhân – kết quả thường bao gồm ba thông tin chính: nguyên nhân – diễn biến – kết quả, nhằm trả lời ba câu hỏi lớn: Vì sao lại xảy ra sự việc ấy?, Sự việc ấy diễn ra thế nào?, Kết quả ra sao?.
– Khi đọc văn bản thông tin thuật lại một sự kiện theo mối quan hệ nguyên nhân – kết quả:
+ Văn bản được đăng ở kienthuc.net.vn – báo điện tử của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kĩ thuật Việt Nam và vào thời điểm 28/04/2013. Thời điểm đó là chuẩn bị kỉ niệm 38 năm Ngày giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước (30-4-1975 – 30-4-2013) và đó là ngày mà Phạm Tuyên sáng tác bài hát cách đây 38 năm.
+ Văn bản thuật lại sự kiện ra đời và phát hành của bài hát Như có Bác trong ngày đại thắng. Sự kiện ấy được nêu ở phần 2 của văn bản.
+ Thứ tự triển khai nguyên nhân, diễn biến và kết quả của sự kiện:
Nguyên nhân: Bản tin chiều ngày 28-4-1975 của Đài Tiếng nói Việt Nam về hành động oanh tạc sân bay Tân Sơn Nhất của phi công Nguyễn Thành Trung là cú hích quan trọng cho sự ra đời bài hát Như có Bác trong ngày đại thắng.
Quá trình sáng tác: Trong nguồn cảm hứng dào dạt, hai tiếng đồng hồ sau bài hát được hoàn thành, không cần chỉnh sửa một câu
Quá trình phổ biến bài hát:
○ Khi tác giả đưa hội đồng duyệt thì mọi người lùi và để dành đến 7/5 kỉ niệm Chiến thắng Điện Biên Phủ.
○ Không ngờ thắng lợi đến nhanh thế, cờ đỏ sao vàng tung bay trên nóc Dinh Độc Lập, giám đốc Đài Tiếng nói Việt Nam yêu cầu tác giả ra một bài mới nhân dịp giải phóng miền Nam.
○ Tác giả lập tức đưa luôn bài hát mình vừa sáng tác và được đi thu thanh.
○ Suốt đêm hôm ấy, mỗi đọc tin chiến thắng đều phát thanh bài hát đó.
+ Các yếu tố như nhan đề, sa pô, đề mục, hình ảnh,… trong văn bản có tác dụng thuật lại các sự kiện theo trật tự thời gian, trình bày một cách khoa học, dễ hiểu, sinh động thu hút người đọc và giúp họ ghi nhớ, nắm bắt những sự kiện chính.
+ Ý nghĩa của việc thuật lại kiện ra đời và phát hành của bài hát Như có Bác trong ngày đại thắng giúp người đọc hình dung được cả một quá trình dẫn đến sự kiện đó và từ đó nắm được cảm xúc vỡ òa của tác giả khi sáng tác bài hát, ý nghĩa bài hát đối với người dân Việt Nam.
– Đọc trước văn bản Phạm Tuyên và ca khúc mừng chiến thắng; tìm hiểu thêm về nhạc sĩ Phạm Tuyên, bài hát Như có Bác trong ngày đại thắng và Chiến thắng 30-4-1975:
+ Phạm Tuyên sinh ngày 12 tháng 1 năm 1930 là một nhạc sĩ nổi tiếng người Việt Nam quê ở Hải Dương, cựu Chủ tịch Hội Âm nhạc Hà Nội. Ông có sáng tác nhiều cho lớp trẻ. Nhiều bài hát thiếu nhi đã trở thành bài truyền thống qua nhiều thế hệ như: Tiến lên đoàn viên, Chiếc đèn ông sao,… Ông còn viết nhiều bài cho tạp chí, Đài phát thanh và truyền hình giới thiệu về thẩm mỹ âm nhạc, về tác giả và tác phẩm, là người đề xướng và chỉ đạo nhiều cuộc thi mang tính chất toàn quốc.
