Soạn bài Ôn tập về luận điểm
Hướng dẫn Soạn bài Ôn tập về luận điểm SGK Ngữ văn 8 trong bài viết dưới đây sẽ giúp bạn phân tích, tìm hiểu về bài học một cách toàn diện nhất.
KIẾN THỨC Cơ BẢN
Luận điểm trong bài văn nghị luận là những tư tưởng, quan điểm, chủ trương mà người viết (nói) nêu ra ở trong bài.
Luận điểm cần phải chính xác, rõ ràng, phù hợp với yêu cầu giải quyết vấn đề và đủ để làm sáng tỏ vấn đề được đặt ra.
Trong bài văn nghị luận, luận điểm là một hệ thống: có luận điểm chính và luận điểm phụ.
Các luận điểm trong một bài văn vừa cần liên kết chặt chẽ, lại vừa cần có sự phân biệt với nhau. Các luận điểm phải được sắp xếp hợp lý; luận điểm nêu trước chuẩn bị cơ sở cho luận điểm nêu sau, còn luận điểm nêu sau dẫn đến luận điểm kết luận.
HƯỚNG DẪN TÌM HiỂU CÂU HỎI PHẦN BÀI HỌC
KHÁI NIỆM VỀ LUẬN ĐiỂM
Định nghĩa về luận điểm và chọn phương án đúng
+ Luận điểm là ý kiến thể hiện tư tưởng, quan điểm của bài văn được nêu ra dưới hình thức câu khẳng định (hay phủ định), được diễn đạt sáng tỏ, dễ hiểu, nhất quán. Luận điểm là linh hồn của bài viết, nói thống nhất các đoạn văn thành một khối. Luận điểm phải đúng đắn, chân thực đáp ứng nhu cầu thực tế thì mới có sức thuyết phục.
+ Trong ba câu trả lời câu c là câu đúng.
2a. Bài Tinh thần yêu nước của nhân dân ta có ba luận điểm
Luận điểm 1: lịch sử ta có rất nhiều cuộc kháng chiến vĩ đại chứng tỏ tình yêu nước của nhân dân ta.
Luận điểm 2: đồng bào ta ngày nay rất xứng đáng với tổ tiên ta ngày trước.
Luận điểm 3: bổn phận của chúng ta là làm cho những của quý kín đáo ấy đều được đưa ra trưng bày.
2b. Có bạn cho rằng bài “Chiếu dời đô” của Lý Công uẩn gồm hai luận điểm.
Luận điểm 1: Lí do cần dời đô.
Luận điểm 2: Lí do có thể coi thành Đại La là kinh đô bậc nhất của đế vương muôn đời.
Xác định luận điểm như vậy là không đúng vì đó không phải là những ý kiến, những quan điểm mà là bố’ cục của bài viết.
MỐI QUAN HỆ GIỮA LUẬN ĐIỂM VỚI VẤN ĐỀ CẦN GIẢI QUYẾT TRONG BÀI VĂN NGHỊ LUẬN
a)
+ Vấn đề được đặt ra trong bài “Tinh thần yêu nước của nhân dân ta” của Chủ tịch Hồ Chí Minh chính ở ngay nhan đề của bài viết mà Bác đã đặt.
+ Nếu trong bài văn tác giả chỉ đưa ra luận điểm ‘’Đồng bào ta ngày nay có lòng yêu nước nồng nàn’”? thì không thể làm sáng tỏ được vấn đề đặt ra. Vì vấn đề cần sáng tỏ cần có cả xưa và nay.
b)
Trong bài “Chiếu dời đô” của Lý Công uẩn, nếu chỉ đưa ra luận điểm: “Các triều đại trước đây đã có nhiều lần thay đổi kinh đô” thì mục đích của nhà văn khi ban chiếu không thể đạt được. Vì chưa thuyết phục được nhân dân những lợi thế của thành Đại La trong việc phát triển đất nước. Đó mới chính là lý do chủ yếu để dời đô.
