Soạn bài Những Cánh Buồm

Hướng dẫn soạn bài Những Cánh Buồm – Sách Chân Trời Sáng Tạo Ngữ Văn 6 (tập 2) chi tiết, đầy đủ nhất. Thông qua việc thực hành trả lời các câu hỏi trong phần hướng dẫn và bài tập, chúng ta có thể củng cố kiến thức cơ bản về tác phẩm này.

Câu hỏi (trang 28 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

Gia đình là nơi chúng ta gắn bó và có nhiều kỉ niệm. Hãy nhớ lại một kỉ niệm sâu sắc giữa em và người thân để chia sẻ với các bạn trong lớp?

Kỉ niệm sâu sắc nhất giữa em và người thân là lần em được đi du lịch cùng gia đình đến Đà Nẵng. Đó là vào dịp hè năm em học lớp 6.

Hôm đó, cả nhà em dậy sớm để chuẩn bị cho chuyến đi. Mẹ em nấu rất nhiều món ăn ngon để mang theo, còn bố em thì lo thu xếp đồ đạc. Em thì háo hức không biết Đà Nẵng có đẹp như trong tưởng tượng của mình hay không.

Sau một chuyến đi dài, cuối cùng chúng em cũng đến được Đà Nẵng. Em ngỡ ngàng trước vẻ đẹp của thành phố biển xinh đẹp này. Biển xanh trong, cát trắng mịn, những hàng dừa xanh mát,… Tất cả đều khiến em cảm thấy vô cùng thích thú.

Cả nhà em cùng nhau vui chơi suốt cả ngày. Mẹ em thì đi mua sắm, bố em thì đi thăm thú các địa danh nổi tiếng, còn em và em trai thì đi tắm biển. Chúng em cùng nhau chơi đùa, nô đùa dưới biển thật vui vẻ và thoải mái.

Chiều tối, cả nhà em cùng nhau ăn tối và đi dạo trên biển. Bầu trời lúc đó thật đẹp, những ánh sao lấp lánh trên nền trời xanh thẳm. Chúng em cùng nhau ngắm sao và trò chuyện thật vui vẻ.

Ngày hôm sau, cả nhà em cùng nhau đi thăm chùa Linh Ứng. Chùa Linh Ứng là một ngôi chùa nổi tiếng ở Đà Nẵng, với tượng phật Bà Quan Âm cao nhất Việt Nam. Em cảm thấy vô cùng linh thiêng khi được đặt chân đến ngôi chùa này.

Chuyến đi du lịch Đà Nẵng kết thúc, nhưng những kỉ niệm đẹp đẽ vẫn còn đọng mãi trong tâm trí em. Đó là một chuyến đi đầy ý nghĩa, giúp em gắn kết hơn với gia đình và yêu mến Đà Nẵng hơn.

Em biết ơn bố mẹ đã cho em có một chuyến đi chơi đáng nhớ như vậy. Em sẽ cố gắng học tập thật tốt để bố mẹ vui lòng và có thể cùng gia đình đi du lịch nhiều hơn nữa.

Kỉ niệm này đã giúp em hiểu được rằng gia đình là nơi quan trọng nhất đối với mỗi người. Gia đình là nơi cho ta tình yêu thương, sự che chở và là chỗ dựa vững chắc trong cuộc sống.

Câu 1 (trang 28 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

Em hình dung như thế nào về hình ảnh người cha và con qua câu thơ “Cha dắt con đi dưới ánh mai hồng/ Nghe con bước lòng vui phơi phới“?

Qua câu thơ “Cha dắt con đi dưới ánh mai hồng/ Nghe con bước lòng vui phơi phới”, em hình dung ra hình ảnh một buổi sáng đẹp trời, ánh nắng mai hồng rực rỡ, biển xanh rì, sóng vỗ rì rào. Trên nền thiên nhiên tươi đẹp ấy, một người cha dắt tay đứa con nhỏ của mình đi dạo. Người cha cao lớn, vạm vỡ, khoác trên mình chiếc áo sơ mi trắng, quần tây đen, đi đôi giày da bóng loáng. Đứa con nhỏ, có lẽ mới vài tuổi, khoác trên mình chiếc áo khoác mỏng màu xanh, chân đi đôi dép xốp.

