Đề thi khảo sát cuối năm môn Ngữ văn lớp 11 không chỉ kiểm tra kiến thức mà còn đánh giá tư duy, cảm thụ văn học và kỹ năng viết của học sinh. Trong đó, đề 1 thường là dạng đề phổ biến, bám sát chương trình học và mang tính thực tiễn cao. Việc tìm hiểu, tham khảo gợi ý làm đề 1 sẽ giúp học sinh chuẩn bị tâm thế vững vàng, làm bài tự tin, chính xác và hiệu quả hơn.

Đề 1

I. Phần đọc hiểu (4,0 điểm)

Đọc đoạn văn sau và trả lời các câu hỏi:

"Trong cuộc đời mỗi người, không ít lần chúng ta phải đối diện với những khó khăn, thử thách. Đó có thể là những nỗi đau mất mát, là sự chán nản khi thấy mình không thể vươn tới ước mơ, là những lần vấp ngã mà không biết phải đứng dậy từ đâu. Nhưng chính trong những lúc đó, chúng ta mới nhận ra rằng, sự kiên trì, nghị lực là điều quan trọng nhất. Dù con đường có gian nan, nhưng nếu ta giữ vững niềm tin, thì sẽ luôn có một lối đi, dù là nhỏ bé, để chúng ta tiếp tục bước về phía trước."

(Nguồn: Được lấy từ bài viết về nghị lực sống)

Câu 1: Theo tác giả, điều gì là quan trọng nhất trong những lúc khó khăn?

Câu 2: Câu "Dù con đường có gian nan, nhưng nếu ta giữ vững niềm tin, thì sẽ luôn có một lối đi" mang ý nghĩa gì?

Câu 3: Đoạn văn trên được viết theo phong cách gì?

Câu 4: Tìm một phép liên kết trong đoạn văn.

Câu 5: Anh/Chị có đồng tình với quan điểm trong đoạn văn không? Vì sao?

II. Phần viết (6,0 điểm)

Câu 1 (2,0 điểm): Em hãy viết một đoạn văn (khoảng 150 chữ) nêu suy nghĩ của mình về vai trò của nghị lực trong cuộc sống.

Câu 2 (4,0 điểm): Cảm nhận của em về bài thơ "Đồng chí" của Chính Hữu.

>>>Xem thêm: Hướng dẫn cách làm đề 2

Gợi ý làm đề 1

I. Phần Đọc hiểu (4,0 điểm)

Câu 1: Theo tác giả, điều gì là quan trọng nhất trong những lúc khó khăn?

Trả lời gợi ý: Trong những lúc khó khăn, điều quan trọng nhất là sự kiên trì và nghị lực.

Câu 2: Câu “Dù con đường có gian nan, nhưng nếu ta giữ vững niềm tin, thì sẽ luôn có một lối đi” mang ý nghĩa gì?

Trả lời gợi ý: Câu văn nhấn mạnh rằng dù hoàn cảnh có khó khăn đến đâu, nếu con người giữ vững niềm tin thì vẫn sẽ có cơ hội, có con đường để vượt qua và tiến về phía trước.

Câu 3: Đoạn văn trên được viết theo phong cách gì?

Trả lời gợi ý: Đoạn văn được viết theo phong cách nghị luận, thể hiện quan điểm sống về nghị lực và niềm tin.

Câu 4: Tìm một phép liên kết trong đoạn văn.

Trả lời gợi ý: Phép lặp: từ "là" được lặp lại nhiều lần để nhấn mạnh các hoàn cảnh khó khăn. Hoặc phép nối: "nhưng" có tác dụng chuyển ý giữa hai vế câu.

Câu 5: Anh/chị có đồng tình với quan điểm trong đoạn văn không? Vì sao?

Trả lời gợi ý: Em đồng tình với quan điểm trong đoạn văn. Trong cuộc sống, ai cũng gặp những lúc khó khăn, và chính nghị lực cùng niềm tin sẽ giúp chúng ta vượt qua thử thách, tiếp tục hướng đến tương lai tốt đẹp hơn

II. Phần Viết (6,0 điểm)

Câu 1 (2,0 điểm): Viết đoạn văn khoảng 150 chữ nêu suy nghĩ về vai trò của nghị lực trong cuộc sống

Mở đoạn:

Nêu vấn đề nghị lực có vai trò quan trọng trong cuộc sống.

Thân đoạn:

• Nghị lực là khả năng vượt qua khó khăn, không bỏ cuộc.
• Nghị lực giúp con người kiên cường trước thử thách, thất bại.
• Người có nghị lực thường có ý chí vươn lên và đạt được thành công.
• Dẫn chứng thực tế: Có thể kể đến Nick Vujicic – người không có tay chân nhưng luôn sống lạc quan, truyền cảm hứng cho hàng triệu người.

Kết đoạn:

Khẳng định vai trò của nghị lực và nhắn nhủ bản thân cần rèn luyện nghị lực trong cuộc sống.

Câu 2 (4,0 điểm): Cảm nhận của em về bài thơ "Đồng chí" của Chính Hữu

Mở bài:

• Giới thiệu tác giả Chính Hữu: nhà thơ quân đội, viết về người lính và tình đồng đội.
• Giới thiệu bài thơ "Đồng chí": một tác phẩm tiêu biểu viết về tình đồng chí trong kháng chiến chống Pháp.

Thân bài:

Hoàn cảnh sáng tác:

Bài thơ được sáng tác năm 1948, sau khi tác giả tham gia chiến dịch Việt Bắc.

Cảm nhận nội dung chính:

• Tình đồng chí bắt nguồn từ hoàn cảnh giống nhau:
  Những người lính xuất thân từ nông dân, nghèo khổ nhưng cùng lý tưởng.
• Cùng chung lý tưởng, chiến đấu bên nhau:
  Họ sát cánh cùng nhau chiến đấu trong gian khổ, hiểm nguy.
• Sự sẻ chia gian khổ, thiếu thốn:
  Tình cảm thể hiện qua việc cùng chịu lạnh, đói, thiếu thốn vật chất, nhưng không thiếu tình người.
• Biểu tượng đẹp về tình đồng chí:
  Hình ảnh "Đầu súng trăng treo" là biểu tượng vừa hiện thực vừa lãng mạn, thể hiện vẻ đẹp trong gian khó.

Nghệ thuật

Hình ảnh chân thực, ngôn ngữ giản dị, giọng thơ trang trọng, sâu lắng.

Kết bài:

• Khẳng định giá trị bài thơ: ca ngợi tình cảm thiêng liêng giữa những người lính.
• Nêu cảm xúc cá nhân: bài thơ để lại ấn tượng sâu sắc về tình bạn chiến đấu và tinh thần đồng đội trong kháng chiến.

Việc nắm vững cách làm đề 1 trong đề thi khảo sát cuối năm lớp 11 môn Văn là bước quan trọng giúp học sinh nâng cao kết quả học tập. Thông qua các gợi ý cụ thể, học sinh không chỉ củng cố kiến thức mà còn rèn luyện kỹ năng làm bài, từ đó phát triển tư duy văn học và đạt thành tích tốt trong kỳ thi quan trọng này.