Qua việc phân tích hai ví dụ trên ta có thể rút ra mối quan hệ giữa luận điểm và yêu cầu cần giải quyết là: luận điểm chính xác rõ ràng, phù hợp với yêu cầu giải quyết vấn đề và đủ để làm sáng tỏ vấn đề đặt ra.
- MỐI QUAN HỆ GIỮA CÁC LUẬN ĐIỂM TRONG BÀI VĂN NGHỊ LUẬN
Để viết bài tập làm văn theo đề bài: “Hãy trình bày rõ vì sao chúng ta cần phải đổi mới phương pháp học tập”. Chúng ta nên chọn hệ thống luận điểm (1): vì sự hợp lí, chính xác và có sức thuyết phục.
Qua hai hệ thống luận điểm đã cho ta rút ra mối quan hệ giữa các luận điểm trong bài văn nghị luận cần đạt các yêu cầu sau:
Phải có sự liên kết chặt chẽ.
Phân biệt rành mạch các ý với nhau không bị trùng lặp.
Được sắp xếp theo một trình tự hợp lí, luận điểm trước chuẩn bị cơ sở cho luận điểm nêu sau, còn luận điểm nêu sau dẫn tới kết luận.
HƯỚNG DẪN LUYỆN TẬP
Câu 1. Đoạn văn sau đây nêu lên luận điểm “Nguyễn Trãi là người anh hùng dân tộc” hay luận điểm “Nguyễn Trãi như một ông tiên ở trong toà ngọc”. Hãy giải thích?
+ **Đoạn văn nêu lên luận điểm “Nguyễn Trãi là người anh hùng dân tộc” không phải nêu luận điểm “Nguyễn Trãi như một ông tiên”**.
+ **Lý do:**
Trong đoạn văn đã có luận điểm phủ nhận: “Nguyễn Trãi không phải là ông tiên”.
+ **Các luận điểm trong bài:**
- Nguyễn Trãi suốt đời tận tụy cho một lý tưởng cao quý.
- Nguyễn Trãi là khí phách và tinh hoa của dân tộc.
- Nguyễn Trãi xứng đáng với lòng khâm phục của chúng ta.
Tất cả các luận điểm trên đều nhằm làm sáng tỏ cho luận điểm “Nguyễn Trãi là người anh hùng dân tộc”.
*Chú ý: Chỉnh sửa nhẹ nhàng để làm cho cấu trúc câu rõ ràng và giữ nguyên ý nghĩa của bản gốc.*
Câu 2. Nếu phải viết một bài tập làm văn để giải thích vì sao có thể nói rằng giáo dục là chìa khóa của tương lai thì em sẽ chọn luận điểm nào trong số các luận điểm sau đây? Và sắp xếp các luận điểm theo trình tự nào?
Hệ thống luận điểm nên chọn:
- *Giáo dục làm tăng sự nhận thức của con người,** đó là yếu tố quyết định điều chỉnh sự gia tăng dân số, việc bảo vệ môi trường, đặc biệt là giải phóng con người.
- **Giáo dục sẽ đào tạo ra những thế hệ có đủ trí tuệ tâm hồn để xây dựng xã hội trong tương lai.**
- **Do đó, giáo dục sẽ là chìa khóa cho sự phát triển đi lên của đất nước.**
*Chú ý: Câu chuyển giao giữa các luận điểm được thêm vào để tạo sự liên kết hợp lý giữa chúng. Câu kết luận giúp tạo nên một hệ thống luận điểm có sự logic và mạch lạc.*
Với những hướng dẫn Soạn bài Ôn tập về luận điểm SGK Ngữ văn 8 chi tiết như trên. Hy vọng sẽ giúp các bạn nắm được những ý chính của bài học này. Chúc các bạn có những bài soạn thật tốt, để thuận tiện trong quá trình tiếp thu bài giảng.