Cả hai cha con cùng nhau bước đi trên bờ biển, dưới ánh nắng mai hồng. Người cha nhẹ nhàng nắm lấy tay con, dẫn con đi. Đứa con nhỏ bước từng bước nhỏ, đôi chân còn chưa vững vàng. Người cha khẽ cúi xuống, quan sát từng bước chân của con, để con không bị ngã.

Nghe tiếng con bước, lòng người cha tràn ngập niềm vui. Ông cảm thấy hạnh phúc khi được cùng con đi dạo, được ngắm nhìn con lớn lên từng ngày. Ông mong muốn sẽ luôn có thể ở bên con, cùng con khám phá thế giới rộng lớn.

Câu thơ “Cha dắt con đi dưới ánh mai hồng/ Nghe con bước lòng vui phơi phới” đã thể hiện tình yêu thương của người cha dành cho con. Tình yêu thương ấy thật giản dị, nhưng cũng thật sâu sắc và thiêng liêng.

Câu 2 (trang 29 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

Theo em, bài thơ này có gì độc đáo? Nét độc đáo ấy được thể hiện qua những từ ngữ, hình ảnh, biện pháp tu từ nào?

Bài thơ “Những cánh buồm” của nhà thơ Hoàng Trung Thông là một bài thơ độc đáo trong nền thơ ca Việt Nam. Nét độc đáo của bài thơ được thể hiện qua những từ ngữ, hình ảnh, biện pháp tu từ sau:

• Từ ngữ:

Từ ngữ trong bài thơ được sử dụng rất giản dị, mộc mạc, nhưng cũng rất tinh tế, giàu ý nghĩa. Một số từ ngữ tiêu biểu như: “cánh buồm”, “trắng”, “mênh mông”, “xa xôi”, “chân trời”, “sóng”, “biển”, “trắng xóa”, “trời”, “bố”, “con”, “trầm ngâm”, “trỏ”, “mượn”, “đi”, “rồi”.

• Hình ảnh:

Hình ảnh trong bài thơ cũng rất độc đáo, giàu sức biểu cảm. Hình ảnh “những cánh buồm trắng” là hình ảnh trung tâm của bài thơ, gợi lên một vẻ đẹp tươi sáng, trong trẻo, tràn đầy sức sống. Hình ảnh “mênh mông biển xanh” gợi lên một không gian rộng lớn, bao la. Hình ảnh “xa xôi chân trời” gợi lên một khát vọng vươn tới những điều lớn lao, cao cả.

• Biện pháp tu từ:

Biện pháp tu từ được sử dụng trong bài thơ cũng rất đa dạng, góp phần tạo nên sự độc đáo cho bài thơ. Một số biện pháp tu từ tiêu biểu như:

• So sánh: “những cánh buồm trắng” so sánh với “bông hoa”, “con chim hải âu”.
• Ẩn dụ: “những cánh buồm trắng” là ẩn dụ cho khát vọng vươn tới những điều lớn lao, cao cả của tuổi trẻ.
• Nhịp điệu:

Nhịp điệu của bài thơ rất nhẹ nhàng, êm ái, phù hợp với nội dung của bài thơ.

Nhìn chung, bài thơ “Những cánh buồm” là một bài thơ độc đáo, mang đậm dấu ấn cá nhân của tác giả. Nét độc đáo của bài thơ được thể hiện qua những từ ngữ, hình ảnh, biện pháp tu từ sáng tạo, mới lạ.

Dưới đây là một số ý kiến cụ thể hơn về nét độc đáo của bài thơ:

• Từ ngữ:

Từ ngữ trong bài thơ được sử dụng rất giản dị, mộc mạc, nhưng cũng rất tinh tế, giàu ý nghĩa. Ví dụ, từ “cánh buồm” là một từ ngữ quen thuộc, nhưng trong bài thơ của Hoàng Trung Thông, nó được sử dụng với một ý nghĩa mới, đó là tượng trưng cho khát vọng vươn tới những điều lớn lao, cao cả của tuổi trẻ.