+ Bài hát Như có Bác trong ngày đại thắng được chọn để phát vào chương trình thời sự đặc biệt lúc 17h khi Việt Nam chính thức công bố tin giải phóng miền Nam trước toàn thế giới. Bài hát có giai điệu giản dị, gần gũi, lời ca ngắn gọn, súc tích, cả nhan đề và lời chưa đến 60 từ, chính vì vậy bài hát được phổ biến một cách rộng rãi ở Việt Nam và nước bạn.
+ Chiến thắng 30-4-1975: là sự kiện Quân đội Nhân dân Việt Nam và Quân Giải phóng miền Nam tiến vào thành phố Sài Gòn, Tổng thống Việt Nam Cộng hòa Dương Văn Minh cùng nội các tuyên bố đầu hàng vô điều kiện Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam vào 11 giờ 30 phút sáng ngày 30 tháng 4 năm 1975.
>> Khám phá thêm: Soạn bài điều gì giúp bóng đá Việt Nam chiến thắng
2. Phạm Tuyên và ca khúc mừng chiến thắng phần Đọc hiểu
a. Trước khi đọc
Câu hỏi trang 91 SGK Ngữ văn 6 tập 2: Chú ý thời điểm đăng bài báo.
Bài báo được đăng vào ngày 28 tháng 4 năm 2013, tức là 38 năm sau ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30 tháng 4 năm 1975).
Ý nghĩa của thời điểm đăng bài báo:
Thời điểm đăng bài báo có ý nghĩa rất quan trọng. Nó cho thấy bài báo được viết nhân dịp kỷ niệm 38 năm ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. Đây là một thời điểm vô cùng quan trọng đối với dân tộc Việt Nam, là dịp để chúng ta ôn lại những chiến công hào hùng của dân tộc, đồng thời thể hiện niềm tự hào, niềm vui sướng trước những thành quả đạt được.
Câu hỏi trang 91 SGK Ngữ văn 6 tập 2: Nêu tác dụng của sa pô bài báo.
Sa pô bài báo có tác dụng thu hút sự chú ý của người đọc, giúp người đọc nắm được nội dung chính của bài báo. Sa pô bài báo “Như có Bác trong ngày vui đại thắng – Ca khúc bất tử của nhạc sĩ Phạm Tuyên” đã thể hiện được nội dung chính của bài báo, đó là ca ngợi ca khúc “Như có Bác trong ngày vui đại thắng” của nhạc sĩ Phạm Tuyên.
Câu hỏi trang 91 SGK Ngữ văn 6 tập 2: Các dấu ngoặc kép trong phần 2 dùng để làm gì?
Các dấu ngoặc kép trong phần 2 dùng để dẫn lời của nhạc sĩ Phạm Tuyên. Tác giả sử dụng dấu ngoặc kép để thể hiện sự tôn trọng đối với lời nói của nhạc sĩ Phạm Tuyên, đồng thời giúp người đọc dễ dàng nhận biết đâu là lời nói của nhạc sĩ Phạm Tuyên.
Câu hỏi trang 91 SGK Ngữ văn 6 tập 2: Chỉ ra câu văn nói về nguyên nhân chính dẫn đến sự ra đời của bài hát.
Câu văn nói về nguyên nhân chính dẫn đến sự ra đời của bài hát là:
“Lúc ấy, tôi đang theo dõi diễn biến của chiến dịch Hồ Chí Minh trên Đài Tiếng nói Việt Nam. Khi nghe tin chiến thắng đã đến, tôi như vỡ òa trong niềm vui sướng. Tôi muốn viết ngay một bài hát ca ngợi chiến thắng, ca ngợi Bác Hồ kính yêu.”
>> Đọc thêm: Thực hành tiếng Việt 9
b. Sau khi đọc
Câu 1: Văn bản Phạm Tuyên và ca khúc mừng chiến thắng thuật lại sự kiện gì?
Văn bản Phạm Tuyên và ca khúc mừng chiến thắng thuật lại sự kiện nhạc sĩ Phạm Tuyên sáng tác bài hát Như có Bác trong ngày đại thắng.
Câu 2: Chỉ ra bố cục của văn bản và xác định nội dung chính của mỗi phần.
Bố cục của văn bản gồm 3 phần:
Phần 1 (từ đầu đến “tiếng reo vui của chiến thắng”): Giới thiệu nhạc sĩ Phạm Tuyên và hoàn cảnh sáng tác bài hát.
