Soạn bài Giới thiệu một tác phẩm thơ
Hướng dẫn Soạn bài Giới thiệu một tác phẩm thơ – Sách Cánh Diều Lớp 11 chi tiết, đầy đủ nhất. Thông qua việc thực hành trả lời các câu hỏi trong phần hướng dẫn và bài tập, chúng ta có thể củng cố kiến thức cơ bản về tác phẩm này.
1) Định hướng
a) Giới thiệu một tác phẩm thơ là thuyết trình trước người nghe sự độc đáo về nội dung (đề tài, chủ đề, cảm xúc, tư tưởng…) và nghệ thuật (cấu tứ, cách xây dựng hình ảnh thơ, cách sử dụng ngôn từ….) của bài thơ, đồng thời, cho thấy phong cách độc đáo của tác của thể hiện qua bài thơ đó.
b) Để giới thiệu một tác phẩm thơ, các em cần lưu ý.
– Lựa chọn được bài thơ có giá trị độc đáo về nội dung và nghệ thuật, tiêu biểu cho phong cách nghệ thuật của tác giả.
– Chuẩn bị các phương tiện như tranh. anh, video và máy chiếu, màn hình (nếu có).
– Xác định thời lượng và người nghe bài giới thiệu để có cách thuyết trình phù hợp.
2) Thực hành
Bài tập: Hãy giới thiệu một bài thơ có yếu tố tượng trưng mà em tâm đắc.
a) Chuẩn bị
– Đọc kĩ đề bài và xác định yêu cầu của đề.
– Lựa chọn bài thơ có yếu tố tượng trưng mà em tâm đắc để giới thiệu với mọi người. Ví dụ bài Đây mùa thu tới (Xuân Diệu), Đây thôn Vĩ Dạ (Hàn Mặc Tử), hoặc một bài thơ tự chọn.
– Văn bản bài thơ được trình bày trên giấy hoặc trên trang trình chiếu của máy tính (slide) có hình ảnh, sơ đồ (nếu cần thiết) và các phương tiện hỗ trợ (bức tranh, bài hát,..) phù hợp với bài thơ.
– Tìm hiểu những bài thơ có cùng chủ để, so sánh để nhận ra nét độc đáo của bài thơ cần giới thiệu.
– Tập đọc diễn cảm bài thơ.
b) Tìm ý và lập dàn ý
– Tìm ý cho bài giới thiệu bằng cách đặt và trả lời các câu hỏi sau:
+ Hoàn cảnh ra đời của bài thơ có gì đặc biệt?
+ Những đặc sắc về nội dung của bài thơ là gì? Bài thơ thể hiện tâm trạng, cảm xúc gì của tác giả
+ Hình thức của bài thơ có gì độc đảo? Tác dụng của các yếu tố hình thức này”.
– Yếu tố (nội dung hay hình thức) nào để lại trong em ấn tượng sâu đậm nhất? Vì sao?
+ Những chi tiết nào có thể liên tưởng, so sánh với các bài thơ khác để làm nổi bật sự độc đáo của bài thơ?
– Lập dàn ý cho bài giới thiệu bằng cách lựa chọn, sắp xếp các ý theo bố cục ba phần:
Mở đầu | Giới thiệu nhan đề bài thơ, tên tác giả, đề tài của bài thơ, lí do mà em lựa chọn để giới thiệu bài thơ. |
Nội dung chính | Lần lượt giới thiệu bài thơ theo tinh tự phù hợp, ví dụ: giới thiệu hoàn cảnh ra đời, nêu những đặc sắc về nhung và hình thức của bài thơ….. |
Kết thúc | Khẳng định lại giá trị nội dung và nghệ thuật của bài thơ. |
* Dàn ý tham khảo:
Mở bài
- Giới thiệu về bài thơ và tác giả
- Nêu cảm nhận chung của em về bài thơ
Thân bài
- Giới thiệu yếu tố tượng trưng trong bài thơ
- Phân tích ý nghĩa của từng yếu tố tượng trưng
- Nêu tác dụng của yếu tố tượng trưng đối với bài thơ
Kết bài
- Khẳng định lại giá trị của bài thơ
- Nêu cảm nhận của em về bài thơ
* Bài nói mẫu tham khảo
Trong kho tàng thơ ca Việt Nam, có rất nhiều bài thơ có yếu tố tượng trưng. Những bài thơ này sử dụng những hình ảnh, biểu tượng mang ý nghĩa trừu tượng để biểu đạt nội dung sâu sắc hơn. Một trong những bài thơ có yếu tố tượng trưng mà em tâm đắc là bài thơ “Đây thôn Vĩ Dạ” của tác giả Hàn Mặc Tử.
Bài thơ được viết theo thể thất ngôn bát cú, với những hình ảnh thơ giản dị, mộc mạc nhưng lại mang ý nghĩa sâu sắc. Hình ảnh thơ đầu tiên xuất hiện trong bài thơ là hình ảnh “mơ hồ tiếng chuông chùa”. Tiếng chuông chùa vốn là âm thanh quen thuộc trong cuộc sống của người dân Việt Nam. Nó mang ý nghĩa tâm linh, thể hiện sự thanh tịnh, an yên. Trong bài thơ, tiếng chuông chùa được miêu tả là “mơ hồ”, gợi lên sự xa xôi, mờ ảo. Điều này thể hiện tâm trạng của nhà thơ khi nhớ về quê hương.
Hình ảnh thơ tiếp theo là hình ảnh “thuyền ai đậu bến sông trăng”. Bến sông trăng là một hình ảnh tượng trưng cho vẻ đẹp thơ mộng, trữ tình của quê hương. Hình ảnh “thuyền ai” gợi lên một sự mong nhớ, hoài niệm của nhà thơ về quê hương.
Hình ảnh thơ cuối cùng là hình ảnh “bờ xa vời vợi”. Hình ảnh này gợi lên sự xa xôi, cách trở. Nó thể hiện sự tiếc nuối, xót xa của nhà thơ khi không thể trở về quê hương.
Bài thơ “Đây thôn Vĩ Dạ” đã sử dụng những hình ảnh tượng trưng một cách tinh tế, khéo léo. Những hình ảnh này đã góp phần thể hiện tâm trạng nhớ quê hương da diết, xót xa của nhà thơ.
Em rất yêu thích bài thơ này bởi nó đã mang đến cho em những cảm xúc chân thành, sâu lắng. Bài thơ đã gợi lên trong em nỗi nhớ quê hương da diết, xót xa. Em mong rằng một ngày nào đó, em sẽ được trở về quê hương để tận hưởng vẻ đẹp thơ mộng của nó.
Ngoài bài thơ “Đây thôn Vĩ Dạ”, còn rất nhiều bài thơ khác trong kho tàng thơ ca Việt Nam sử dụng yếu tố tượng trưng. Những bài thơ này đã góp phần làm phong phú thêm cho nền văn học nước nhà.
Với những hướng dẫn Soạn bài Giới thiệu một tác phẩm thơ – Sách Cánh Diều Lớp 11 chi tiết như trên. Hy vọng sẽ giúp các bạn nắm được những ý chính của tác phẩm này. Chúc các bạn có những bài soạn thật tốt, để thuận tiện trong quá trình tiếp thu bài giảng.