• Hình ảnh:

Hình ảnh trong bài thơ cũng rất độc đáo, giàu sức biểu cảm. Ví dụ, hình ảnh “những cánh buồm trắng” là một hình ảnh rất đẹp, gợi lên một vẻ đẹp tươi sáng, trong trẻo, tràn đầy sức sống. Hình ảnh này cũng là hình ảnh trung tâm của bài thơ, thể hiện khát vọng vươn tới những điều lớn lao, cao cả của tuổi trẻ.

• Biện pháp tu từ:

Biện pháp tu từ được sử dụng trong bài thơ cũng rất đa dạng, góp phần tạo nên sự độc đáo cho bài thơ. Ví dụ, biện pháp so sánh được sử dụng rất sáng tạo trong bài thơ. Tác giả so sánh “những cánh buồm trắng” với “bông hoa”, “con chim hải âu”. Những so sánh này vừa mang tính hiện thực, vừa mang tính tượng trưng, góp phần thể hiện vẻ đẹp của “những cánh buồm trắng” và khát vọng vươn tới những điều lớn lao, cao cả của tuổi trẻ.

• Nhịp điệu:

Nhịp điệu của bài thơ rất nhẹ nhàng, êm ái, phù hợp với nội dung của bài thơ. Nhịp điệu này tạo nên một cảm giác thư thái, nhẹ nhàng cho người đọc, giúp người đọc dễ dàng cảm nhận được vẻ đẹp của “những cánh buồm trắng” và khát vọng vươn tới những điều lớn lao, cao cả của tuổi trẻ.

Câu 3 (trang 29 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

Bài thơ có chứa các yếu tố miêu tả và tự sự không? Nếu có em hãy chỉ ra và phân tích tác dụng của các yếu tố đó?

Có, bài thơ “Những cánh buồm” của nhà thơ Hoàng Trung Thông chứa các yếu tố miêu tả và tự sự.

Yếu tố miêu tả:

• Cảnh biển:
  • Buổi sáng sớm, ánh mặt trời rực rỡ, biển xanh mênh mông, cát mịn.
  • Những con sóng bạc đầu vỗ vào bờ.
• Cánh buồm trắng:
  • Trắng xóa, dập dờn trên sóng nước.
  • Như bông hoa, như con chim hải âu.

Yếu tố tự sự:

• Cuộc trò chuyện của hai cha con:
  • Cha trả lời thắc mắc của con về những cánh buồm.
  • Cha chia sẻ ước mơ tuổi trẻ của mình.

Tác dụng của các yếu tố miêu tả và tự sự:

• Yếu tố miêu tả:
  • Giúp người đọc hình dung được khung cảnh buổi sáng sớm trên biển, cũng như hình ảnh của những cánh buồm trắng.
  • Tạo nên một không gian tươi sáng, trong trẻo, tràn đầy sức sống.
  • Gợi lên khát vọng vươn tới những điều lớn lao, cao cả của tuổi trẻ.
• Yếu tố tự sự:
  • Giúp người đọc hiểu được tâm tư, tình cảm của hai cha con.
  • Thể hiện tình cảm yêu thương, gắn bó của hai cha con.
  • Gợi lên khát vọng vươn tới những điều lớn lao, cao cả của tuổi trẻ.

Có thể nói, yếu tố miêu tả và tự sự trong bài thơ “Những cánh buồm” đã góp phần tạo nên thành công của bài thơ. Các yếu tố này giúp người đọc hiểu được nội dung, ý nghĩa của bài thơ một cách sâu sắc hơn.

Câu 4 (trang 29 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

Tình cảm của hai cho con được thể hiện như thế nào trong bài thơ? Điều ấy gợi cho em suy nghĩ gì về tình cảm gia đình?

Tình cảm của hai cha con trong bài thơ “Những cánh buồm” được thể hiện một cách chân thành, giản dị và sâu sắc.

• Tình yêu thương, gắn bó:

Ở khổ thơ đầu, hình ảnh hai cha con bước đi trên cát, ánh mặt trời rực rỡ, biển xanh mênh mông, cát mịn đã gợi lên một khung cảnh buổi sáng sớm trên biển thật tươi đẹp, trong trẻo. Trong khung cảnh ấy, hình ảnh hai cha con cùng nhau đi dạo, trò chuyện càng khiến cho tình cảm của họ thêm gắn bó, yêu thương.