Phần 2 (từ “Bác Hồ ơi” đến “tiếng hát của nhân dân”) : Quá trình sáng tác và phổ biến bài hát.
Phần 3 (còn lại): Niềm tự hào của tác giả về bài hát.
Câu 3: Tìm trong văn bản những nguyên nhân dẫn đến sự ra đời của bài hát Như có Bác trong ngày đại thắng.
Những nguyên nhân dẫn đến sự ra đời của bài hát Như có Bác trong ngày đại thắng là:
Hoàn cảnh lịch sử đặc biệt: Ngày 30 tháng 4 năm 1975, quân ta giải phóng Sài Gòn, thống nhất đất nước. Đây là một sự kiện trọng đại của dân tộc, là niềm vui sướng, tự hào của toàn dân tộc.
Tình cảm của nhạc sĩ Phạm Tuyên đối với Bác Hồ: Nhạc sĩ Phạm Tuyên là một người yêu nước, yêu dân, có tình cảm sâu sắc đối với Bác Hồ. Bác Hồ là người đã lãnh đạo nhân dân Việt Nam vượt qua bao khó khăn, gian khổ để giành độc lập, tự do.
Câu 4: Những biểu hiện nào cho thấy bài hát Như có Bác trong ngày đại thắng “có số phận đặc biệt”?
Những biểu hiện cho thấy bài hát Như có Bác trong ngày đại thắng “có số phận đặc biệt” là:
Ca khúc được sáng tác trong một hoàn cảnh đặc biệt, gắn liền với một sự kiện trọng đại của dân tộc.
Ca khúc được viết bởi một nhạc sĩ tài năng, giàu cảm xúc.
Ca khúc được thể hiện bởi nhiều ca sĩ nổi tiếng, góp phần làm nên thành công của ca khúc.
Ca khúc đã trở thành một trong những bài hát bất hủ của dân tộc Việt Nam, được lưu truyền rộng rãi trong nhiều thế hệ.
Câu 5: Câu nói của nhạc sĩ Phạm Tuyên ở cuối bài nhằm khẳng định điều gì?
Câu nói của nhạc sĩ Phạm Tuyên ở cuối bài nhằm khẳng định rằng bài hát Như có Bác trong ngày đại thắng là một bài hát bất tử, là niềm tự hào của dân tộc Việt Nam. Ca khúc đã đi theo năm tháng, gắn liền với những khoảnh khắc lịch sử hào hùng của dân tộc, và sẽ mãi mãi là nguồn động viên, khích lệ tinh thần của các thế hệ người Việt Nam.
>> Khám phá: Những phát minh tình cờ và bất ngờ
Câu 6: Hãy nghe hoặc hát bài Như có Bác trong ngày đại thắng và viết lại suy nghĩ, cảm xúc của em (trong khoảng 5 – 6 dòng) về bài hát.
Sau khi nghe hoặc hát bài Như có Bác trong ngày đại thắng, em có suy nghĩ và cảm xúc như sau:
Bài hát Như có Bác trong ngày đại thắng là một bài hát có giai điệu hùng tráng, hào hùng, ca ngợi chiến thắng vĩ đại của dân tộc. Ca khúc đã thể hiện được niềm vui sướng, tự hào của toàn dân tộc khi đất nước thống nhất. Bài hát cũng thể hiện được tình cảm sâu sắc của nhân dân Việt Nam đối với Bác Hồ kính yêu.
Em rất yêu thích bài hát này và coi đây là một trong những bài hát bất hủ của dân tộc Việt Nam. Mỗi khi nghe bài hát, em lại nhớ về những ngày tháng hào hùng của dân tộc, và càng thêm yêu quê hương, đất nước.
Với những hướng dẫn Soạn bài Phạm Tuyên và ca khúc mừng chiến thắng – Sách Cánh Diều Ngữ Văn Lớp 6 chi tiết như trên. Hy vọng sẽ giúp các bạn nắm được những ý chính của tác phẩm này. Chúc các bạn có những bài soạn thật tốt, để thuận tiện trong quá trình tiếp thu bài giảng.
