Soạn bài Chùm ca dao trào phúng

Hướng dẫn Soạn bài Chùm ca dao trào phúng – Ngữ văn 8 Kết nối tri thức chi tiết, đầy đủ nhất. Thông qua việc thực hành trả lời các câu hỏi trong phần hướng dẫn và bài tập, chúng ta có thể củng cố kiến thức cơ bản về tác phẩm này.

Câu 1 (trang 112 sgk Ngữ văn 8 Tập 1): Bài ca dao số 1 nói về hoạt động nào của con người? Em căn cứ vào đâu để nhận biết điều đó?

Trả lời:

Bài ca dao số 1 mở đầu bằng những hình ảnh mê tín và hư ảo thông qua những từ ngữ mô tả âm thanh, như tiếng trống “chập chập” và tiếng chiêng “cheng cheng”. Điều này làm nổi bật sự phù phiếm và không chắc chắn của hoạt động của những người thầy bói rởm. Mô tả này giúp tạo ra bức tranh hài hước và châm biếm về những nghi lễ mê tín mà họ thực hiện, làm nổi bật tính đa nghĩa và thiếu chắc chắn trong những hoạt động này.

Câu 2 (trang 112 sgk Ngữ văn 8 Tập 1): Bài ca dao số 1 phê phán đối tượng nào? Tại sao đối tượng đó lại bị phê phán?

Trả lời:

Bài ca dao số 1 châm biếm và phê phán những người bói toán rởm vì việc sử dụng những lời dụ dỗ, mê tín để lừa dối và thu hút người khác với mục đích lợi ích cá nhân. Chúng ta có thể mô tả đối tượng này như là những kẻ tận dụng sự hư ảo và khả năng tin tưởng của người khác để đạt được mục đích cá nhân. Họ được miêu tả như những người không đáng tin cậy, chỉ tập trung vào việc tự mình hưởng lợi mà không quan tâm đến sự thật hay hậu quả của những lời nói mình nói ra.

Câu 3 (trang 112 sgk Ngữ văn 8 Tập 1): Bài ca dao số 2 tạo dựng sự tương phản, đối nghịch dựa trên yếu tố nào? Bài ca dao đó thể hiện tính cách gì của mèo và quan hệ như thế nào giữa mèo với chuột?

Trả lời:

Bài ca dao số 2 tạo nên sự tương phản và đối nghịch thông qua việc sử dụng hình ảnh mèo và chuột:

– **Tính cách của mèo:** Mèo được mô tả như là một nhân vật giả tạo, tinh quái, và sử dụng chiêu trò như việc hỏi thăm để che đậy ý định thực sự là để bắt chuột. Tính cách này làm cho người đọc hoặc người nghe cảm thấy sự đảo ngược giữa hành động và ý định thực sự của mèo.

– **Mối quan hệ giữa mèo và chuột:** Mối quan hệ giữa mèo và chuột là mối quan hệ truyền thống của kẻ săn mồi và con mồi. Mèo được xem là kẻ thù truyền kiếp của chuột, và họ có mối quan hệ loại trừ với nhau. Hành động bắt chuột của mèo là biểu tượng cho sự tự nhiên và không thể thay đổi của mối quan hệ này.

Câu 4 (trang 112 sgk Ngữ văn 8 Tập 1): Bài ca dao số 3, anh học trò đem bán những thứ gì để có tiền dẫn cưới? Hãy nhận xét về đồ dẫn cưới của anh học trò nghèo. Có thể có những điều này trong thực tế không?

Trả lời:

Ở bài ca dao số 3, anh học trò quyết định bán bể, bán sông để có tiền chuẩn bị đồ dẫn cưới. Tuy nhiên, đồ dẫn cưới của anh học trò lại là một cách châm biếm và giễu cợt với việc thách cưới của cô gái:

– **Đồ dẫn cưới của anh học trò nghèo:**

  – Trăm tám ông sao

  – Trăm tấm lụa đào

  – Một trăm con trâu

  – Một nghìn con lợn

  – Bồ câu tám nghìn

  – Tám vạn quan tiền

  – Một chĩnh vàng hoa

  – Mười chum vàng cốm bạc

  – Ba chum mật ong

  – Mười thúng mỡ muỗi

Những điều này không thực tế và là cách anh học trò nghèo sử dụng để chế giễu và làm trò cười với cô gái, biểu hiện sự hài hước và khôn khéo trong việc đối mặt với thách thức cưới của mình.

Câu 5 (trang 112 sgk Ngữ văn 8 Tập 1): Bài ca dao số 3 lên án hủ tục gì? Cách lên án có tạo ra sự căng thẳng không? Vì sao?

Trả lời:

Bài ca dao số 3 lên án hủ tục thách cưới trong xã hội xưa, và cách lên án này mang phong cách hài hước và dí dỏm. Anh học trò tỏ ra lém lỉnh và táo bạo, không thương lượng giảm bớt mà lại bình thản đến lạ lùng. Thậm chí, lễ vật của anh còn vượt quá nhiều lần so với yêu cầu của cô gái.

Anh chàng này không sợ, không để những lễ vật trở thành rào cản giữa tình yêu của anh và cô gái. Khi cô gái đưa ra thách thức “hai mươi tám” và “chín mươi chín ông sao,” anh lại đưa ra “trăm tám ông sao trên trời” một cách hài hước và khéo léo. Điều này thể hiện sự dũng cảm của anh trong tình yêu, không sợ khó khăn và vượt qua mọi thách thức.

Anh không chỉ làm theo yêu cầu mà còn dẫn thêm nhiều lễ vật hơn, cho thấy lòng trân trọng và đồng cảm của anh đối với cô gái. Hành động này cũng thể hiện sự hiểu biết về tâm lý của cô gái và mong muốn tạo điều kiện thuận lợi nhất để họ đến với nhau. Việc vượt quá yêu cầu ban đầu cũng có thể coi là biểu hiện của sự quan tâm và lòng chân thành từ phía anh.

Với những hướng dẫn Soạn bài Chùm ca dao trào phúng – Ngữ văn 8 Kết nối tri thức chi tiết như trên. Hy vọng sẽ giúp các bạn nắm được những ý chính của tác phẩm này. Chúc các bạn có những bài soạn thật tốt, để thuận tiện trong quá trình tiếp thu bài giảng.