• Sự thấu hiểu, sẻ chia:

Trong cuộc trò chuyện của hai cha con, người con đã thắc mắc về những cánh buồm trắng. Cha đã trả lời thắc mắc của con một cách ân cần, chu đáo. Người cha cũng chia sẻ ước mơ tuổi trẻ của mình với con. Điều này cho thấy người cha là một người thấu hiểu, sẻ chia với con.

• Sự tiếp nối ước mơ:

Người con đã nói với cha rằng mình cũng muốn được đi xa, khám phá những chân trời mới. Điều này cho thấy người con đã tiếp nối ước mơ của cha. Tình cảm của hai cha con đã được tiếp nối từ thế hệ này sang thế hệ khác, thể hiện sự gắn kết bền chặt của gia đình.

Tình cảm của hai cha con trong bài thơ gợi cho em suy nghĩ về tình cảm gia đình. Tình cảm gia đình là tình cảm thiêng liêng, cao quý nhất trong cuộc đời mỗi con người. Đó là tình cảm gắn bó, yêu thương, thấu hiểu và sẻ chia giữa những người trong gia đình. Tình cảm gia đình là động lực, là chỗ dựa vững chắc cho mỗi người trong cuộc sống.

Mỗi người chúng ta cần trân trọng tình cảm gia đình, gìn giữ và xây dựng tình cảm gia đình ngày càng thêm bền chặt.

Câu 5 (trang 29 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

Em nhận xét như thế nào về tình cảm, cảm xúc của tác giả thế hiện qua bài thơ?

Tình cảm, cảm xúc của tác giả thể hiện qua bài thơ “Những cánh buồm” là tình yêu thương, gắn bó với gia đình, quê hương, đất nước và khát vọng vươn tới những điều lớn lao, cao cả của tuổi trẻ.

Tình yêu thương, gắn bó với gia đình được thể hiện qua hình ảnh hai cha con cùng nhau đi dạo trên biển buổi sáng sớm. Trong khung cảnh thiên nhiên tươi đẹp, hai cha con trò chuyện, tâm sự với nhau. Người cha ân cần trả lời thắc mắc của con về những cánh buồm trắng, cũng như chia sẻ ước mơ tuổi trẻ của mình. Người con cũng thể hiện tình yêu thương, gắn bó với cha bằng cách lắng nghe và thấu hiểu những tâm tư, tình cảm của cha.

Tình yêu quê hương, đất nước được thể hiện qua hình ảnh những cánh buồm trắng. Những cánh buồm trắng như biểu tượng cho khát vọng vươn tới những điều lớn lao, cao cả của tuổi trẻ. Người cha muốn con mình được như những cánh buồm trắng, vươn lên, vượt qua mọi khó khăn, thử thách để khám phá những chân trời mới.

Khát vọng vươn tới những điều lớn lao, cao cả của tuổi trẻ được thể hiện qua hình ảnh những cánh buồm trắng và câu nói của người con: “Cha mượn cho con buồm trắng nhé/ Để con đi mãi đến nơi xa”. Câu nói này thể hiện mong muốn được khám phá những chân trời mới của tuổi trẻ. Đó là khát vọng chính đáng và cao đẹp của tuổi trẻ.

Tình cảm, cảm xúc của tác giả thể hiện qua bài thơ “Những cánh buồm” là tình cảm chân thành, giản dị và sâu sắc. Tình cảm ấy được thể hiện qua những hình ảnh thơ đẹp đẽ, giàu ý nghĩa. Bài thơ đã để lại trong lòng người đọc những cảm xúc sâu lắng về tình cảm gia đình, quê hương, đất nước và khát vọng vươn tới những điều lớn lao, cao cả của tuổi trẻ.

Với những hướng dẫn soạn bài Những Cánh Buồm – Sách Chân Trời Sáng Tạo Ngữ Văn 6 (tập 2) chi tiết như trên. Hy vọng sẽ giúp các bạn nắm được những ý chính của tác phẩm này. Chúc các bạn có những bài soạn thật tốt, để thuận tiện trong quá trình tiếp thu bài giảng.